Mahkumlara genel af mı geliyor?

Daha önce 9 Nisan'da açılması kararlaştırılan TBMM Genel Kurulu seçim sonuçlarına yönelik itirazlar nedeniyle önümüzdeki haftaya ertelendi. Seçim tartışmaları sonrası toplanacak olan genel kurulun Ceza İnfaz Yasası ve Ceza Kanunu'nda bazı değişiklikler öngören taslak çalışmalarını ele alacağı ve çalışmaların Adalet Komisyonunun ardından Meclis'e geleceği belirtiliyor.

Af konusunda Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile farklı düşündüklerini vurgulayan Erdoğan devlete karşı işlenmiş suçlar dışındaki cezaların affına sıcak bakmadığını açıklamış olsa da MHP aksi yönde bir kanun teklifini 24 Eylül 2018'de TBMM Başkanlığına sunmuştu.

Tasarı neyi öngörüyor?

TBMM bir yasama faaliyeti olarak af kararı alabiliyor. Milliyetçi Hareket Partisi'nin teklifi ise Anayasanın 87. maddesinde düzenlenen genel ve özel af niteliği taşımıyor.

Hazırlanan kanun teklifinin genel veya özel af olmadığını ifade eden MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız söz konusu teklife "devlet indirimi" ya da "şartlı ceza indirimidir" demişti.

Adalet ve Kalkınma partisi TBMM Grup Başkanı Naci Bostancı 6 Mart 2019 tarihli konuşmasında Milliyetçi Hareket Partisi'nin teklifinin af olmadığını, ceza indirimi içerdiğini vurgulayarak ''Seçim sonrası bakılır. Halkımız da bunu takdir eder" dedi.

Ceza indirimi

Şartlı ceza indirimi olarak adlandırılan teklif hükümlü ve tutuklu olanların kesinleşmiş hükümlerde, hükmolunan cezaların toplamından bir defaya mahsus olmak üzere 5 yıl indirim yapılmasını öngörüyor. Hükümlü ve tutuklunun indirim yapıldıktan sonra infazı gereken cezası kalmazsa salıverilecek.

Sanık veya şüphelinin tutukluluk durumu, istinaf ve temyiz kanun yolunda, ilk derece mahkemesi ile istinaf ceza dairesince hükmolunan cezaların toplam süresi; kovuşturma evresinde, iddianamede ya da görevsizlik kararında sanığın işlediği iddia olunun suç ve suçlara ilişkin sevk maddelerindeki cezanın alt sınırı; soruşturma evresinde şüphelinin üzerine atılı suç veya suçların kanun maddelerinde gösterilen cezanın alt sınırı göz önüne alınarak tabi oldukları infaz hükümlerine göre çekmeleri gereken toplam ceza süresi üzerinden bir defaya mahsus olmak üzere 5 yıl indirim yapılmak suretiyle değerlendirileceği belirtiliyor.

Af kapsamında olmayan suçlar

MHP'nin kanun teklifinde af kapsamında yer almayan suçlar

• Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar (TCK Madde 302'de devletin birliği ve ülkenin bütünlüğünü bozmak, hükümete karşı silahlı isyan, silahlı örgüt, silah sağlama, suç için anlaşma)
• Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar (Anayasayı ihlal, Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı, yasama organına karşı suç, hükümete karşı suç)
• Milli savunmaya karşı suçlar (Halkı askerlikten soğutma, askerleri itaatsizliğe teşvik)
• Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları (Devletin güvenliğine ilişkin belgeler, devlet güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme, siyasal veya askeri casusluk, devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama, gizli kalması gereken bilgileri açıklama, yasaklanan bilgileri temin, yasaklanan bilgileri açıklama)
• Soykırım ve insanlığa karşı suçlar
• 3713 saylı Terörle Mücadele Kanunu'ndaki suçlar
• 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun kapsamına giren suçlar
• Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, reşit olmayanla cinsel ilişki ve cinsel taciz )
• Vücut dokunulmazlığına karşı suçlardan olan insan üzerinde deney suçu ile organ veya doku ticareti suçu
• 6831 sayılı Orman Kanunu'ndaki suçlar
• Kasten Öldürme ve Nitelikli Halleri
• İşkence ve Eziyet Suçları

Ceza indirimi kapsamı içinde yer alması öngörülen suçlar

Hazırlanan Ceza İnfaz Yasası ve Ceza Kanunu’nda önemli değişiklik içeren yasa tasarısında ceza indirimi kapsamına giren bazı suçlar ise; Türk Ceza Kanununun ''Kamu Barışına Karşı Suçlar'' başlığı altında yer alan 213'üncü maddedeki halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit, 215 sayılı suçu ve suçluyu övme, 216 sayılı halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama ve 220 sayılı suç işlemek amacıyla örgüt kurma.

Ayrıca mal varlığına karşı suçlar olarak adlandırılan hırsızlık, dolandırıcılık, yağma suçlarıyla kamunun sağlığına karşı suç olarak yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti de indirim kapsamında yer alacak.

Kanunda kamu idaresinin güvenirliğine ve işleyişine karşı suçlar altında düzenlenen zimmet, irtikap, denetim görevinin ihmali ve rüşvet suçunun şartlı indirim kapsamına alınması da tasarının içinde yer alıyor.