Neden kış aylarında daha çok hasta oluruz?
Kış aylarında virüslere bağlı gribal enfeksiyonların sıklığında artış olduğu bilinen bir gerçek.
Dünya genelinde Covid-19 vaka sayısı 32 milyonu aşarken, bilim insanları Kuzey yarımkürede kış mevsiminin yaklaşmasıyla koronavirüs salgınında 'daha büyük bir dalganın' yaşanmasından endişe ediyor.
Kış mevsiminde grip ve nezle gibi hastalıklara neden olan, solunum yollarını etkileyen RSV virüsü zirve yapıyor. Covid-19'un da bu sürede daha çok yayılabileceği düşünülüyor.
Kış aylarında virüslere bağlı gribal enfeksiyonların sıklığında artış olduğu uzun zamandır bilinen bir gerçek.
İnsanlar neden kış aylarında daha çok hasta oluyor?
Bilim insanları bu soruya kesin bir yanıt verebilmiş değil ancak kış mevsiminde insan davranışlarının, bağışıklık sisteminin ve virüsün yapısının hastalığı nasıl yaydığını gösteren bazı teoriler var.
Londra Hijyen ve Tropikal Hastalıklar Fakültesi'nden Dr. Rachel Lowe, kış aylarında virüslerin daha yaygın olduğunun kesin bir bilgi olduğunun altını çizerek "bunun nedeninin, hava koşullarından mı yoksa insan davranışından mı kaynaklandığının tam bilinmediğinin" ifade ediyor.
Daha çok kapalı alanda kaldığımız için hasta oluyoruz
Bu teorilerden ilkine göre, insanlar kışın soğuk havadan korunmak için daha çok kapalı alanlarda vakit geçiriyor, pencerelerin de kapalı olması nedeniyle insanlar birbirlerinin nefesini daha fazla soluyor.
Diğer bir açıklamaya göre de kışın soğuk ve kuru hava, bağışıklık sistemini zayıflatmakta ve bizi virüslere karşı daha hassas hale getirmekte. Soğuk hava, hücrelerin aktivitesini ve vücudumuzun dış saldırılara tepkisini yavaşlatıyor. Bu da virüslerin insan hücrelerine saldırmasına fırsat tanıyor.
Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendiren D vitamini eksiliğinin de rol oynadığı düşünülüyor fakat bu konuda bilimsel bir kanıt yok.
Soğuk hava, virüsleri daha dirençli hale getiriyor
Virüsler ve bakteriler özellikle soğuğa dayanıklı. Hava sıcaklığının ve nem oranının düşmesi virüslerin dış ortamda canlı kalmasını ve çoğalmasını kolaylaştırıyor.
Soğuk havanın etkisiyle virüsü saran yağ tabakası katılaşarak onu daha korunaklı hale getiriyor.
Çoğu virüs ultraviyole ışınlarla yok oluyor. Fakat yeni tip koronavirüste bunun bir etkisinin olmadığı görüldü.
Soğuk hava, solunum sistemini zayıflatıyor
Soğuk hava buruna girdiğinde mukozalar tarafından doğal olarak ısıtılıyor. Bu ısınma da havayı nemlendirerek mukozların akmasına ve daha sonra kurumasına yol açıyor. Kurumuş burun mukozası virüslere karşı daha az koruma sağlar. Yani virüsler vücuda daha kolay girebilir.
Soğuk ve kuru havanın bir başka etkisi de salınan virüslerin havada daha uzun kalması. Yani hasta insanlardan yayılan virüsler kuru havada daha uzun süre süspansiyonda kalıyor bu da bulaşı riskini ciddi ölçüde artırıyor.
Sonuç olarak, soğuk ve kuru havalarda insanların hava yollarındaki hücrelerin kuruması, havalandırmanın yetersiz kalması, insanların çoğunlukla kapalı ortamlarda kalması, bağışıklık sisteminin zayıflaması kış mevsimindeki gribal enfeksionların artışındaki etkenler olarak biliniyor.