Rusya ve ABD'nin BM tiyatrosu: Doğu Guta ateşkesi Afrin için mi?

Birleşmiş Milletler’de geçtiğimiz hafta Suriye genelinde, Doğu Guta özelinde bir ateşkes gerçekleşmesi kararı alınmıştı. 30 günlük ateşkes, bölgelere insani yardım ulaşması ve sivillerin tahliyesi gibi durumları öngören bu ateşkese “terör gruplarının dahil edilmeyeceği” ifade edilmişti.

Doğu Guta'da saldırılar sürüyor

Ancak ateşkes tasarısı onaylanırken bile Rus savaş uçakları Doğu Guta başta olmak üzere Suriye’nin birçok bölgesinde sivilleri hedef alan saldırılara devam etti. Başta İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri olmak üzere birçok Esed-İran-Rusya ittifakı yetkilisi, “teröristlerin ateşkese dahil olmadığını, bu nedenle Doğu Guta başta olmak üzere bazı bölgelerde saldırıların süreceğini” dillendirdi. Bu yorum ve tutumlar “Suriye’de ateşkes ölü doğdu” değerlendirmelerine yol açmıştı.

Afrin'de ateşkes uygulama isteği

Öte yandan, Türkiye’nin Afrin’de düzenlediği Zeytin Dalı Harekatı için ABD ve Fransa başta olmak üzere bazı güçler Suriye için BM’de onaylanan tasarıya atıf yaparak operasyonların durması çağrıları yapıyor. Doğu Guta başta olmak üzere muhaliflerin kontrolündeki diğer bölgelerde rejim ve Rusya’nın ateşkes ihlallerine yönelik ciddi bir tepki gelmezken, Afrin’de Türkiye’nin yürüttüğü harekata yönelik ifadeler dikkat çekiyor.

ABD ve Rusya'nın ateşkes oyunu

Ateşkes tasarısı meselesinde ABD ve Rusya’nın bu ortaklaşa gözüken tutumu akıllara “ateşkes tasarısı neden yapıldı?” sorusunu getiriyor. Zira ortaya çıkan tabloda, Doğu Guta için onaylanan ateşkesin Doğu Guta için uygulanmadığı, Afrin için ise uygulanmaya çalışıldığı açık olarak gözüküyor. Rusya ve ABD’nin farklı kutuplarda gözükse de bu konuda birlik içinde oldukları düşünülüyor. Türkiye’nin Suriye’de bir süredir yakın hareket ettiği Rusya’nın, Türkiye’nin düzenlediği harekatı sona erdirmek için yapılan bu girişimlere sessiz kalması da dikkat çekici. Bu noktada da Rusya’nın Türkiye için “güvenilmez bir müttefik” olduğu yorumları ağırlık kazanıyor.

Gelinen son noktada, BM’de Suriye için onaylanan ateşkesin amacına dair eleştirilerde büyük bir haklılık payı olduğu söylenebilir. Zira Doğu Guta’yı kurtarmak için olduğu öne sürülen bir ateşkes anlaşması varken bu bölgede süren saldırılara dair ciddi bir kınama mevcut değil. Ancak Afrin’de Türkiye’nin düzenlediği harekat eleştiri oklarının hedefinde. Doğu Guta için BM’de onaylanan bu tasarı için uzmanların yorumu şu şekilde:

“Birleşmiş Milletler’in en bilindik rolü olarak, yaşanan olaylardaki insani krizi gidermektense kamufle etme yöntemi akıllara gelir. Doğu Guta’da da bu durum buna benzer. BM, önce Doğu Guta meselesini dillendirerek kamuoyunun gündeminde bir numaralı madde yapmış, ardından bir ateşkes tasarısını onaylayarak kamuoyunun ‘gözünü boyamıştır.’ Bunun sonucunda medya ve sıradan halkın gözünde Doğu Guta’da ateşkes imzalanmış ve sorun bitmiştir. Bunu, Doğu Guta’ya dair haberlerin azalmasından da takip edebiliriz. Ancak bölgede Rusya ve Esed rejimi saldırıları tüm hızıyla devam ediyor. BM’nin bu tutumu uluslararası düzenin değirmenine su taşımaktadır. Katille öldürüp, maktulle ağlamak şeklinde özetlenebilecek olan bu tutum Doğu Guta’da da yüzünü göstermiştir. Üstüne üstlük bu anlaşmanın, Türkiye’nin Afrin’deki harekatını engellemeye bir kılıf olarak kullanılması, durumu daha da vahim hale getirmektedir.”

Kaynak: Mepa News