Pakistan Talibanı yeni katılımlarla etki alanını genişletiyor

Pakistan Talibanı olarak bilinen Tahrik-i Taliban Pakistan'a (TTP) yönelik yeni katılımlarla beraber grubun bölgedeki etkinliğini artırmaya devam ettiği bildiriliyor.

2020 yılı içerisinde birçok farklı yapıyı merkezi çatı altında toplayan grup, son olarak bölgedeki önemli bir yerel lideri daha bünyesine dahil etti.

Mevlevi Alim Han'ın grubu TTP'ye katıldı

TTP'nin merkezi yapılanmasına katılan son isim, Kuzey Veziristan merkezli yerel bir grubun liderliğini yapan Mevlevi Alim Han Üstad oldu. Üstad'ın TTP lideri Müftü Nur Veli Mesud'a bağlılık yemini ettiği görüntüler Aralık ayı sonunda TTP'ye bağlı sosyal medya kaynaklarınca servis edildi. Üstad, dokuz komutan ve onlarca savaşçıyla beraber Mesud'a biat etti.

Üstad'ın TTP'ya bağlanmasıyla, söz konusu grup son dönemde TTP liderliğine bağlanan Kuzey Veziristan merkezli ilk grup oldu. Bu grup Kuzey Veziristan'daki en aktif gruplardan biri olarak biliniyordu ve geçmişte bölgedeki önemli TTP komutanlarından Hafız Gül Bahadır'ın grubundan ayrılarak kurulmuştu.

Mesud'dan "birlik" çağrısı

TTP lideri Müftü Nur Veli Mesud, Alim Han'ın bağlılık yeminine dair görüntülerin yer aldığı videoda, bölgedeki grupların birlik olması gerektiğine vurgu yaptı.

Mesud, "Pakistan'a karşı savaşan cihat yanlısı grupların birlik olması gerektiğini" söylerken, Ortadoğu'daki grupların parçalanmış yapısını örnek göstererek bölgedeki grupları uyardı. Cihat yanlılarının iç çatışmalar ve bölünmeler sebebiyle güç kaybettiğini, Pakistan'da da bunun yaşandığını belirtti.

Afgan Talibanı'nı rol model olarak gösteren Mesud, Afgan Talibanı'nın birlik olduğu için başarıya ulaştığını vurguladı. Mesud, Pakistanlı tüm cihat yanlısı grupları, ülkede şeriatı uygulamak için birlik olmaya çağırdı.

Alim Han Üstad kimdir?

Kuzey Veziristanlı olan Üstad, uzun yıllar Pakistan Talibanı içerisinde Hafız Gül Bahadır'ın grubunda lider yardımcılığı yapmıştı. Söz konusu grup 2008-2014 arasında bölgenin en güçlü yapılarından biri haline gelmişti.

2014 yılında Pakistan ile ABD'nin Zarb-i Azb Operasyonu sonrası gücü azalan grubun üyelerinin önemli bir bölümü Afganistan içlerine çekildi. Bu süreçte Üstad, Bahadır'ın grubundan ayrıldı. Bahadır ise Üstad'ı Pakistan hükümetiyle birlik olmakla suçladı.

Üstad'ın grubu zamanla bölgede barışı tesis etmek için girişimlerde bulundu, mültecilerin bölgeye geri dönmesine çalıştı ve Pakistan'a karşı askeri operasyon düzenleyen grupları kısıtladı.

Bölge uzmanlarından Abdul Sayed, Jamestown Foundation'da yayınlanan değerlendirmesinde, Üstad'ın TTP'ye katılmasının iki açıdan önemli olduğunu ifade ediyor. İlk olarak Pakistan hükümetinin bölgedeki hakimiyetini boşa çıkaracak bir girişim olması. İkinci olarak ise, ilk defa Kuzey Veziristan'dan bir grubun TTP'ye resmen katılması. Daha önce, bir Vezir Peştunu olan Bahadır, Mesudlar tarafından yönetilen TTP'ye katılmayı kabul etmemişti.

TTP'nin genişleme süreci

2020 yılında birçok yerel grup TTP'nin merkez yapılanmasına bağlandı. Bu gruplar şu şekilde:

- Temmuz: Muhlis Yar liderliğindeki Hekimullah Mesud Grubu

- Temmuz: El Kaide bağlantılı Komutan Münib grubu

- Temmuz: El Kaide bağlantılı Emcad Faruki grubu

- Ağustos: Cemaat el Ahrar ve Hizb el Ahrar

- Ağustos: Leşker-i Cengvi'nin, Huşi Muhammed liderliğindeki Seyfullah Kürd grubu

Pakistan Talibanı'nın "yeniden doğuşu"

2020 yılı, Pakistan Talibanı için yeniden yükselişin yılı oldu.

2014 yılının ardından Zarb-i Azb Operasyonu sonrası Pakistan sınırından büyük ölçüde çıkarılan TTP ve yabancı güçler, bir daha hiçbir zaman eski gücüne kavuşamadı. Yabancı savaşçılardan müteşekkil gruplar halen bölgeye dönemezken, birçoğu Afganistan içlerinde faaliyet göstermeye başladı. TTP saldırıları, özellikle 2018 yıllarından sonra artmaya başlarken, 2020 yılı hem siyasi hem de askeri açıdan TTP için yeniden yükseliş yılı oldu.

2020 yılı içerisinde TTP, kabile bölgelerindeki saldırılarını artırırken, grubun tek bir çatı altında birleştirilmesi için ciddi çalışmalar başlatıldı. Bu çalışmalara, Müftü Ebu Mansur Asım (Nur Veli Mesud) liderliğindeki TTP'nin merkezi yapılanması öncülük etti.

Hekimullah Mesud'un grubunun, Pakistan Talibanı'nın merkezi yapılanmasının lider yardımcısı Müftü Mezahim'e (Müftü Hifzullah) bağlılık yemini ettiği anlar, 2020 Temmuz

Şiryar Mesud'un ölümü sonrası liderlik ettiği grubun liderliğine Muhlis Yar getirildi. Bu grup, 2020 yılı Temmuz ayında, TTP'nin merkezi grubuna tekrar katıldı. 2014 yılında ayrılan Cemaat el Ahrar ve Hizb el Ahrar da 2020 yılının Ağustos ayında TTP'nin merkezi yapılanmasına tekrar katıldı. Böylece, Afganistan-Pakistan sınırındaki tüm TTP grupları tek çatı altında birleşmiş oldu. Birleşmenin ardından, bölgede düzenlenen saldırılarda ciddi bir artış gözlendi.

Bugüne gelindiğinde TTP, Afganistan-Pakistan sınırında etkinliğini artırmakta ve bölgenin geleceğinde söz sahibi olacak bir aktör pozisyonunu yeniden kazanmakta. Özellikle Afganistan'da Taliban'ın yeniden iktidara gelmesi halinde, Pakistan Talibanı'nı yeniden okumak gerekebilir.

Kaynak: Mepa News