NASA Mars'ta eski göl kalıntılarının varlığını doğruladı

Cuma günü yayınlanan bir araştırmaya göre, NASA'nın keşif aracı Perseverance, bir zamanlar Mars'ta Jerezo Krateri adı verilen dev bir havzayı dolduran suyun oluşturduğu eski göl tortularının varlığını doğrulayan veriler topladı.

Robot keşif aracı tarafından gerçekleştirilen yere nüfuz eden radar gözlemlerinden elde edilen bulgular, bilim adamlarının Mars'ın bazı bölümlerinin bir zamanlar suyla kaplı olduğu ve mikrobik yaşam barındırmış olabileceği teorisine yol açan önceki yörünge görüntülerini ve diğer verileri doğruluyor.

Los Angeles'taki Kaliforniya Üniversitesi (UCLA) ve Oslo Üniversitesi'nden ekipler tarafından yürütülen araştırma Science Advances dergisinde yayımlandı.

Araştırma, 2022 yılının birkaç ayı boyunca Mars yüzeyinde krater tabanından, yörüngeden bakıldığında Dünya'daki nehir deltalarını andıran örgülü, tortul benzeri özelliklerin bulunduğu bitişik bir alana doğru ilerleyen araba büyüklüğündeki, altı tekerlekli keşif aracı tarafından alınan yüzey altı taramalarına dayanmaktadır.

Makalenin ilk yazarı Kaliforniya Üniversitesi'nden gezegen bilimci David Paige, gezginin RIMFAX radar cihazından gelen sinyallerin, bilim adamlarının yeraltına bakarak 20 metre derinliğindeki kaya katmanlarının kesit görüntüsünü elde etmelerini sağladığını söyledi.

Bu katmanlar, tıpkı Dünya'daki göllerde olduğu gibi, Jerezo Krateri ve deltasını besleyen bir nehirden su tarafından taşınan toprak tortularının biriktiğine dair açık kanıtlar sunmaktadır. Bulgular, önceki çalışmaların uzun süredir öne sürdüğü soğuk, kurak, cansız Mars'ın bir zamanlar ılık, ıslak ve belki de yaşanabilir olduğu ihtimalini güçlendirdi.

Bilim adamları Jerezo'nun yaklaşık 3 milyar yıl önce oluştuğu düşünülen tortularının Perseverance tarafından Dünya'ya taşınmak üzere toplanan örneklerle yakından incelenmesini dört gözle bekliyorlar.

Aynı zamanda bu son çalışma, bilim adamlarının jeo-biyolojik Mars çabalarını gezegenin doğru yerinde gerçekleştirdiklerinin de bir kanıtı.

Perseverance'ın Şubat 2021'de iniş yaptığı yere yakın dört bölgede açtığı ilk karot örneklerinin uzaktan analizi, beklendiği gibi tortul değil, doğası gereği volkanik olan kayayı ortaya çıkararak araştırmacıları şaşırttı.

İki çalışma çelişkili değil. Volkanik kayalar dahi suya maruz kalarak değişime uğradığına dair işaretler taşıyordu ve bu bulguları Ağustos 2022'de yayınlayan araştırmacılar o zaman tortul birikintilerin aşınmış olabileceğini düşündüler.

Paige, Cuma günü bildirilen RIMFAX radar okumalarının, kraterin batı kenarında tespit edilen tortul tabakaların oluşumundan önce ve sonra erozyon belirtileri bulduğunu, bunun da orada karmaşık bir jeolojik geçmişin kanıtı olduğunu söyledi.

Paige, "Üzerine indiğimiz volkanik kayalar vardı" dedi. "Buradaki asıl önemli haber, şimdi deltaya doğru ilerlemiş olmamız ve bu bölgeye gelmemizin ana nedenlerinden biri olan göl çökeltilerinin kanıtlarını görüyor olmamız. Yani bu açıdan bakıldığında sevindirici bir hikaye."

Kaynak: Mepa News, Reuters