Lübnan'da Hristiyan kesimin en önemli isimlerinden biri olan Beşir Cemayil, 40 yıl önce bugün öldürüldü.
Doğumu ve eğitimi
Beşir Cemayil 10 Kasım 1947 tarihinde Lübnan'ın başkenti Beyrut'un Eşrefiye bölgesinde dünyaya geldi. Cemayil'in babası Pierre Cemayil, Lübnan'daki Hristiyan sağcı "Hizb el Ketaib el Lübnaniyye"nin, bir diğer adıyla Falanjistlerin kurucu lideriydi.
İlk eğitimini Katolik Fransız özel okulu olan Notre-Dame de Jamhour Koleji'nde aldı.
1962 yılında Falanjistlere katıldı, partinin öğrenci kolunda yer aldı.
İlk ve orta derece eğitimini tamamladıktan sonra, Lübnan'da 1875'te Cizvitler tarafından kurulan Saint Joseph Üniversitesi'ne girdi. Hukuk ve siyaset bilimi alanında öğrenim gördü. 1973 yılında öğrenimini tamamladı. Üniversite yıllarında ABD'ye de giderek burada da eğitim aldı.
Falanjistler içerisinde yükselişi
Üniversitede de Falanjist yapılarda liderlik yapan Cemayil, okulunu bitirdikten sonra gerek babasının konumu, gerekse kendi faaliyetleri paralelinde parti içerisinde hızla yükseldi. Aynı zamanda partinin paramiliter güçleri içerisinde eğitim gören Beşir Cemayil, 1970 yılında Filistinli milislerce kısa bir süre kaçırıldı ve sonra serbest bırakıldı. Cemayil 1972 yılında Eşrefiye'de partinin liderlik görevini üstlendi.
Beşir Cemayil kısa sürede Lübnan'da Hristiyan kesimin önde gelen siyasi ve askeri isimlerinden biri haline geldi.
Bu pozisyonu, 1975 yılında ülkede başlayacak iç savaşta daha da yükselecekti. 1975 ile 1990 yılları arasında Lübnanlı Hristiyanlar ve Filistinlilerin başı çektiği gruplar arasında yaşanan iç savaşta Falanjistler önemli rol oynayacaktı.
Askeri kariyeri
1976 yılında Hristiyan güçlerin Filistinlilere ait Tel Zaater kampını kuşatması esnasında görev aldı. Kuşatma sırasında Falanjist milislerin komutan yardımcılığı görevine getirildi. Aynı yılda Falanjistlerin askeri lideri William Hawi'nin Tel Zaater savaşında ölmesiyle bu pozisyona yükseldi.
Yine bu yılda, babası Pierre ve Lübnanlı Hristiyan liderlerden Camille Chamoun öncülüğünde kurulan ve Hristiyan partilerin askeri gücünü birleştiren Lübnan Kuvvetleri'nin başına geçti. Başta bir askeri ittifak olarak teşkil edilen bu oluşum 1980 yılında aynı adla birleşti.
1978 yılında, Lübnanlı lider Tony Frangieh ve ailesinin öldürülmesi olayında rol oynadığı ifade edildi.
Ölümü
İç savaş sırasındaki önemli pozisyonu sebebiyle yükselmeye devam etti. Bölgede İsrail ve ABD gibi devletlerle olumlu ilişkiler geliştirdi. Lübnan'ı işgal eden Suriye güçlerine karşı hareket etti.
1980 yılında, kendisine yönelik bir suikast girişiminde 2 yaşındaki kızını kaybetti.
1981 yılında Falanjistlerin güvenlik konseyinin başına geldi ve partinin siyasi bürosuna girdi.
Beşir Cemayil, 1982 yılında Lübnan'ı işgal eden İsrail ile ortak hareket etti. Bu tavrı Lübnan'daki sol kesimin tepkisine yol açacaktı.
23 Ağustos 1982'de Lübnan Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Ancak cumhurbaşkanlığı koltuğuna hiç oturamayacaktı.
Göreve başlayacağı resmi tarihten 8 gün önce, 14 Eylül 1982 tarihinde, Eşrefiye'de Falanjistlerin merkezine yönelik bombalı saldırıda 26 kişiyle beraber öldürüldü. Ölümüne yol açan saldırıyı Suriye rejimine bağlı ajanların gerçekleştirdiği ifade edildi.
Beşir'in ölümünün ardından cumhurbaşkanlığı makamına, kardeşi Emin Cemayil seçildi.
Ancak Emin, Beşir'in takipçileri tarafından tam anlamıyla benimsenmeyecek ve daha ılımlı bulunacaktı.
Lübnan Hristiyanlarının yakın tarihinin en önemli liderlerinden olan Beşir Cemayil'in 35 yıllık yaşamı, milis liderliğinden cumhurbaşkanlığına uzanan ancak oldukça kısa olan bir öykü olarak tarihe geçti.
Kaynak: Mepa News