ABD Senatosu, Kıbrıs Rum Yönetimi ile ABD ilişkilerini güçlendirme hedefiyle Kıbrıs Rum Kesimi’ne 1987 yılından bu yana uygulanan silah ambargosunun kaldırılmasını öngören yasa tasarısını kabul etti.
Kongre'de her yıl güncellenen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA), geçtiğimiz hafta Temsilciler Meclisi’nde onaylanmıştı.
Söz konusu yasa tasarısı, Cumhuriyetçiler'in çoğunluğu elinde tuttuğu Senato'da da 8'e karşı 84 oyla kabul edildi.
AFP’ye göre ABD, adada silahlanma yarışını önlemenin yanı sıra Yunan çoğunluk ile Türk azınlığı barışçıl bir çözüme teşvik etme amacıyla Kıbrıs Rum Kesimi’ne 1987 yılında silah ambargosu uygulamaya başlamıştı.
Ambargoyu kaldırma çabaları, Kıbrıs Rum Kesimi, Yunanistan ve İsrail arasında artan işbirliğini teşvik etmek istediklerini dile getiren Demokrat Senatör Robert Menendez ve Cumhuriyetçi Marco Rubio tarafından yürütüldü.
Menendez, ambargonun kaldırılmasına ilişkin ilk oylamanın ardından “Kıbrıs, ABD ile stratejik ortaklığı derinleştirmeyi hedefliyor. ABD’nin güvenlik hedeflerine yardımcı olmayan eski kısıtlamaları kaldırmak güvenlik ve ekonomik açısından bizim çıkarımıza olacak” dedi.
Türkiye ise ABD Senatosu’nun kararı eleştirerek, aleyhinde atılan bu adımlara karşı gerekli tedbirleri alacağını bildirdi.
Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Türkiye’ye düşman çevrelerin etkisiyle iç siyasi hesaplaşmaların peşinde koşan Kongre üyelerinin, ABD-Türkiye ilişkilerinin iyileştirilmesi vizyonuna zarar vermeye devam ettiği ifade edildi.
Bakanlık, tehdit ve yaptırım dilinin, Türkiye’yi ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli adımları kararlılıkla atmaktan vazgeçiremeyeceğinin de altını çizdi.
Bölünmüş adadaki Rum ve Türkler aralarındaki ilişkileri geliştirmede ilerleme kaydederken, Türkiye ve Libya’nın Doğu Akdeniz'de yeni keşfedilen gaz rezervleri hakkında mutabakat muhtırası imzalaması gerginliği artırdı.
ABD’li yetkililer, söz konusu silah ambargosunun, Avrupa Birliği (AB) üyesi Kıbrıs Rum Kesimi’nı 2015 yılında varılan anlaşma uyarınca adanın limanlarını kullanabilen Rusya’ya yaklaştırmasından endişe ediyor.
Yeni NDAA yasasına göre, ABD, Rus askeri gemilerinin Kıbrıs limanlarına yakıt ikmali ve bakım hizmetleri için demirlemesini engelleyene kadar Kıbrıs Rum Kesimi’ne bazı kısıtlamalar getirmeye devam edecek.
Türkiye, 1997 yılında Kıbrıs Rum Kesimi topraklarına Rus S-300 füze savunma sistemi kurmaya devam etmesi halinde saldırı başlatma tehdidinde bulunmuştu.
Günümüzde ise bu durum tersine döndü ve Türkiye Rusya’dan satın aldığı S-400’ler yüzünden ABD’nin yaptırım uygulama tehdidiyle karşı karşıya kaldı.
Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yetkilileri, ABD Senatosu’nun silahlanma yarışına yeşil ışık yakacağı gerekçesiyle Kıbrıs Rum Kesimi’ne yönelik silah ambargosunun kaldırılmasını önlemeye çalıştı.