Reuters tarafından incelenen açıklamalara göre, Birleşmiş Milletler Batı Sahra temsilcisi Staffan de Mistura, yaklaşık beş asırlık anlaşmazlığa bir çözüm olarak bölgenin Fas ve Polisario Cephesi arasında bölünmesi fikrini ortaya attı.
Geçmişi 1975 yılına kadar uzanan ve uzun süredir dondurulmuş olan ihtilaf, Batı Sahra'yı kendi toprağı olarak gören Fas ile burada ayrı bir devlet kurmak isteyen Cezayir destekli Polisario Cephesi bağımsızlık hareketini karşı karşıya getiriyor.
Fas, çatışmaya siyasi bir çözüm olarak sunabileceği en fazla şeyin Fas egemenliği altında özerklik olduğunu söylerken, silahlı Polisario Cephesi bağımsızlığın da bir seçenek olarak sunulacağı bir referandumun yapılmasında ısrar ediyor.
Deneyimli İtalyan diplomat De Mistura, Çarşamba günü kapalı kapılar ardında Güvenlik Konseyi'ne verdiği brifingde, bölünmenin “bir yandan güneyde bağımsız bir devletin kurulmasına, diğer yandan da Fas'ın egemenliğinin uluslararası alanda tanınmasıyla birlikte bölgenin geri kalanının Fas'ın bir parçası olarak bütünleşmesine olanak sağlayabileceğini” söyledi.
De Mistura brifingde ne Fas'ın ne de Polisario Cephesinin öneriyi kabul etmediğini söyledi.
De Mistura, altı ay içinde herhangi bir ilerleme kaydedilmemesi halinde BM Genel Sekreteri'nin elçilik görevinin faydasını yeniden gözden geçirmesi gerektiğini söyledi.
BM Güvenlik Konseyi aldığı kararlarda tarafları çatışmaya karşılıklı kabul edilebilir bir siyasi çözüm bulmak için birlikte çalışmaya çağırırken Fas'ın özerklik planını “ciddi ve inandırıcı” olarak nitelendiriyor.
Fas'ın özerklik planı ikili düzeyde ilgi görürken, De Mistura Çarşamba günü Rabat'ı önerisini “açıklamaya ve detaylandırmaya” çağırdı.
Temmuz ayında Fransa, ABD'den sonra Fas'ın bölge üzerindeki egemenliğini destekleyen ikinci daimi Güvenlik Konseyi üyesi oldu.
Cezayir, Fransa'nın tutumuna Paris Büyükelçisini geri çağırarak tepki gösterdi. Batı Sahra, Fas ve Cezayir arasındaki anlaşmazlıkların merkezinde yer alıyor.
Batı Sahra'daki eski sömürgeci güç olan İspanya, 2022 yılında Fas'ın özerklik planını desteklediğini açıkladı. Arap monarşileri ve İsrail de Rabat'ın somut bir destek olarak gördüğü, çoğunluğu Afrika ve Arap ülkelerinden oluşan 29 ülkenin konsolosluk açtığı bölge üzerinde Fas'ın egemenliğini destekliyor.
Polisario 2020 yılında BM arabuluculuğundaki ateşkesten çekildi. Ancak bölgede fiili bir ateşkesin devam ettiği belirtiliyor.
Kaynak: Mepa News, Ajanslar