Peştunların sembolleşmiş şapkası: Pakol

Özellikle Afganistan ve Pakistan bölgesinde Peştunların yoğun bir şekilde kullandığı şapka olan 'pakol', bölgenin ötesinde sembolleşmiş bir kıyafet niteliğinde.

Peştunların yanı sıra Afganistan'daki Taciklerin ve Nuristanlıların da sıklıkla kullandığı 'pakol', Afganistan'da yaşanan savaşlar ve Afgan kültürünün bunun üzerinden dünyaya yayılmasıyla Batı'da da meşhur oldu.

Pakol'ün tarihi

Genel olarak koyun yününden imal edilen pakollerde toprak renkleri tercih ediliyor.

Son dönemde farklı renk ve desenlerde üretilse de genel olarak kahverengi, siyah, gri, koyu yeşil, fildişi, krem ve kestane gibi renklerde üretilen pakoller yaygın.

Foto: https://www.khyberarmoury.com/

Pakollerin tarihi konusunda da birçok farklı rivayet bulunuyor.

Bu rivayetlerden en güçlü olan ikisi de, iki ilginç hikayeyi ortaya koyuyor.

İlk rivayet, pakolün bölgeye Makedonya üzerinden, büyük İskender dönemindeki seferler sırasında milattan önceki yüzyıllarda geldiği yönünde. Buna göre pakol, antik Makedon şapkası olan 'kausia'ya dayanıyor.

Milattan önce 3 ve 4'üncü yüzyıllara ait Makedon heykelciklerinde 'kausia' şapkaları

Ancak bazı tarihçiler geçişin tam tersi olduğu görüşünde. Bu tarihçiler 'kauisa'nın, İskender'in seferleri sırasında bölgede görüldüğü ve Makedonya'ya 'ithal edildiği' kanaatini savunuyor. Bunlar arsında Ernst Fredricksmeyer ve Willem Vogelsang gibi isimler yer alıyor.

Keşmir'de kullanılan alt kısmı kıvrık pakol

Ünü bölgeyi aştı

Bir diğer öykü ise pakolün, Pakistan Afganistan sınır hattındaki Çitral yerleşiminden çıktığı yönünde. Daha güçlü olan bu rivayete göre pakol bu bölgede eski dönemlerden beri kullanıldı ve 19'uncu yüzyıl sonrasında tüm Afganistan ve Pakistan'a yayıldı.

Pakistan'ın kuzeyindeki Gilgit Baltistan bölgesinde bir pakol dükkanı

Öncelikle Afganistan'da yayılan pakol, bu devirde ülkenin hakimi olan Abdurrahman Han'ın fetihleri sırasında farklı noktalara, özellikle o dönem Kafiristan olarak anılan Nuristan'a kadar ulaştı.

Pakistan'ın mevcut Başbakanı İmran Han'ın gençlik dönemi. Han, başına taktığı pakolle objektiflere poz vermiş

Bugün Afganistan'ın güneyindeki Peştun halk daha çok sarık, doğusundaki Peştun halk ise pakol takmayı tercih ediyor. Bunların yani sıra Afgan Tacikler, ayrıca Pakistan'daki Peştunlar ve diğer etnik gruplar pakol isimli şapkayı tercih ediyor.

El Kaide'nin eski lideri Usame bin Ladin'de birçok defa pakolle poz vermişti

Pakistan Talibanı liderlerinden Hekimullah Mesud pakolüyle. Veziristan'da kullanılan pakollerin tepe kısmı daha kıvrımlı ve farklı yapısıyla biliniyor

Bir kültürel etkileşimin sonucu ortaya çıktığı ve yayıldığı düşünülen pakol, bugün ünü bölgeyi aşmış ve bir sembol olmuş nitelikte bir kıyafet.

Kaynak: Mepa News