Salih Aruri kimdir?
Hamas liderlerinden Salih Aruri kimdir?
Hamas'ın siyasi ofisinin iki numaralı ismi olan ve 2 Ocak akşamı İsrail'in Lübnan'da düzenlediği saldırıda yaşamını yitiren Salih Aruri.
Doğumu ve hayatının ilk yılları
Salih Aruri 19 Ağustos 1966 tarihinde, o dönem Ürdün'ün kontrolü altında olan Batı Şeria'nın Ramallah kenti yakınlarındaki Arura kasabasında dünyaya geldi.
Aruri'nin çocukluk yılları 1967 yılında Batı Şeria'nın İsrail tarafından işgale uğramasının yol açtığı krizlerin ortasında geçti.
Hamas ve cezaevi dönemi
İlk eğitimini bölgede aldıktan sonra Aruri 1985 yılında El Halil Üniversitesi'nde Şeriat Fakültesi'ne kaydoldu. Üniversite yıllarında İslami çalışmalarla meşgul olan Aruri, üniversitedeki İslami öğrenci hareketine liderlik etti. 80'li yılların sonunda üniversiteden mezun olan Aruri bu dönemde Hamas'a katıldı.
Hamas'ın ve grubun silahlı kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları'nın kurulduğu ilk yıllarda grup içerisinde büyük bir rol üstlenen Aruri, özellikle Batı Şeria'da Hamas'ın güçlenmesinin önde gelen aktörlerinden oldu.
Aruri, Kasım 1990'da söz konusu faaliyetleri sebebiyle İsrail tarafından tutuklandı.
1990, 1991 ve 1992 yıllarında çeşitli aralıklarla hapsedilen Aruri, Batı Şeria'da Kassam Tugayları'nın ilk hücrelerinin tesis edilmesinde görev aldı. 1992 yılında bir kez daha tutuklanan Aruri 2007 yılında kadar cezaevinde kaldı. 2007'de kısa bir süre için serbest bırakıldıktan sonra tekrar tutuklanan Aruri, 2007-2010 dönemini de cezaevinde geçirdi.
2010 yılında serbest kaldıktan sonra İsrail tarafından Suriye'ye sınır dışı edildi. Aruri bir süre Suriye'de kaldıktan sonra Türkiye, Katar ve Malezya gibi ülkelerde ikamet etti ve son olarak Lübnan'a yerleşti.
Aruri'nin 2015 yılında İsrail ile Türkiye arasında ilişkilerin normalleşmesi amacıyla yürütülen müzakereler kapsamında Türkiye'den sınır dışı edildiği iddia edilmişti. Aruri 2015 yılının ardından Türkiye'den ayrılırken çeşitli toplantılar için zaman zaman Türkiye'ye gelmeye devam ettiği belirtildi.
Hamas içerisindeki görevleri
Aruri, serbest kaldığı 2010 yılında Hamas'ın Siyasi Bürosu'na bir üye olarak seçildi. 2017 yılına kadar bu görevini sürdüren Aruri 2017 yılında ise Siyasi Büro Şefi İsmail Heniye'nin yardımcısı oldu.
Hamas'ın İsrail ile müzakereler gerçekleştiren heyetinde de yer aldı. 2015 yılında ABD Aruri'yi terör listesine ekledi.
Aruri, 2010 yılı sonrasında Hamas'ın Batı Şeria'daki etkinliğini artırması için de önemli çalışmalar yürüttü. Özellikle 2020 yılı ve sonrasında Hamas'ın bölgede gücünü artırmasının sebeplerinden biri olarak Aruri'nin çalışmaları gösteriliyordu. Bu kapsamda Aruri'nin ailesinin Batı Şeria'daki evi 2014 ve 2023 yıllarında iki kez yıkıldı.
Aruri özellikle Hamas'ın dış ilişkilerinde ve finansman çalışmalarında önemli rol oynadı. Son yıllarda Aruri, Hamas'ın İran ve Hizbullah ile ilişkilerini sağlayan dikkat çekici isimlerden biriydi.
Lübnan'da yaşaması sebebiyle Hizbullah yetkilileriyle ve grubun lideri Hasan Nasrallah ile yakın ilişkiler kurdu.
Ölümü
Salih Aruri, 7 Ekim 2023 tarihinde başlatılan Aksa Tufanı Harekatı sonrasında İsrail'in hedefe oturttuğu Hamas liderlerinden biriydi.
İsrail'in birçok kez hedef almakla tehdit ettiği Aruri'nin Batı Şeria'daki aile evi de bu dönemde yıkıldı.
Salih Aruri, 2 Ocak 2024 akşamı Lübnan'ın başkenti Beyrut'un güney mahallelerinde İsrail tarafından düzenlenen bir insansız hava aracı saldırısı sonucu yaşamını yitirdi.
Kaynak: Mepa News