Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Kıbrıs'taki Yeşil Hat bölgesinde bulunan ve 46 yıldır sivil kullanıma kapalı olan Maraş'ın açılması kararına tepki gösterdi.
Borrell, Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Maraş'ın açılmasına verdiği destekle Kuzey Kıbrıs Türkleri ile AB üyesi Kıbrıs arasındaki gerginliği körüklediğini söyledi. Borrell, kararın Birleşmiş Milletler (BM) arabulucuğunda Kıbrıs'ta kararlaştırılan ateşkes anlaşmasının "ciddi bir ihlali" olduğunu belirtti.
Kararın Türkiye ve Kıbrıs arasında Doğu Akdeniz'de yaşanan doğal gaz anlaşmasına çözüm bulunmasına da yardımcı olmayacağını ifade eden Borrell, "Aksine, tansiyon yükselecek ve Doğu Akdeniz'deki zorlu durumda bir anlaşma sağlanması bizim için zorlaştıracak" diye konuştu.
AB devlet ve hükümet başkanlarının geçen hafta bir araya geldiği zirve sonunda Türkiye'den "Yunanistan ve Kıbrıs'a karşı yasadışı eylemlerine son vermesi için yapıcı çaba göstermesi" talep edilmiş ve Türkiye'nin yapıcı davranması karşılığında da Gümrük Birliği'nin genişletileceği, ticari kolaylıklar sağlanacağı ve mülteciler için de yeni mali yardımlar aktarılacağı mesajı verilmişti.
Rusya: Kabul edilemez
Rusya Dışişleri Bakanlığı da Maraş'ın açılmasından endişeli olduğunu belirterek kararın kabul edilemez olduğunu açıkladı.
BM de kararla ilgili olarak dün akşam bir açıklama yapmıştı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, tek taraflı eylemlerin gerginliğe neden olabileceği ve Ada'nın bölünmüşlüğünü gidermek için diyalog oluşturulması çabalarına darbe vuracağı belirtilmişti. Sözcü, Genel Sekreter'in tüm tarafları sorunun çözümü için görüşmeye davet ettiğini ve böyle bir buluşma için girişimde bulunmaya hazır olduğunu da vurgulamıştı.
Ne olmuştu?
Uluslararası toplum tarafından tanınmayan Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar, dün Ankara'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la birlikte Kapalı Maraş'ın Perşembe sabahından itibaren sivil halka açacaklarını söylemişti.
Maraş, Türkiye'nin 1974'deki Kıbrıs harekatının ardından Birleşmiş Milletler tarafından denetlenen Maraş, Yeşil Hat bölgesinde yer alıyor. Maraş'ın sivillerin kullanımına 46 yıldır izin verilmiyor.
Maraş’ta taşınmazları olan Kıbrıslı Rumlar, Türkiye'nin AİHM’nin yargı yetkisini 1990’dan itibaren tanımaya başlamasıyla o tarihlerden itibaren Strasbourg Mahkemesi'ne dava başvurusunda bulunmaya başlamıştı. AİHM bu başvurular arasında pilot dava olarak seçtiği Loizidou davasında 1996’da açıkladığı kararında, Türkiye'nin, 1974 sonrası adanın kuzeyinde taşınmazı kalan Rumların mülkiyet haklarını ihlal ettiğine hükmetmişti.
Kıbrıs’ta da bu sorunun çözümü için bir Taşınmaz Mal Komisyonu kurulmuştu.