2018 bütçesi Pentagon'un tarihinde gördüğü en büyük bütçe: Tam 700 milyar dolar. ABD'nin en yakın iki rakibine (Çin ve Rusya) kıyasla çok daha fazla ve ABD ordusunun binlerce askerine, daha fazla eğitim, gemi ve daha birçok imkan sağlayabileceği anlamına geliyor.
Ve bu bütçe gelecek yıl 716 milyar dolara yükselecek. Zira senatodan geçen bütçe iki yıllık bir periyodu kapsamakta. ABD Savunma Sekreteri James Mattis'in Afganistan'daki çatışmalara ve Kore Yarımadası'nda savaş tehdidine yeniden odaklanıldığı bir zaman diliminde, savaşa hazır bulunma konusundaki yetersiz durumdan ordunun çıkarılması gerektiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Donald Trump'ın Cuma günü imzaladığı bütçe tasarısı, askeri harcama kalemlerinde ciddi artışlar öngörüyor: Pentagon, bu yıl geçen yıla nazaran 94.5 milyar dolar fazla ödeme alacak ki bu da yüzde 15.5'lik bir sıçramaya tekabül etmekte. Bütçe, 2001'de 345 milyar dolarlık bir büyüklükte iken, Amerika'nın Afganistan'ı ve Irak'ı işgal altına girdiği 2002 yılında 437 milyar dolara bir başka deyiş ile yüzde 26,6 oranında artışa ulaştı. Tabi tüm bunlar 11 Eylül saldırılarının ardından gerçekleşti.
Ekstra ödenekler, tanımlanan yeni bir düşmana yahut El-Kaide veya eski Sovyetler Birliği gibi tekil bir tehdide karşı koymayı hedeflemiyor. Bunun yerine, ek bütçe ile ordudaki eğitim eksikliği, ileri teknoloji füze savunma sistemlerinin edinilmesi ve bir bütün olarak nükleer silah cephaneliğinin yeniden fonlanmasını içeriyor.
Para basit bir çözüm değil
Kongrenin, askeri ve yerel harcamalara ilişkin kesin sınırlar koyan bir kanun çıkardığı 2011 yılından günümüze her savunma bakanı, Bütçe Kontrol Yasası tarafından belirlenen harcama sınırlarının orduyu ciddi şekilde zorladığını ve bu nedenle olası savaş durumları için eğitilerek donatılan hazır kıta birimlerinin sayısının azaltıldığından şikâyet etti. Eski teçhizatlar envanterdeki yerini korudu, askerler yeteri kadar eğitim almadı ve bütçedeki belirsizlik ABD'nin geleceğini gölgelemekteydi.
Ancak Pentagon için daha fazla para, bazılarının düşündüğü basit bir çözüm değil. Son yıllarda getirilen harcama limitlerine rağmen, askeri bütçe tarihsel standartlara göre son derece sağlam ola gelmiştir. Güvenlik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde askeri bir bütçe uzmanı olan Todd Harrison, Pentagon’un 1980’lerde Başkan Reagan döneminde sağlanan devasa bütçelerle bugünlere gelebildiğini ve enflasyon göz önüne alındığında 2018-2019 bütçeleri 80’lerin bütçelerinin seviyelerine ancak yaklaşılmış olduğunu ifade etti.
Harrison, bütçelerin artan personel masrafları, daha pahalı teknoloji yatırımları ile Afganistan, Irak ve Ortadoğu'nun belli yerlerinde on yıldan fazla süren savaşların birikmiş etkilerinin ön plana çıktığı görüşünde. Ve bu süre boyunca, ordunun rutinini koruması hatta yurtiçinde ve dışında operasyon hızını arttırması gerekiyordu - ve böyle olmaya da devam edeceğe benziyor*.
Harrison Cuma günü “ipler oldukça gerildi" dedi. "Dünyanın dört bir yanında sahip olduğumuz güçle çok fazla şey yapmaya çalışıyoruz, para da bunun için yeterli olmuyor."
Trump'ın isteğinin ötesine geçti
ABD'nin Irak'ta 10 yıl önce olduğundan çok daha az askeri bulunuyor ve bugün Afganistan'da yaklaşık 15.000 askeri var ki 2010-11 döneminde 100.000 civarındaydı. Ancak bu eğilim, Somali ve Yemen'de gerçekleşen operasyonlar ile Afganistan'a gönderilen birkaç bin asker neticesinde yeni başkan Trump döneminde tam aksi istikamette bir gelişim gösterdi. Ayrıca, Trump Kuzey Kore'yi nükleer silahlarından vazgeçirme konusunda zorlaması ile Kuzey Kore'ye karşı savaş olasılığı daha da artmaktadır.
Cuma günü yasa koyucular tarafından kabul edilen askeri harcamalardaki muazzam artışlar, Trump'ın isteğinin de ötesine geçti. Geçtiğimiz 1 Ekimde başlayan, 2018 bütçe yılına tahsis edilen 700 milyar dolarlık ödeneğin yaklaşık 629 milyar dolarlık kısmı Pentagon’un ana harcama kalemleri için ayrılırken, yaklaşık 71 milyar dolarlık bir kısmı ise Afganistan ve başka ülkelerdeki savaşlara gitmesi planlanmaktadır.
Trump, temel işlevler için 603 milyar dolarlık ve savaş görevleri için 65 milyar dolarlık 2018 askeri bütçesini talep etmişti.
Kongrenin Cuma günü onayladığı bütçe kanuna göre, Pentagon'un 2019 bütçesini 716 milyar dolar olarak belirledi ve Mattis'e talep ettiği mali destek sağlandı.
Askeri bütçenin onaylanması ile en karlı çıkanlar, Lockheed Martin, Boeing ve General Dynamics gibi ülkenin en büyük savunma şirketleri oldu ki bu dev firmalar her yıl Kongre bünyesinde yürüttükleri lobi faaliyetleri için milyonlarca dolar harcıyorlar.
Füze savunma kapasitesinde artış
Trump tarafından Cuma günü imzalanan yasanın en önemli neticelerinden biri olarak, Pentagon'un öncelikleri arasında yer alan füze savunma sistemleri için milyarlarca dolarlık yatırımın gerçekleşmesi bekleniyor. Alt komisyonların 2018 askeri bütçesi ile gerçekleşecek harcamamaların alt kalemlerini kesinleştirmesi gerekiyor. Ancak geçen yıl Kongre tarafından onaylanan askeri politika tasarısını yakından takip etmeleri muhtemeldir. İlgili tasarı Pentagon'un Füze Savunma Ajansı için olan 12.3 milyar dolarlık bir yatırımını içeriyordu ve Kuzey Kore nükleer füze kapasitesini geliştirmeye devam ettiği için ABD senatosu füze savunma alanındaki yatırımların hızla büyümesini kararı aldı.
Bütçe kanunu, Alaska'daki yeraltı silolarından fırlatılacak 28 yeni İnterceptor füze sisteminin teminini de kapsamakta. Tasarı, ayrıca, ABD askerlerine Pentagon'un öngördüğünden biraz daha yüksek olan %2,4’lük bir ücret artışı sağladı.
Kaynak: Mepa News