Arap dünyasının en önde gelen siyaset bilimcilerinden Kuveytli ünlü akademisyen Abdullah el Nefisi İdlib'e bağlı Türkiye sınırındaki Sarmada şehrinde bulunan Siyaset Bilimleri Fakültesi'nde online ders verdi.
Bu fakülte, Tahrir el Şam Heyeti'nin (HTŞ) siyasi kanadı olarak görülen Kurtuluş Hükümeti ile koordineli ve onun yönetimi altında çalışan 'Özel Kuzey Üniversitesi'ne bağlı.
Abdullah Nefisi Kuveyt'ten katıldığı derste modern devletin yapısını ve uluslararası ilişkilerini işledi, akabinde fakülte öğrenci ve eğitimcilerinden gelen soruları cevapladı. Bu ders, COVID-19 salgını nedeniyle tüm dünyada yaygınlaşan online eğitim uygulamasıyla Suriyeli muhaliflerin kontrolündeki İdlip'de son yıllarda açılmaları ve canlanmasıyla dikkat çeken üniversitelerin böylece dışarıdan da bilgi-destek alabileceğinin bir örneğini oluşturdu.
Modern devletin oluşumu teorileri
Dersinin başında siyaset bilimi eserlerinde modern devletin oluşum teorilerine değinen Nefisi, bunları "The Divine Theory" (İlahi Vergi Teorisi), "Social Contract Theory" (Toplumsal Sözleşme Teorisi), "Force Theory" (Güç Teorisi) ve "Natural Theory" (Doğal Gelişim Teorisi) olarak sıraladı ve haklarında kısaca bilgiler verdi.
Uluslararası düzen: Merkezdekiler ve Çeperdekiler
Akabinde modern devletin yapısı ve birbirleriyle ilişkilerine dair teorik olmaktan daha çok, pratik bilgiler vermek istediği belirten Nefisi kendi çizdiği tablo üzerinden dünyada işlediğini belirttiği düzeni anlattı. ABD ve AB'nin merkezde yer aldığını belirttiği bu düzende merkez güçlerin çeperdeki ülkeleri BM'nin belirlediği meşruiyet, petrol ve gıda fiyatları, silah üretiminde tekel ve eğitimde ne verileceğine dair düzenlemelerle yönettiklerini belirtti.
Hammadde kaynaklarına dair siyaset bilimi öğrencilerine Michael Klare'nin 'Resource Wars' (Kaynak Savaşları) kitabını tavsiye etti. 1970'li yıllarda ABD ve Suudi Arabistan arasında yaşanan petrol ambargosu krizini örnek verdi. O dönemde ABD'nin Suudi Arabistan'ın kendi gıda ihtiyacını karşılamaya dönük tarım programlarına dahi mani olmaya çalıştığını hatırlattı.
Silah sanayisi merkezde, savaşlarda ölüm çeperde
Merkezdeki ülkelerin diğerlerini yönetebilmek ve güçlenmelerini engelleyebilmek için silah sanayisi üzerindeki tekellerini korumaya özel önem verdiğini vurgulayan Abdullah el Nefisi, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından merkezdeki ülkelerin savaşın ölüm ve yıkımını olabildiğince çeperdeki ülkelere devretmeye çalışıp birbirleriyle olan rekabetlerini onların kanı üzerinden yarıştırmaya çalıştıklarını vurguladı.
Merkezin, çeperin eğitimini kontrol çabası
Abdullah el Nefisi, mevcut dünya sisteminde merkezde yer alan devletlerin çeperdeki ülkelerin eğitim sistemlerini kontrol çabalarına değinerek amaçlarının merkezdeki devletlerin menfaatini ve ideolojik üstünlüğünü tehdit edecek bir insan profilinin çıkmaması olduğuna değindi.
ABD'nin geçmiş yıllarda Kuveyt de dahil Körfez ülkelerinin eğitim sistemlerine müdahelesini örnek veren Nefisi, ABD'nin Körfez ülkelerine okullarda Kuran eğitimini ve ayet, hadisleri işlemeyi azaltmayı dayattığını hatırlattı.
ABD'li yetkililerin açıkça Körfez ülkelerinin yetkililerine İslam naslarının "dinlerarası diyalog" faaliyetlerini baltalayıp Müslümanlar ile Müslümanlar olmayanları ayrıştırdığını dediğini, istedikleri yönde eğitim reformu yapmazlarsa Körfez ülkelerine yaptırım uygulamakla tehdit ettiklerini, ABD'nin istediği doğrultuda Körfez ülkelerinin eğitim müfredatlarını değiştirdiklerini belirtti.
ABD ve AB'nin sorunlara rağmen ortaklığı
Dünya işleyişinde merkezde yer aldıklarını belirttiği ABD ve AB'ye dair bu iki tarafın arasında pek çok görüş farklılığı ve rekabet olduğunu, buna rağmen ortak çıkarları için birleşip beraber hareket ettiklerini belirten Nefisi bundan çıkarılacak dersler olduğunu ekledi ve öğrencilere bu konuya dair ünlü eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'ın 'The Troubled Partnership' (Sıkıntılı Ortaklık) kitabını tavsiye etti.
"Dünya'nın bu düzeni yok sayılarak değişmez"
Abdullah Nefisi adil olmadığında herkesin müttefik olduğu bu dünya düzeninin yok sayılarak değişemeyeceğini vurguladı. Suriye'nin veya başka hiçbir ülkenin dünyada tek başına var olamayacağına, muhakkak diğer ülkelerle ticaret başta olmak üzere ilişkilere girmek zorunda olduğuna değinen Nefisi dünyanın işleyişinin iyi öğrenilmesi, değişim çabalarının bilgiye dayalı, akıllıca çabalar olmasının gerekliliğini belirtti.
Nefisi dersi üzerinden Esed rejimi karşıtı Suriye muhalefetine siyasal bilgiler ve diplomatik faaliyetlerde geliştirmelerinin zorunluluğuna dair çeşitli gerekçelendirmeler ve tavsiyelerle 1 saatlik dersini tamamladı. Üniversite yöneticilerine aynı şekilde online dersler yoluyla dünyanın çeşitli yerlerindeki akademisyenlerden faydalanmaları tavsiyesinde bulundu, özellikle Arap akademisyenlere Suriye'nin "kurtarılmış" bölgelerindeki üniversitelere bu yolla bilgi üzerinden destek çağrısında bulundu.
Kaynak: Mepa News Akademi