ABD’de biri Cumhuriyetçi diğeri Demokrat iki senatör, Trump yönetimine, Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle Türkiye’ye yaptırımlar getirme çağrısında bulundu. İki senatör bu çağrıyı, Türkiye’nin S-400 sistemini kapsamlı şekilde test etmeyi planladığı yönündeki haberler üzerine yaptı.
Cumhuriyetçi Senatör James Lankford ve Demokrat Senatör Chris Van Hollen, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya yazdıkları mektupta bu iddiayı sordular ve Washington’un Türkiye’nin S-400 alımı konusunda daha kararlı bir duruş ortaya koyamamasının, Ankara’yı “cesaretlendirdiği” görüşünü dile getirdiler.
Türkiye geçen yıl Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın almıştı. Washington bu gelişme üzerine Türkiye’nin F-35 savaş uçaklarının ortak üretimi ve satışı programına üyeliğini askıya almıştı.
ABD, Türkiye’yi S-400’leri konuşlandırması halinde yaptırımlara maruz kalma riskiyle karşı karşıya kalacağı yönünde uyarmıştı ancak henüz bir yaptırım getirilmedi.
Ekonomi kanalı Bloomberg, konuyla ilgili bilgi sahibi olduğunu belirttiği kişilere dayandırarak dün yayınladığı haberde, Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini test etmeye hazırlandığını öne sürmüştü.
İki senatör mektupta, Ağustos ayı sonunda Fransa, İtalya, Yunanistan ve Güney Kıbrıs dörtlü tatbikatından dönen ABD yapımı F-16 savaş uçaklarını tespit etmek için S-400 sisteminin radarlarını aktive ettiği yönünde Yunan medyasında çıkan haberlere de değindi ve bunun doğru olup olmadığını sordu.
ABD'nin Türkiye'ye bugüne kadar, Rusya'dan savunma ekipmanı alan ülkeleri cezalandırmayı öngören ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında yaptırımlar getirmediğine dikkati çeken senatörler, radarların aktive edildiğini iddia eden haberlerin, "Türkiye'nin izlediği yoldan geri dönme ve bu sistemi elden çıkarma niyetinin olmadığını açıkça gösterdiği" değerlendirmesinde bulundu.
Mektupta, "Buna ilaveten, Savunma Bakanlığı'nın Türkiye'yi F-35 tedarik zincirinden çıkarmada yavaş hareket etmesi, hiç kuşkusuz Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan'ı cesaretlendirdi. Türkiye'nin S-400 sistemini Amerikan F-16'larını tespit etmek için aktive ettiği haberleri, bizim Rusya'nın hassas verilere erişim kabiliyetine dair ciddi kaygılarımızın altını çiziyor" denildi.
"Bu bilgiler ışığında, yasaların gerektirdiği şekilde sizi bir kez daha Türkiye'ye yaptırımlar uygulamaya çağırıyoruz" ifadesini kullanan iki senatör mektupta ayrıca, "Türkiye, NATO'nun taktiksel veri bağlantısı Link 16'yı S-400 sistemine entegre etti mi? Eğer öyleyse, bu entegrasyon Rusya'ya NATO müttefikleri üzerinde bilgi toplama imkanı sağlayacak mı?" diye sordu.
Senatörler Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan bu sorulara 14 Ekim'e kadar cevap vermesini istedi.