Bosna-Hersek'te Bosna Sırplarının lideri Milorad Dodik'in Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin ayrı bir ordu kuracağı ve Bosna-Hersek'ten ayrılacağına dair açıklamaları Boşnaklara yönelik yeni bir katliam dalgası başlayabileceği endişelerine neden oluyor. Bosna-Hersek'te savaşın sona erdiği 1995'ten bu yana savaş ihtimali ilk kez bu kadar çok konuşuluyor.
1992'de başlayan Bosna Savaşı'ndan farklı olarak bu kez Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde yaşayan Boşnaklar öncelikli olarak katliamdan endişe duyuyorlar. 1995'te Bosna Savaşı'nı bitiren Dayton Anlaşması'yla Bosna-Hersek'in Sırp işgalindeki bölgelerde kurulan Bosna Sırp Cumhuriyeti, Bosna-Hersek topraklarının %49'unu kapsıyor.
"Soykırım endişesi"
Bosna Savaşı'nın başladığı dönemden farklı olarak, ülkenin %51'ini ve başkenti kapsayan Boşnak-Hırvat Federasyonu kendi ordusuna sahip olduğundan Sırp güçlerinden büyük ölçüde endişe etmiyor. Fakat Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde yaşayan Boşnak azınlığın herhangi bir savaş durumunda ilk savaşa benzer yoğun bir soykırıma uğrayabileceği belirtiliyor.
1992-1995 savaşı öncesinde Boşnak çoğunluklu olan Vişegrad, Foça, Zvornik, Biyelina, Srebrenitsa, Priyedor gibi pek çok şehir savaş esnasında Sırplarca ele geçirilip soykırıma uğramış, savaş sonrasında sınırlı da olsa Boşnak sakinlerinden bu şehirlere dönenler olmuş, hatta Srebrenitsa'da Boşnaklar yeniden çoğunluğa geçmişti.
Nüfus oranları
Bosna-Hersek'te 2013'te gerçekleştirilen nüfus sayımına göre Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde 1.218.107 kişi yaşıyor. Savaş öncesinde gerçekleştirilen 1991 nüfus sayımına göre aynı sınırlar içerisinde 1.569.332 kişi yaşamaktaydı.
2013 nüfus sayımına göre Bosna Sırp Cumhuriyeti nüfusunun % 81,5'i Sırplardan, %14'ü Boşnaklardan, %2,4'ü Hırvatlardan oluşuyor. Aynı sınırlar içerisinde 1991 nüfus sayımına göre nüfus oranı %55,4 Sırp, %29,1 Boşnak, %9,2 Hırvat şeklindeydi.
Bosna Sırplarının silahlanması ve Bosna Sırp Cumhuriyeti'ni Bosna-Hersek'ten ayırmak üzere harekete geçmesi durumunda öncelikli hedeflerinin kontrollerindeki bu bölgede silahsız halde yaşayan 172 bin Boşnak olacağı tahmin ediliyor.
Bu korkular nedeniyle ilerleyen günlerde Bosna Sırp Cumhuriyeti'nden Boşnak-Hırvat Federasyonu'na bir Boşnak göçü başlayabileceği belirtiliyor. Fakat bu göç de Bosna Sırp Cumhuriyeti'ni daha da Sırp yoğunluklu hale getireceğinden Sırpların lehine bir gelişme olarak görülüyor.
Kaynak: Mepa News