Taliban Hareketi'nin zafer kazanıp Afganistan'da iktidara gelmesinin ardından dikkat çeken Taliban yetkililerinden biri de Enes Hakkani oldu.
27 yaşındaki genç Enes Hakkani Taliban adına birçok önemli görüşmeye iştirak etti. Taliban Siyasi Ofisi içerisinde bulunan Hakkani, Gülbeddin Hikmetyar ve Hamid Karzai ile de Taliban adına görüşmesiyle dikkat çekmişti.
Afgan araştırmacı ve tarihçi Ahmed Waleed Kakar, Enes Hakkani ile özel bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşme Newlines Magazine'de yayınlandı.
Taliban'a bağlı "Hakkani Ağı"nın kurucusu ünlü Celaleddin Hakkani'nin (1939-2018) oğlu olan Enes Hakkani aynı zamanda Taliban'ın yeni kuşağını temsil etmesi açısından önemseniyor. Babası Celaleddin Hakkani, Taliban'ın ilk lideri Molla Ömer ve mevcut Taliban lideri Heybetullah Ahundzade'nin hayatını Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali ve bu işgale karşı verilen mücadele şekillendirmişti. Enes Hakkani ve kuşağı ise bu döneme şahit olmadı, hayatlarını ABD'nin Afganistan'ı işgali ve bu işgale karşı verilen mücadele şekillendirdi.
Celaleddin Hakkani kimdir?
Celaleddin Hakkani Afganistan'ın Host vilayetinde Peştu Zedran Aşireti'nde varlıklı bir tüccar ailede doğdu. Pakistan'ın Peşaver şehrindeki ünlü Daru-l Ulum Hakkaniye'de 1970'te tüm eğitim seviyelerini tamamlayarak "Mevlevi" oldu. Afganistan'a dönmesinin ardından 1970'li yıllarda İslami faaliyetlerde bulundu.
1978'te Afganistan'da gerçekleşen Komünist darbe ve ardından Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgal etmesi üzerine başlayan halk isyanına katılan Celaleddin Hakkani kurduğu silahlı grupla 1980'li yıllarda Afganistan'da Sovyet ordusuna karşı çarpışan önemli bir komutan olarak ünlendi, Arap gönüllülerle iyi ilişkiler kurdu. Hakkani 1991'de stratejik öneme sahip Host şehrini Kabil'deki Komünist yönetimden ele geçirdi.
1992'de Kabil'deki Komünist rejimin yıkılmasıyla direniş gruplarının ortak iktidarının kurulması üzerine Celaleddin Hakkani'ye Afganistan Adalet Bakanlığı makamı verildi. Fakat bu grupların birbirleriyle iç savaşa tutuşması üzerine Hakkani, Kabil'den ve makamından ayrılarak Host'a çekildi ve tarafsız kaldı.
1995'te Taliban'ın ilerlemesi üzerine Hakkani grubuyla beraber Taliban'a katılmaya karar verdi. Hakkani Taliban iktidarında çeşitli bakanlıklarda bulundu. "Hakkani Ağı" olarak bilinen grubu Taliban içerisinde önemli rol oynadı.
2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgali üzerine ABD güçlerine karşı savaşta yer aldı. Hakkani grubu bu savaşta da ABD'ye karşı en etkin saldırıların arkasında yer alanlardan biriydi. 7 oğlu olduğu bilinen Celaleddin Hakkani'nin 4 oğlu ABD tarafından öldürüldü. Ömer Hakkani 2008'de, Muhammed Hakkani 2010'da, Bedruddin Hakkani 2012'de, Nasıruddin Hakkani 2013'te ABD saldırılarında hayatını kaybetti.
3 Eylül 2018'de Taliban 79 yaşındaki Celaleddin Hakkani'nin doğal yollardan vefat ettiğini duyurdu ve taziyede bulundu.
Enes Hakkani kimdir?
Celaleddin Hakkani'nin 7 oğlundan en küçüğü olan Enes Hakkani 1994'te doğdu. Enes Hakkani babasıyla ilgili konuşmalarında "Babam tüm çocuklarının eğitimine çok önem verir, hepimize dini eğitimimize ve diğer alanlarda da faydalanacağımız eğitimlere çok önem vermemizi tavsiye ederdi." demektedir.
ABD Afganistan'ı işgal ettiğinde 7 yaşında olan Enes Hakkani babası tarafından güvenli bir bölgeye ulaştırıldı ve eğitimi sürdürüldü. Doğrudan savaşa katıldığına dair bir bilgi bulunmayan Enes Hakkani, Taliban'ın Katar'daki ofisine ziyaretinden dönüşte Bahreyn'de bulunduğu esnada ABD tarafından 2014'te tutuklandı. Bu tutuklanma Enes Hakkani'nin savaşçı olmadığı, sadece aile bağlarından dolayı gerçekleştirildiği için eleştirildi.
ABD tarafından Kabil hükümetine teslim edilen Enes Hakkani Bagram Cezaevi'ne atıldı pek çok fiziksel ve psikolojik işkence gördü. 2016'da hakkında idam kararı verildi. Hapiste bulunduğu esnada 2018'de babası öldü. Enes Hakkani 2019'da Taliban'ın elinde esir olan ABD'li Kevin King ve Avustralyalı Timothy Weeks karşılığında esir takasıyla serbest bırakıldı.
Kendisine Taliban'ın çok iyi davrandığını belirten Timothy Weeks serbest kalmasının ardından esirken kendi iradesiyle Müslüman olduğunu, Taliban'a desteğini açıkladı, Taliban'ın Katar'daki ofisini ziyaret etti ve Enes Hakkani'yle de görüştü. Bu gelişme Enes Hakkani'nin dünya medyasında yoğun biçimde yer almasına neden oldu.
Enes Hakkani'nin ileri derecede bir dini ve siyasi eğitim aldığı, aynı zamanda şair olduğu belirtiliyor. Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesinin ardından Taliban adına görüşmelerle yetkilendirilmesinin iki sebebi olduğu ifade ediliyor:
- Taliban hareketi, Hakkani grubunun yeni dönemde etkin rolde olmasını istiyor. Enes Hakkani'nin kendilerini temsil edecek dini ve siyasi yetkinlikte olduğuna inanıyor.
- Enes Hakkani'nin abisi Siraceddin Hakkani ve amcası Halil Hakkani halen ABD'ye karşı verdikleri savaş nedeniyle ABD tarafından başlarına ödül konulmuş durumda. Enes Hakkani'ye yönelik ise böyle bir tehdit bulunmuyor.
"Hakkani Ağı değil Talibanız"
Enes Hakkani, Taliban ve "Hakkani Ağı" ile ilgili sorulara "Hakkani Ağı değil Taliban'ız. Afganistan İslam Emirliği'ne biatlıyız. Arada bir ayrım yok" cevabı veriyor.
Hakkani Ailesi olarak Taliban'ın "Af Siyasetini" desteklediklerini, intikam peşinde olmaya karşı olduklarını belirtiyor.
Taliban'ın yeni nesil projesi
Taliban'ın mevcut lideri Heybetullah Ahundzade yaklaşık 60 yaşında.
Taliban'ın üst kadrosundaki isimlerin de yaşları ilerliyor.
Taliban liderlerinin hareketi devredecekleri genç kuşağın dini ve diğer açılardan eğitimine, tecrübe kazanmasına ve ilkesel yönlerden hazır hale gelmelerine önem veriyor. Bu yönden, Taliban içerisinde genç yaşta birçok isim de önemli pozisyonlarda bulunuyor.
Enes Hakkani ve Abdulkahhar Belhi gibi örneklerle dünyada ve Türkiye'de tanınan yeni nesil Taliban yetkililerin ilerleyen dönemde daha çok ön plana çıkacağı belirtiliyor.
Kaynak: Mepa News