Netanyahu'nun Gazze'de savaş sonrası planının detayları neler?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Perşembe günü açıkladığı savaş sonrası Gazze planı, Filistin Yönetimi'nin rolünü dışlamıyor ve İsrail'in ancak bölge askerden arındırıldıktan sonra yeniden inşaya izin vereceğini vurguluyor.

Netanyahu Gazze'deki savaştan sonraki günlere ilişkin planlarını ilk kez yazılı olarak ortaya koydu. Ancak Perşembe günkü belgede ortaya konan ilkeler somut ayrıntılardan yoksun ve büyük ölçüde Netanyahu'nun son birkaç ayda kamuoyuna yaptığı açıklamalara dayanıyor.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, Netanyahu'nun kabinesindeki bakanlara da verilen belgede, konuyla ilgili tartışmalara temel teşkil etmek üzere çeşitli ilkeler sunulduğu belirtildi.

Netanyahu'nun üst düzey bir yardımcısı, amacın mümkün olan en geniş mutabakatı sağlayacak ilkeleri sunmak olduğunu ancak Kabine'deki istişarelerin muhtemelen bu politika onaylanmadan önce değişikliklere sebep olacağını söyledi.

Gazze planının detayları neler?

Belgedeki ilkeler genel olarak savaş sonrası Gazze ve İsrail için birkaç kilit konuyu ele alıyor.

İsrail ordusunun varlığı ve Gazze'nin sınırları: Plana göre İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin tamamında süresiz olarak operasyon özgürlüğünü koruyacak. Ki bu Netanyahu’nun geçmişte de dile getirdiği bir uygulama.

Plana göre İsrail, Gazze'nin İsrail sınırındaki topraklarında "güvenlik ihtiyacı olduğu sürece" bir "güvenlik bölgesi" oluşturacak.

İsrail ayrıca Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki sınırı da kontrol edecek ve Refah sınır kapısı da dahil olmak üzere sınırın Mısır tarafından kaçakçılığı önlemek için "mümkün olduğunca Mısır ile işbirliği içinde ve ABD'nin yardımıyla" faaliyet gösterecek.

Silahsızlandırılmış bir Gazze

Belgede Gazze Şeridi'nin "kamu düzenini korumak için gerekli" silahlar dışında tamamen askerden arındırılacağı belirtiliyor.

İsrail, bölgenin askerden arındırılmasını izlemekten ve bunun ihlal edilmemesini sağlamaktan sorumlu olacak.

Netanyahu ayrıca Gazze Şeridi'ndeki tüm dini, eğitim ve sosyal yardım kurumlarının "radikalizmden arındırılması" için bir plan uygulamak istiyor.

Belgede bu planın "mümkün olduğunca kendi topraklarında radikalleşmeyi önleme konusunda deneyim sahibi Arap ülkelerinin katılımı ve yardımıyla" uygulanacağı belirtiliyor.

Gazze'nin yeniden inşası

Belgede "Yeniden inşa planları İsrail'in kabul edebileceği ülkelerin finansmanı ve liderliğinde gerçekleştirilecektir" deniyor.

Gerçeklik kontrolü: Şu ana kadar hiçbir ülke Gazze'nin yeniden inşasını finanse etmeyi kabul etmedi ve birçok ülke Filistinliler için net bir siyasi ufuk olmadan bunu yapmayacaklarını söyledi.

Netanyahu, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin yeniden inşa ve "radikalleşmeden arındırma" çabalarına dahil olacağını ima ediyor gibi görünüyor. Ancak iki Körfez ülkesi, Netanyahu'ya gönderdikleri özel mesajlarda ve kamuoyu önünde, bir Filistin devletine giden yolu içermeyen Gazze'deki herhangi bir "ertesi gün" planında yer almayacaklarını açıkça ifade etmişti.

Gazze’nin yönetimi

Belgede Netanyahu'nun savaş sonrasında Gazze'yi kimin yönetmesini öngördüğü açıkça belirtilmiyor ancak Gazze'de sivil yönetim ve kamu düzeninden "yönetim tecrübesi olan yerel unsurların" sorumlu olacağı ifade ediliyor.

Belgede bu unsurların "terörizmi destekleyen ülke ya da kuruluşlarla özdeşleştirilmeyeceği ve onlardan ödeme almayacağı" belirtiliyor.

Netanyahu'nun önceki açıklamalarının aksine, belge Filistin Yönetimi'nin Gazze'nin yönetiminde bir rol oynamasını dışlamıyor, ancak Filistin Yönetimi'nden de özellikle bahsetmiyor.

Biden yönetimi "yeniden yapılandırılmış" bir Filistin Yönetimi'nin bölgenin yönetiminde rol oynaması için bastırıyor.

UNRWA'nın kapatılması

Netanyahu ayrıca Gazze'deki en büyük yardım tedarikçisi olan BM Yardım ve Çalışma Ajansı'nın (UNRWA) kapatılmasını ve yerine başka uluslararası yardım kuruluşlarının kurulmasını istiyor.

İsrail UNRWA çalışanlarının 7 Ekim saldırısına karıştığını iddia ediyor.

Kaynak: Mepa News, Axios