Selahaddin Eyyubi: Bir efsanenin Avrupa kültürü ve kimliği üzerindeki rolü

Bu tez çalışması, gerçek adı Yusuf bin Eyüp olup, batıda daha çok Sultan Selahattin olarak bilinen Müslüman hükümdarın ilginç tarihi serüvenini anlamak ve ortaya çıkarmak amacıyla kaleme alınmıştır. Tarihte Selahaddin, Hristiyan Kudüs Krallığı’na karşı yürüttüğü başarılı seferler ve Hıttin Savaşı’nda aldığı zafer ile ünlüdür. Selahaddin’in 1193 yılında vefat etmesinin ardından kendisi ile alakalı çok sayıda efsanevi hikayeler anlatıldı. Bu hikayelerde Selahaddin merhametli, belirli bir onur koduna sahip (şövalye ruhuna sahip) ve insanlar için ideal bir lider olarak tanımlandı. Yani bir başka deyişle, 13. yüzyıl Avrupa’sının soylularında olması beklenen her menkıbe Selahaddin’de mevcuttu.

Bu tez, Selahaddin hakkında anlatılan hikayelerin nasıl kültürel kimliklerin oluşmasına yardımcı olduğunu açıklamaya çalışacaktır. Aynı zamanda bu efsanevi hikayelerin nasıl zamanla değişime uğradığını, söz konusu hikayelerin 13. yy’da ve 20. yy’da oynadığı roller direkt olarak karşılaştırmak suretiyle gösterilecektir.

Bu tez, ilave olarak, bu hikayelerin Selahaddin’in başarısı ve davranışlarını onaylamak için kullanılan basit övgüler olması bir yana, tarihçilerin ve yazarların İngiliz ve Fransız ortaçağ kültürünün ve bu iki kültürün birer toplum olarak ne şekilde kendilerini tanımladıklarının daha iyi anlaşılması için kullanabilecekleri bir araç olduğunu da ele alacaktır. İngiltere ve Fransa aradan geçen 700 yılda her ne kadar geniş kültürel değişiklikler geçirdiyse de aynı Selahaddin efsanesi bu iki ulusun kimlikleri tanımlanırken yine kullanılmıştır.

Bu tez, sadece Selahaddin’in başarısını ve davranışlarını haklı çıkarmaya çalışmakla kalmayıp, aynı zamanda Selahaddin hakkındaki efsanelerin daha sonra emperyalizm ve bilimsel ırkçılık savunuculuğu ile derinden bağlantılı olduğunu ispatlamaya çalışacaktır. Bu efsanelerin detaylı şekilde incelenmesi sadece okuyucuya Selahaddin’in gerçekten nasıl bir kişilik olduğunu daha iyi şekilde anlamasıyla fırsatı sunmakla kalmayıp, aynı zamanda Avrupa kültürünü de anlamasını sağlayacaktır.

James Madison Üniversitesi’nden bu tez çalışmasının tamamına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. (Tezin orijinal dili İngilizcedir)

Kaynak: Mepa News