Lübnan'ın yeni cumhurbaşkanı: Hizbullah müttefiki Hristiyan bir lider
Bazı analistler, Aoun'un yükselişini Hizbullah'a ve onunmüttefikleri olan Suriye rejimi ve İran'a yarayan bir gelişme olarak görüyor.
Ülkenin parlementosu tarafından yapılan 45 başarısız girişimin ve devlet başkansız iki buçuk yılın ardından Lübnan'ın sonunda bir cumhurbaşkanı var.
Maruni Hristiyanlarından ve Hizbullah'a yakın bir isim
81 yaşındaki Michel Aoun, Maruni Hristiyanları'ndan olan bir siyasetçi, eski bir ordu şefi ve İran destekli bir siyasi parti-Şii milis grubu olan Hizbullah'ın müttefiki. Aoun, yıllardır başkanlığa göz kırpıyordu.
Aoun'un zaferi, Lübnan'ın komşusu Suriye'deki savaş nedeniyle güvensizliğin arttığı bir dönemde kaydedilen 29 aylık siyasi boşluğa son verdi.
Havai fişekler ve silahlı kutlamalar, ülkenin Mayıs 2014'ten bu yana ilk başkanının göreve gelmesiyle Beyrut'un genelinde yankılandı.
Amerika Birleşik Devletleri haberi ihtiyatla karşıladı. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü John Kirby, yaptığı açıklamada Aoun'un seçimi "bir fırsat ânıdır çünkü Lübnan yıllarca bulunduğu politik çıkmazdan kurtuluyor" demişti.
Ancak Kirby, Yeni Cumhurbaşkanı'na, Birleşmiş Milletler'in Lübnan'daki milisleri silahsızlandırmak için alınan karara atıfta bulunarak "Lübnan'ın uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi" çağrısında bulundu - Bu Aoun'un müttefiki Hizbullah'ın yapmadığı bir durum.
45 kez denendi ancak Cumhurbaşkanı seçilemedi
Lübnan'da iktidar, ülkedeki en büyük dini gruplar arasında paylaşılıyordu; Parlamento sözcüsü her zaman Şii, başbakan Sünni ve cumhurbaşkanı Maroni hiristiyanlarındandı.
Bu görevler, ülkenin ana siyasi partilerinin ortaklaşa fikir birliğine bağlı olarak dolduruluyordu ki bu birliktelik, Suriye'deki iç savaş süresince ülkedeki derinleşen halk bölünmelerine rağmen zor bulunan bir değerdi. Parlamento daha önce 45 kez cumhurbaşkanı seçmeyi denemiş olsa da, çeşitli partiler oylamaya katılmamakla bunu engellemişlerdi.
Siyasi "U" dönüşü
Aoun'un uzun süre peşinden koştuğu başkanlık zaferi; ittifakları kaydırdı, konumları değiştirdi ve eski düşmanlar arasında köprüler kurdu.
Lübnan'ın en büyük generali olan Aoun, ülkenin 1975-90 iç savaşının son günlerinde rakip Hristiyanlara ve işgal altındaki Suriye ordusuna karşı kanlı mücadelelere öncülük etti. 1990'da, başarısız olan "Suriye'ye Karşı Kurtuluş Savaşı" onu sürgüne zorladı. Fransa'dayken Suriye ve Hizbullah'ın sesli bir rakibi olarak kaldı.
Aoun, 2005 yılında Suriye ordusu Lübnan'dan çekildikten sonra evine geri döndü ve siyasi bir U dönüşü gerçekleştirdi. Hizbullah ile Suriye yanlısı bir ittifak kurdu ve 2008 yılında Suriye'yi hükümetiyle bağlarını onarmak için ziyaret etti. Daha sonra Suriye'deki rejim lideri Beşar Esed'den Lübnan'ın cumhurbaşkanı olması yönünde bir onay aldı.
Askeri gücüne ve Hizbullah'ın desteğine rağmen cumhurbaşkanlığı Aoun'a teslim edilemedi. Bunun için Aoun, ülkedeki Hristiyan rakibi liderlerden ve en büyük Sünni bloğa liderlik eden eski Başbakan Saad Hariri'den destek aldı.
Aoun, 127 parlamento oyunun 83'ü ile kazandı.
Aoun'un seçimi Lübnan için ne demek oluyor?
Aoun'un destekçilerine göre bu, uzun süren tıkanma sonrasında istikrar için bir şans. Geniş tabanının Hristiyanlara güçlü bir ses olma imkanı verdiğini ve siyasi yelpazedeki bağlarının Lübnan'a iç farklılıkların üstesinden gelme fırsatı tanıdığını iddia ediyorlar.
Diğerleri ekonomik bir revizyon için iyimserler.
Kendisini bağımsız olarak tanımlayan 30 yaşındaki bir film yapımcısı Amanda Abou Abdallah Facebook'ta şunları yazdı: "Bu ekonomimizi canlandıracak ve daha da çökmesini engelleyecektir. Aynı zamanda hükümetin donmasına son verecek, yeni bir hükümetin ve nihayet seçimlerin yolunu açacak."
Aoun'un yükselişi Suriye ve İran'a yarayacak
Ancak bazı analistler, Aoun'un yükselişini, askeri kanadı ABD tarafından terörist bir örgüt olarak belirlenen Hizbullah'a ve ardından da Hizbullah'ın müttefikleri olan Suriye ve İran'a yarayan bir gelişme olarak görüyor.
Washington merkezli Ortadoğu Enstitüsü Başkan Yardımcısı Paul Salem "Aoun'ın seçimi Suriye'deki İran yanlısı eksenler için net bir zafer ve ayrıca Suudi Arabistan için de bir düşüş" dedi.
Komşusu Suriye'deki iç savaş Lübnan için dramatik bir etkiye sahip. Ülkede 1.2 milyondan fazla Suriyeli mülteci bulunuyor - bu da kişi başına dünyadaki mültecilerin en yoğun olduğu yer.
Richard Hall tarafından kaleme alınan bu çalışma, Mepa News okurları için tercüme edildi.