Mısır'ın Gazze için önerisi ne?

Mısır, İsrail'in Gazze Şeridi'nde binlerce kişinin ölümüne, bölgenin yerle bir olmasına ve 2.3 milyon Filistinlinin büyük bir kısmının yerinden edilmesine neden olan savaşında kalıcı bir ateşkes sağlamak amacıyla Hamas ve müttefiki İslami Cihad arasında görüşmeler yürütüyor.

İşte Mısır'ın sunduğu çeşitli teklifler:

İktidarı bırakmak

Mısırlı iki güvenlik kaynağı, Mısır'ın Hamas ve İslami Cihad'a kalıcı bir ateşkes karşılığında Gazze Şeridi'nde iktidarı bırakmalarını önerdiğini söyledi.

Mısırlı kaynaklar, Hamas ve İslami Cihad yetkililerinin böyle bir öneriyi reddettiğini söyledi. İki grubun yetkilileri kaynakların söylediklerini kamuoyu önünde yalanladı.

İki grubun yöneticileri Gazze savaşı sonrası sürecin yabancıların diktesine göre değil Filistinlilerin kendileri tarafından belirlenmesi gerektiği konusunda defalarca ısrarcı oldular.

İsrail, Hamas ve İslami Cihad'ın yok edilmesini talep ederken, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun yardımcıları bunun "tüm askeri ve idari kapasitelerinin ortadan kaldırılmasını ve Gazze nüfusunun radikalleşmesinin önlenmesini" gerektireceğini söyledi.

Bu grupların yönetimden uzaklaştırılması önerisinin bu talepleri karşılayıp karşılamayacağı hemen netlik kazanmadı.

Ateşkes aşamaları

Mısırlı iki güvenlik kaynağı Mısır'ın çok aşamalı bir ateşkes önerdiğini, ilk aşamada bir ya da iki haftalık geçici bir ateşkes yapılabileceğini söyledi.

Geçici ateşkes uzatılabilir bir formda olacak.

Bunun üç aşamalı bir ateşkes olduğunu söyleyen Filistinli yetkililere göre, ilk 10 günlük insani ateşkes sırasında Hamas esir tuttuğu tüm kadın, çocuk ve yaşlı erkekleri serbest bırakacak.

Buna karşılık İsrail de aynı kategorilerdeki Filistinli mahkumlardan üzerinde mutabık kalınan sayıda kişiyi serbest bırakacak, tüm çatışmaları durduracak, tankları yerleşim bölgelerinin dışına taşıyacak, tıbbi ve gıda yardımı, yakıt ve mutfak gazı sevkiyatına izin verecek.

Ayrıca insanların kuzey Gazze'ye geri dönmesine de izin verilecek.

İkinci aşamada Hamas tüm İsrailli kadın askerleri serbest bırakacak. Buna karşılık İsrail de hapisteki bir grup Filistinliyi serbest bırakacak.

İki taraf ayrıca 7 Ekim'den bu yana alıkonulan cesetleri de takas edecek.

Üçüncü aşama bir ay sürebilir ve müzakerelere bağlı olarak Hamas'ın elindeki tüm tutsakların, üzerinde anlaşmaya varılan sayıda Filistinli tutsak karşılığında serbest bırakılması öngörülüyor.

İsrail Gazze'den tanklarını çekecek ve her iki taraf da tüm düşmanca faaliyetleri durduracak.

Hamas geçici ateşkesi reddetti

Mısırlı kaynaklar, Kahire'de Mısırlı arabulucularla ayrı ayrı görüşmeler yürüten Hamas ve İslami Cihad'ın İsrail'in "saldırganlığı" sona ermedikçe savaşmayı bırakmayacaklarını söyledi.

Hamas'ın üst düzey yetkililerinden Usame Hamdan, Lübnan'da düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin ateşkes konusunda harekete sunulan girişimlerle ilgili sorusu üzerine şunları söyledi:

"Sunulan pek çok fikir var ve biz bu fikirleri geçici ateşkesler değil saldırganlığın kapsamlı bir şekilde sona ermesini istediğimiz temelinde ele alıyoruz. Buna yol açabilecek fikirlere açığız"

Hamas ve İslami Cihad, bir esir takası anlaşmasında İsrail hapishanelerindeki tüm Filistinlilerin serbest bırakılması gerektiği konusunda ısrar ediyor. Üst düzey bir İslami Cihad yetkilisi "herkese karşılık herkes" ifadesini kullanıyor.

İsrail yeni bir sınırlı ateşkese açık olmakla birlikte Filistinli direnişçilerin savaşın sona erdirilmesi ve Gazze'deki güçlerin geri çekilmesi yönündeki taleplerini reddediyor.

Son aşama

Mısırlı bir kaynak savaş sonrası Gazze yönetimi fikrinin de gündeme geldiğini söyledi. Filistinli yetkililer bu konunun ateşkes önerisinin bir parçası ya da koşulu olmadığını söyledi.

Mısır, yardımları ve Gazze'nin yeniden inşasını yürütecek ve parlamento seçimleri yapacak bir teknokratlar hükümeti kurulması için görüşmeleri teşvik etti.

Teklifin son aşamasında İsrail'in Gazze'den çekilmesi ve yerinden edilenlerin geri dönmesine izin verilmesi öngörülüyor.

Kaynak: Mepa News, Reuters