Navtex nedir, ne zaman ilan edilir?
Türkiye ile Yunanistan arasında Doğu Akdeniz'deki gerilimi tırmandıran sismik arama çalışmalarında yeni bir gelişme yaşandı.
Türkiye, Oruç Reis gemisi için denizcilikte uyarı notu olarak da bilinen yeni bir Navtex ilan etti. Navtex 23 Ağustos tarihine kadar geçerli olacak.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı da son gelişmeler sonrası bir açıklama yaptı. Açıklamada, "Yunanistan, Türkiye'yi bölgede barışa ve güvenliğe zarar veren yasa dışı eylemlere son vermesi yolunda uyarıyor" denildi.
Yazılı haberleşme sistemi
İngilizce "NAVigational TEleX" kelimelerinden kısaltılan Navtex, gemilerin seferleriyle birlikte denizcilere meteorolojik tahminlerin iletilmesi ve gerektiğinde uyarıların yapılması için kullanılan bir tür uluslararası yazılı haberleşme sistemi.
Navtex, Uluslararası Denizcilik Organizasyonu'nun (IMO) ve Küresel Denizde Tehlike ve Emniyet Sistemi'nin (GMDSS) parçası olarak kullanılıyor. Yazılı haberleşme sistemi üzerinden yapılan paylaşımlarla seyir halindeki gemiler bilgilendiriliyor, tehlikelere ya da risklere karşı uyarılıyor. Kazalar, arama kurtarma faaliyetleri gibi durumlar hakkında da mesaj veriliyor.
Ülkelerin Deniz Kuvvetleri de Navtex üzerinden, yapacakları eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak söz konusu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunuyor.
Denizde yaklaşık 370 km (200 deniz mili) açıklıktaki gemiler arasında düşük maliyetli, basit ve otomatik bir iletişim sağlamak için geliştirilen Navtex, 1 Ağustos 1993'de imzalanan SOLAS Konvansiyonu ile belirli gemi sınıfları için zorunlu kılındı.
Navtex mesajları belirli periyotlarda 518 kHz frekansından İngilizce olarak, birçok bölgede ayrıca yerel dille yayımlanıyor. Yaklaşık 400 deniz mili (740 km) mesafeye kadar mesaj gönderilmesi mümkün.
Türkiye'de İstanbul, Samsun, İzmir ve Antalya'da toplam dört Navtex istasyonu bulunuyor. Dört istasyon da Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı tarafından yönetiliyor.