Associated Press (AP) haber ajansının salı günü ulaştığı bir Birleşmiş Milletler (BM) raporuna göre, Libya'da savaşan taraflar ve onları destekleyen Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Rusya, Ürdün, Türkiye ve Katar gibi ülkelerin ambargoyu delmesi nedeniyle, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından 2011'de alınan Libya'ya silah ambargosu kararı "tamamen etkisiz" durumda.
Libya'ya yönelik yaptırımları gözlemleyen BM uzman heyeti raporda ayrıca, aralarında Rus özel güvenlik şirketi Wagner grubunun da bulunduğu 11 firmanın silah ambargosunu deldiğini belirtti. Wagner grubunun mayıs ayında Libya'nın doğusunu kontrolü altına bulunduran Halife Hafter'i desteklemek için 800 ile bin 200 arasında paralı asker gönderdiği kaydedildi.
Uzmanlar ayrıca Libya'da savaşan taraflar ile onları destekleyen ülkelerin Mısır ve Suriye ile birlikte, kargo olarak silah veya askeri mühimmat taşıdığı yönünde makul gerekçeler bulunması halinde, uçak ve gemilerin kontrol edilmesi yönündeki 2015 yılında alınan BMGK kararını uygulama konusunda başarısız olduğuna dikkat çekti.
Raporda "Heyet, bazı ülkelere yönelik belgelerdeki detayların, bu konuda basında yer alan geniş haberlerle birlikte bu ülkelere kontrol için yeterli olan makul gerekçeleri sunduğu görüşündedir" ifadelerine yer verildi.
Heyet uzmanları "2019'da Türkiye'nin ve Ocak 2020'de BAE'nin daha doğrudan şekilde katılımıyla bu iki üye ülkeden Libya'ya yoğun, bariz ve yaptırımları tamamen hiçe sayan silah transferi" gerçekleştiğine dikkat çekti.
Rapora göre Türkiye Libya'ya ne gönderdi?
Raporda, Türkiye'nin askeri personel ve en az 10 farklı askeri ekipmanın yanı sıra ülkeye yabancı savaşçı gönderdiği belirtildi. Türkiye'nin Trablus'daki yönetime özellikle elektronik savaş sistemleri, güdümlü tanksavar füzeleri, insansız hava muharebe araçları, kundağı motorlu uçaksavar silahları ve topları, uçaksavar füzeleri, fırkateynler ve saldırı uçağı gönderdiği bilgisine yer verildi.
AP ajansı konuyla ilgili olarak BAE, Rusya, Ürdün, Mısır, Suriye ve Katar'ın BM misyonlarına gönderdikleri elektronik postalara dönüş yapılmadığını açıkladı. Ajans, Türkiye'nin BM misyonundan ismini vermek istemeyen bir sözcünün ise verdiği yanıtta raporla ilgili yorum yapmadığını ancak Türkiye'nin Libya'daki Birleşmiş Milletler tarafından tanınan hükümetle işbirliği yaptığını, BM temsilcisi Williams'ın ve uzman heyetinin çalışmalarını desteklediğini aktardı. Ajans yanıtta "Türkiye'nin yaptırımları ihlal ettiği yönündeki her türlü iddia temelden yoksundur" ifadesine yer verildiğini kaydetti.
BM Libya Özel Temsilcisi Yardımcısı Stephanie Williams , geçen hafta Libya'ya uygulanan silah ambargosunun "açık" biçimde ihlal edildiğine dikkat çekmişti. Libya'nın "kesin bir dönüm noktasında" bulunduğunu vurgulayan Williams, destekçi ülkelerin Libya'da savaşan tarafları adeta silaha boğduğu ve koronavirüs pandemisinin de etkisiyle durumun "kontrolden çıktığı" uyarısını yapmıştı.