ABD, Amerikan askerlerinin Afganistan'da savaş suçu işleyip işlemediklerini soruşturan Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) aralarında Başsavcı Fatou Bensouda'nın da bulunduğu üst düzey yetkililerine yaptırım uygulamaya başladı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni 'tamamen yozlaşmış ve bozulmuş bir kurum' olarak niteleyip "ABD, UCM'nin Amerikalıları kendi yargı yetkisine tabi tutmaya yönelik meşru olmayan girişimlerine müsamaha göstermeyecektir" dedi.
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, Pompei'nin bu açıklamasının 'endişe verici olduğunu' söyledi. İnsan Hakları İzleme Örgütü üst düzey avukatlarından Balkees Jarrah, ABD'nin yaptırım kararını kınadı.
ABD Başkanı Donald Trump, Haziran ayında imzaladığı kararnameyle UCM yetkililerinin ABD'deki mal varlıklarına el konulması ve ülkeye giriş yasağının da dahil olduğu bazı yaptırımlar uygulanması talimatı vermişti.
BM Uluslararası Ceza Mahkemesi 2002'de kuruldu. Mahkeme, soykırım, insanlığa karşı suç, savaş suçları sorumlularını soruşturup yargılıyor ve ülkelerin yargı sürecini sağlıklı işletemediği durumlarda müdahale ediyor.
İki isim
Sözleşme 123 ülke tarafından onaylandı. Ama ABD, Çin, Hindistan sözleşmeye dahil olmak istemedi. Bazı Afrika ülkeleri de UCM'nin adil olmayan bir şekilde Afrikalılara odaklandığını söylüyor.
Trump'ın Haziran ayında imzaladığı yaptırım kararnamesi, UCM çalışanlarının ABD'deki mal varlıklarına erişimin engellenmesi ve çalışanların ülkeye girişlerinin yasaklanmasını öngörüyor.
Pompeo, Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada UCM Başsavcısı Bensouda ve UCM'nin Tamamlayıcılık ve İşbirliği Bölümü başkanı Phakiso Mochochoko'a yeni talimat doğrultusunda yaptırım uygulanacağını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı ayrıca Amerikan askerlerini soruşturma çabalarına müdahil olan UCM çalışanlarının vize başvurularına kısıtlama getirdi.
UCM, bu yılın başında Afganistan'da ABD ve diğer aktörlerin işledikleri iddia edilen suçları soruşturmaya başladı.
UCM'nin yasal sürecine göre mahkeme yeterli delilleri topladıktan sonra şüpheliler hakkında gözaltı kararı çıkarabiliyor. Davanın devam edip etmemesi için yeterli delil bulunup bulunmadığına bakılıyor.