Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Japonya’nın Osaka kentinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’nde ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmeye ilişkin bir soruyu şöyle yanıtladı:
"START3’e (Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması-3) gelirsek, dışişleri bakanlarımızı bu hususta müzakerelere başlamaları konusunda görevlendirdik. Bu müzakerelerin, START3’ün imzalanmasıyla sonuçlanıp sonuçlanmayacağını söylemek içinse şu anda erken."
Rusya lideri, söz konusu müzakerelerin ne zaman başlayacağına ilişkin bilgi vermedi.
ABD ile Rusya arasındaki nükleer silah anlaşmalarının geçmişi
Putin’in haberini verdiği müzakereler önemli. Zira nükleer silahların yaygınlaşmasının önünün kesilmesi adına imzalanmış diğer bir önemli sözleşme olan Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması (INF), ABD ve Rusya tarafından mart ayından beri askıya alınmış durumda.
START3 anlaşması için yapılan görüşmeler yıllar önce çökmüştü.
START anlaşmalarının ilki, SSCB 1991’de dağılmadan önce imzalanamamıştı. Yoğun görüşmeler sonucunda söz konusu anlaşma Aralık 1994’te yürürlüğe girdi.
Şartları hususunda 1993’te anlaşmaya varılan START2 anlaşmasının geçerlilik süresiyle dönemin Rusya lideri Borist Yeltsin ve ABD’li mevkidaşı Bill Clinton tarafından 2007’ye kadar uzatıldı, ayrıca START3 görüşmelerinin başlatılması konusunda anlaşıldı. Fakat START3 imzalanamadı ve yerine, her iki tarafın da konuşlu durumdaki nükleer savaş başlıklarının sayısını 1.700-2.000 azaltmalarını şart koşan başka bir anlaşma (SORT) geçti.
Ayrıca her iki ülke için, konuşlu durumdaki nükleer savaş başlıklarının sayısını Soğuk Savaş dönemindekinin aşağısında tutmalarını öngören Yeni START anlaşmasının da bağlayıcılığı bulunuyor. Ancak bu anlaşmanın geçerlilik süresi de 2021’de dolacak. Yeni START ve INF, nükleer silah kontrolü adına yapılmış iki çok önemli anlaşma.
Rusya lideri Putin geçen ayki bir anlaşmasında, ABD’nin müzakereleri ertelemeyi sürdürmesi halinde, ülkesinin Yeni START anlaşmasından çekilmeye hazır olduğunu söylemişti.