ABD Senatosu’nun iki etkili komisyonunun liderleri, Türkiye’ye Rusya’dan S-400 füze savunma sistemini teslim almaya başlamasından dolayı sert tepki gösterdi. Senato Silahlı Hizmetler Komisyonu ile Dış İlişkiler Komisyonu’nun başkan ve kıdemli üyelerinden oluşan 4 senatör ortak açıklama yaptı.
Silahlı Hizmetler Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Jim Inhofe ve Kıdemli Demokrat üye Jack Reed ile Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Jim Risch ve Kıdemli Demokrat üye Bob Menendez’in imzası bulunan açıklamada, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, S-400’leri Rusya’dan kabul ederek, Türkiye’nin güvenliği, ekonomik refahı ve NATO ittifakının bütünlüğü pahasına Putin’le tehlikeli bir ortaklığı seçti” ifadesi kullanıldı.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
“Kongre iki partiyi de kapsayan güçlü bir temelde şunu açıkça ortaya koydu: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanlış yönlendirilmiş biçimde S-400 alımının sonuçları olmalı. Bu alım, Putin’in Rusya’sıyla stratejik işbirliğini öngören rahatsız edici işaretler verirken, F-35 programına da bir tehdit niteliğinde. Bunun neticesinde, Başkan Trump’ı CAATSA kapsamındaki yaptırımları yasanın gerektirdiği şekilde tam olarak uygulamaya çağırıyoruz. Savunma Bakanlığı’na da, tüm F-35 materyallerinin (Türkiye’ye) teslimatı halen askıya alınmış olsa da, Türkiyee’nin F-35 programına katılımını sona erdirmeye yönelik işlemi hayata geçirmesi çağrısında bulunuyoruz.”
"Stratejik ilişkileri muhafaza girişimimiz reddedildi"
Senatörler ortak açıklamada, “İşler bu noktaya gelmek zorunda değildi. Ancak maalesef Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’nin Türkiye’ye hava sahasını F-35 uçakları ve Patriot hava savunma sistemiyle koruma imkanı tanımak suretiyle, stratejik ilişkilerimizi muhafaza etme yönündeki çok sayıda girişimini reddetti” dedi.
Türkiye’nin önemli bir NATO müttefiki olduğuna işaret eden 4 senatör, “Umarız ki ABD ve Türkiye arasındaki stratejik ilişki, (ilişkilerdeki) bu gerilemeye üstün gelir. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin ekonomik refahı ve NATO ittifakının güvenliği pahasına Vladimir Putin’le bağlarını derinleştirmekte ısrar etmeyi sürdürmesi halinde, işbirliğimizin kalıcı şekilde ilerletilmesi mümkün değildir” değerlendirmesinde bulundu.
Demokrat senatörden acil yaptırım çağrısı
Demokrat Parti Maryland Senatörü Chris Van Hollen da Twitter’da yaptığı açıklamada, Türkiye’nin bir müttefikin yapmayacağı çok kötü bir tercih yaptığını belirtmişti. Van Hollen, Ankara bu adımından vazgeçmediği takdirde F-35 uçaklarını teslim almayacağını ve S-400’lerin devreye girmesiyle ilgili olarak atılacak her türlü adıma Amerikan yasaları uyarınca acil yaptırımlarla yanıt verileceğini belirtti.
"Erdoğan ne yazık ki yanlış tercih yaptı"
Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Eliot Engel ve kıdemli üye Michael McCaul da ortak bir açıklama yayımlayarak Dışişleri Bakanlığı ve Pentagon'a Türkiye'nin F-35 programına katılımını sonlandırması çağrısı yapıldı.
Açıklamada "Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı defalarca Rus S-400 hava savunma sistemini teslim almasının Türk-Amerikan ilişkileri açısından ciddi sonuçlarının olacağı konusunda uyarmıştık. S-400 sisteminin alınmasının yaptırımları tetikleyeceği konusunda uyarıda bulunduk. Yönetimin Türkiye'nin hava ve füze savunma gereksinimlerini karşılamak üzere Patriot sistemi satma teklifine destek verdik. Cumhurbaşkanı Erdoğan'a çok net bir seçenek sunuldu. Ne yazık ki yanlış tercihi yaptı. Bir NATO müttefikinin Rusya ve Vladimir Putin'i ABD ile yakın işbirliği ve ittifakına tercih etmesini anlamak zor. Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı'na Türkiye'nin F-35 programına katılımına son vermeye ve Rus savunma sektörüyle iş yapan Türk şahıslara yasa uyarınca yapılması gerektiği gibi yaptırım uygulamaya çağırıyoruz. Türkiye ve Erdoğan bu kararın sert sonuçlarıyla karşı karşıya kalmalı" denildi.