Neredeyse tamamen yıkılmıştı: Irak'ın yeniden imarında öncelik Musul
IŞİD'in elinden alınması sürecinde ağır saldırılara maruz kalan Musul, Irak'ın yeniden imarı sürecinde ilk ele alınan şehir olacak.
Musul’un IŞİD’den alınması saldırısı 9 ay sürmüştü. Bu süre zarfında kent büyük hasar görmüştü. Musul’un Eski Kent bölümü aylarca süren sokak çatışmaları ve hava saldırıları yüzünden neredeyse enkaza dönüştü. Kentin batısı da büyük hasara uğradı.
Amerika'nın Sesi'nin haberine göre, büyük bir imar göreviyle karşı karşıya kalan yetkililer bunu hükümetin tek başına yapamayacağını söylüyor. Hükümet önceliğini konut yapmaya ve evlerini terk edenlerin geri dönmesini sağlamaya vermiş durumda. Musul’un batısında 630 bin kişi hala evlerine dönmedi. Doğuda evi olan 70 bin kişi başka bölgelerde yaşıyor. Musul'da yeniden imar sonrası bölgeye, şehrin eski sakinleri olan Sünni halkın mı, yoksa Şii nüfusun mu yerleştirileceği merak konusu.
Kısa ve uzun vadeli çözümler için 12 milyar dolar gerekiyor. Hükümet, Mayıs seçimlerinden önce evlerini terk etmek zorunda kalanların çoğunun geri dönmesini sağlamayı amaçlıyor. Ama önemli bir engel var.
Birleşmiş Milletler yetkilisi Lise Grande, bunu şöyle açıklıyor: “Batı Musul’da 54 bölge var, 15’i yıkılmış durumda. Bu 15 bölgenin tamamı yıkıldı, 10 milyon ton enkaz var, çoğunda patlamamış mayın ve bomba var.”
Enkaz temizlenmeden önce dikkatle kontrol edilmesi gerekiyor. Lise Grande bunun aylar hatta yıllar sürebileceğini söylüyor.
Kentin alltyapısı da çok kötü etkilenmiş durumda. Elektrik, su, sağlık hizmetleri ve kentin eğitim tesislerinin ilgiye ihtiyacı var. Temel hizmetlerin onarımına, öncelikle kurtarılan bölgelerde başlanması konusunda görüşbirliği bulunuyor. Şimdilik, hedef, Musul’un eski günlerine dönmesini sağlamak.
Iraklılar "Musul’daki başarının ulusal yapılanmaya hız kazandıracağını" umuyor. Bu çerçevede Irak’ın yeniden yapılanması için Kuveyt’te düzenlenen uluslararası toplantıda da ülkeler 30 milyar dolarlık söz verdi. Türkiye konferansta 5 milyar dolarla Irak’a en fazla yardım sözü veren ülke oldu.
Uzmanlar, Irak’taki imar sürecinin uluslararası toplumun yardımı olmadan gerçekleşmesinin mümkün olmayacağını vurguluyor.