NATO ülkeleri 2024 yılında ordularına ne kadar harcama yapacak?

NATO'nun 75. kuruluş yıldönümü münasebetiyle Washington'da düzenlenen üç günlük zirvenin son günü.

Çarşamba günü dünyanın en büyük askeri ittifakı Ukrayna'nın NATO üyeliği konusunda "geri dönülmez" bir yolda olduğunu resmen ilan etti ve Kiev'e en az 43 milyar dolar askeri yardımda bulunma sözü verdi.

2006 yılında ittifakın savunma bakanları, birliğin askeri açıdan hazır olmasını sağlamak amacıyla gayri safi yurtiçi hasılalarının (GSYH) en az yüzde 2'sini savunma harcamalarına ayırmayı kabul etmişlerdi.

Şu anda üyelerin üçte ikisi (32 ülkeden 23'ü) bu taahhüdü yerine getirmiş durumda ve bu yıl savunmaya toplam 1.47 trilyon dolar harcayacaklar. Bu rakam, 2023'te yüzde 2 kuralını karşılayan sadece 10 ülke ve 2014'te bu taahhüdü karşılayan üç ülkeden daha fazladır.

32 NATO üyesi kimlerden oluşuyor?

NATO 1949 yılında Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere 12 üye ülke tarafından kurulmuştur.

Amacı Sovyet yayılmasını engellemek ve Avrupa'da siyasi bütünleşmeyi teşvik etmekti.

Geçtiğimiz 75 yıl içinde üye sayısı 32'ye yükselirken, Finlandiya ve İsveç sırasıyla 2023 ve 2024 yıllarında Birliğe katılan en son ülkeler oldu.

Her NATO üyesi ne kadar harcama yapıyor?

Şubat ayında NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg şunları söyledi: "2024 yılında Avrupa'daki NATO müttefikleri savunmaya toplam 380 milyar dolar yatırım yapacaklar. Bu miktar ilk kez toplam GSYİH'lerinin yüzde 2'sine denk geliyor."

Amerika Birleşik Devletleri açık ara dünyanın en büyük askeri harcamasını yapan ülke olmaya devam ediyor. Dolar bazında ABD, NATO ülkelerinin yıllık savunma harcamalarının yaklaşık üçte ikisini temsil etmekte ve tahmini 967 milyar dolar bütçe ayırmaktadır.

Bu da 28,7 trilyon dolarlık ABD ekonomisinin yaklaşık yüzde 3,4'ünü temsil etmektedir.

Dolar bazında en çok harcama yapan sonraki dört ülke Almanya (97.7 milyar $), İngiltere (82.1 milyar $), Fransa (64.3 milyar $) ve Polonya'dır (34.9 milyar $).

2014 yılında Avrupa ve Kanada'daki NATO müttefikleri 250 milyar dolar ya da kolektif GSYİH'lerinin yaklaşık yüzde 1,43'ünü savunmaya ayırmıştır. Bu rakam son on yılda istikrarlı bir şekilde arttı ve bu yıl 430 milyar dolara ya da yüzde 2.02'ye ulaşması bekleniyor.

GSYİH'nin bir bölümü olarak Polonya (yüzde 4.1), Estonya (yüzde 3.4), ABD (yüzde 3.4), Letonya (yüzde 3.2) ve Yunanistan (yüzde 3.1) en fazla harcama yapan ülkeler olurken İspanya (yüzde 1.3), Slovenya (yüzde 1.3), Lüksemburg (yüzde 1.3), Belçika (yüzde 1.3) ve Kanada (yüzde 1.4) en az harcama yapan ülkeler oldu.

2014 yılı ile karşılaştırıldığında, Letonya, Litvanya ve Macaristan savunma harcamalarında en büyük yüzdelik artışları gerçekleştirmiş olup Letonya ve Litvanya harcamalarını yüzde 300'den fazla, Macaristan ise yüzde 225 oranında arttırmıştır.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera