İngiltere'de yayın yapan The Independent Gazetesi'nde Niko Vorobyov imzalı makalede dünya eroininin üçte ikisinin üretildiği Afganistan'da uyuşturucu üretimiyle etkili biçimde mücadele eden Taliban'ın iktidara gelmesiyle küresel çapta bir eroin krizi yaşanacağı ifade etti.
"Taliban'ın iktidara gelmesi eroin tüccarlarına darbe vuracak"
Taliban'ın iktidarda olduğu dönemde özellikle 2000-2001'de yaşanan eroin krizinde uyuşturucu tüketicilerinin talebine dönük olarak yapay ve başka çeşit uyuşturucuların üretiminin arttığını belirten Voroboy, "dünyada yeniden eroin yokluğunun yaşanabileceğini, Taliban'ın iktidara gelmesinin eroin tüccarlarına büyük darbe vuracağını" belirtti.
Dünya eroininin üçte ikisinin üretildiği belirtilen Afganistan'da Taliban siyasi ve askeri bir hareket olarak ortaya çıktığı, Afganistan'da idareyi ele almaya başladığı 1994'ten itibaren uyuşturucu üretimini kesin olarak yasaklamıştı. Uyuşturucunun ham maddesi olan ve işlenmeden uyuşturucu olarak kullanılamayan haşhaşı ise hayvan yemi, yağ ve ilaç sektörü gibi çeşitli alanlarda kullanılabildiği için başlangıçta serbest bırakmıştı.
"Her şeye rağmen Taliban uyuşturucu üretimini tam olarak engelleyemedi"
Fakat Taliban'ın tüm engelleme çalışmalarına rağmen haşhaşların kaçak yollarla eroine dönüştürülmesi tam olarak engellenemediğinden 1999'da Taliban Afganistan genelinde haşhaş üretimini yasaklamıştı. Bu yasak 2000'de Afganistan kaynaklı eroinin %97 oranında azalmasına neden olmuştu.
BM'den özel teşekkür
Taliban'a karşı savaşan Kuzey İttifakı'nın hakim olduğu Afganistan'ın kuzeydoğusunda eroin ekiminin ittifakın finansmanı için devam ettirilmesi bu oranın %100'e ulaşmasına mani olmuştu. Haşhaşın yasaklanması, uyuşturucu dışında kullanıldığı alanlara engel olduğundan Afganistan'ı zora düşürse de Taliban'ın uyuşturucuyla etkin mücadelesi dünya çapında takdir toplamıştı. 2000 yılında Birleşmiş Milletler, Afganistan'daki Taliban yönetimine uyuşturucuyla etkin mücadelesinden ötürü resmen özel teşekkürde bulunmuştu.
ABD tekelinde uyuşturucu üretimi
2001 sonunda ABD'nin öncülük ettiği ve Kuzey İttifakı'nın da katıldığı NATO müdahalesiyle Taliban iktidarının devrilmesinin ardından ABD ve Kabil hükümeti Afganistan'da uyuşturucu üretimini başlatmış ve büyük bir gelir aracı olarak tekeline almıştı. Bu da Afganistan'dan dünyaya yayılan eroinin hiç olmadığı kadar artmasına neden olmuştu.
2000'li yıllarda Taliban Hareketi kırsal bölgelerde alan elde ettikçe kontrol ettiği bölgelerde uyuşturucu üretimine yeniden mani olmaya başlamıştı. 2021'de tüm ülkeyi ele geçiren Taliban, zaten kontrol altında tuttuğu bölgelerde uyguladığı uyuşturucu yasağına tekrar değinerek ülke çapında kesin olarak uyuşturucu üretimini yasakladıklarını tekrar hatırlattı.
Dünyada 'uyuşturucu krizi' baş gösterebilir
Bugün ise, 1996-2001 döneminden de farklı olarak Taliban tüm ülkeyi elinde tuttuğu için Afganistan'da eroin üretimi sonlanacağından dünya genelinde bu yıldan itibaren büyük bir eroin yokluğunun ortaya çıkması bekleniyor.
Bu muhtemel gelişme, Afganistan'dan başlayıp İran ve Türkiye üzerinden geçerek Batılı ülkelere ulaşan eroin ticareti yolunun da kesileceği anlamına geliyor.
Uyuşturucu tüccarlarını büyük bir krize sokabilecek olan bu eroin yokluğunun Taliban aleyhine başlatılacak propaganda kampanyalarında da daha önce olduğu gibi rol oynayabileceği belirtiliyor.
Sadece uyuşturucu tüccarlarının değil, uyuşturucu ticaretinden nemalanan tüm kesimlerin basın ve yayında Taliban aleyhtarı propagandaları finanse edebileceği, hatta bizzat yayabileceği öne sürülüyor.
Taliban'ın haşhaş üretimini yasakladığı 1999'dan itibaren de batı basınında Taliban aleyhtarı haberlerin, batılı liderlerin Taliban'a karşı savaşan Kuzey İttifakı'na destek çağrılarının arttığı gözlemlenmişti.
Taliban'ın Afganistan'a tamamen hakim olmasıyla dünyanın eroin üretim merkezi olarak görülen Afganistan'da sona ermesi beklenen eroin üretiminin bölgesel ve küresel sonuçlarının yakın vadede ortaya çıkması bekleniyor.
Kaynak: Mepa News