Washington’un NATO temsilcisi Salı günkü açıklamasında, Rusya’nın, daha önce üzerinde çalışılması yasaklanan bir tür güdümlü nükleer füze sistemi üzerindeki gizli faaliyetlerini derhal durdurması gerektiğini, aksi taktirde ABD’nin bu sistem kullanılabilir hale gelmeden müdahale edip, sistemi yok edeceğini söyledi.
ABD, Rusya’nın Soğuk Savaş döneminde imzalanan bir nükleer anlaşmayı ihlal ederek yasaklı bir tür karadan fırlatmalı sistem geliştirdiğini düşünüyor. Bu sistem ile Rusya Avrupa’yı normal şartlardan çok daha kısa süre içinde vurabilecek bir kapasiteye sahip olacak. Ancak Rusya geçmişte defalarca yaptığı gibi yine böyle bir hedeflerinin olmadığını iddia ediyor.
ABD’nin NATO temsilcisi Kay Bailey Hutchison, Washington’un sorunun diplomatik olarak çözülmesi taraftarı olduğunu ancak Rusların orta menzilli sistemin geliştirilmesine devam etmesi halinde askeri bir saldırıyı masaya koymaya hazır olduğunu söyledi.
Temsilci açıklamasında; “işlerin bu noktaya gelmesi halinde, üyelerimizden herhangi birisini hedef alabilecek özellikteki (Rus) bir füzenin bu kapasiteye sahip olmamasını sağlarız. Bu hususta (ABD tarafından) alınacak karşı önlemler çerçevesinde Rusya’nın anlaşmayı ihlal ederek geliştirmeye çalıştığı füzeler imha edilir” ifadelerini kullandı ve ekledi “Bu onlara uyarımızdır.”
Hutchison’ın söyledikleri, 2017 yılında, Amerikalı bir yetkilinin, Rusya’nın 1987 Orta Menzilli Nükleer Kuvvet Anlaşmasını ihlal etmeye devam etmesi halinde ABD’nin de kendi sistemini geliştireceğini söylemesinin ardından yapılan ilk direkt saldırısı uyarısı oldu.
Söz konusu anlaşma, Avrupa ve Alaska’yı menzil içine sokacak nitelikteki orta menzilli füzelerin yapılmasını yasaklamaktadır. ABD ve Rus yetkililer, 2017 yılında Cenevre’de bir araya gelerek bu anlaşmanın 30. yıl dönümünü kutlamıştı.
Ancak aynı yıl içinde, ABD Devlet Bakanlığı raporunda Rusya’nın 500km-5500km menzildeki hedefleri vurabilecek kapasiteye sahip karadan fırlatmalı füzeleri “elinde bulundurmama, üretmeme veya uçuş testi yapmama veya bu tür füzelerin fırlatma sistemlerini elinde tutmama ve üretmeme” maddelerini ihlal ettiğini ortaya koymuştu.
Geçtiğimiz dönemde, Rusya’nın 2014’de Kırım’ı ilhakı, Suriye’ye müdahalesi ve Rusların Batılı seçimlere müdahale ettiği iddiaları nedeniyle zaten gergin olan Moskova-Washington ilişkilerinin bu açıklamalardan sonra daha da kötüleşeceği tahmin ediliyor.
Hutchinson konuşmasında şu ifadelere de yer verdi; “Son birkaç yıldır Rusya’ya mesaj vermek için uğraşıyorduk. Ruslara anlaşmayı ihlal ettiklerini bildiğimizi söyledik. Onlara, anlaşmayı ihlal ettiklerini ispatlayan delilleri de gösterdik. Bu noktada yaptığımız meselenin sınırlarını artık kesin bir şekilde çizmektir ki müttefiklerimiz Rusya’yı masaya oturtmakta bize yardımcı olsun.”
ABD Savunma Bakanı Jim Mattis konu ile ilgili olarak, meselenin Brüksel’deki toplantı sırasında NATO üyesi mevkidaşları ile görüşüleceğini söyledi.
Paris’te bir açıklama yapan Mattis; “Durumun nereye gideceğini ben tahmin edemem, bu başkanın vereceği türden bir karar, ancak sizlere hem Capitol Hill’de (Amerikan Kongresi) hem de Devlet Bakanlığı’nda bu konu ile alakalı çok endişe duyulmaktadır. Ben de müttefiklerimizin tavsiyelerini, izlenilecek yolun belirlenmesi sürecinde masaya koyacağım” ifadelerini kullandı.