Erdoğan ile Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki baş başa görüşmesi 1,5 saat sürdü. Ardından “Türkiye–Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi” toplantısına geçildi. Erdoğan ve Putin’in başkanlık ettiği bu toplantıda her iki taraftan da çok sayıda bakan, genelkurmay başkanları ve şirket yetkilileri hazır bulundu.
Erdoğan, Putin ile ortak basın toplantısında, iki ülke ilişkilerini çok boyutlu olarak ele aldıklarını vurguladı. Örneğin kültür boyutunda 2019 yılında Rusya’da Türk Kültür Yılı ve Türkiye’de Rus Kültür Yılı etkinlikleri düzenleneceğini açıklayan Erdoğan, bunun için Yunus Emre Kültür Merkezi ile Rus Kültür Merkezi’nin sürece katkı vereceğini kaydetti.
Türkiye ile Rusya ilişkilerinde enerji sektöründe Akkuyu NGS projesinin yanı sıra doğalgaz konusunda Türk Akım Boru Hattı çalışmalarına devam edildiğini de anlatan Erdoğan, ekonomik ilişkilerde turizm sektörüne dikkat çekerken, Türkiye’nin uzun zamandır talep ettiği vize serbestisi beklentisini de yineledi. Erdoğan, “2017 yılında 4,7 milyon Rus turist sayısına ulaşıldı. Türkiye’yi ziyaret eden turistler arasında, Rusya Federasyonu’ndan gelen turistler birinci sıraya yerleşti. Bunun önümüzdeki yıl 6 milyon rakamına ulaşması bekleniyor. Vizesiz seyahatin bir an önce başlaması da arzumuzdur” dedi.
Erdoğan, ayrıca enerji sektörü konusunda, “Akkuyu NGS, bizim geciktiğimiz bir konu. Böyle bir projenin hayata geçirilmesinde Rusya’nın kolaylaştırıcı yaklaşımı ve birçok gencimizi yetiştirmeye yönelik atılan adımlar da böylesi bir işbirliğini gerçekleştirmeye neden olmuştur” ifadelerini kullandı.
Suriye'nin geleceğinde PYD-YPG’nin olmaması gerektiği mesajı
Erdoğan, Putin ile Suriye meselesinde fikir alışverişinde bulunduklarını da söyledi. Yarın (Çarşamba) İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin de katılımıyla yapılacak üçlü zirvede Astana Süreci’nin seyrini daha ayrıntılı görüşeceklerini de belirten Erdoğan, “Suriye sorununu çözüm noktasına götürmekte hemfikiriz. Afrin Operasyonu’nun sonuçları hakkında Sayın Putin’e gerekli bilgileri aktarma fırsatını buldum. Bu operasyonun, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve bizim milli birliğimiz bakımından önemini de vurguladım. Rus dostlarımızla birçok temel konuda aynı endişeleri paylaşıyoruz. Suriye’nin geleceğinin, DEAŞ ve PYD-YPG gibi proje terör örgütlerine bırakılmayacak kadar önemli olduğuna inanıyoruz. Bu konuda işbirliğimizi sürdüreceğiz” dedi.
Bu noktada Erdoğan’ın, PYG-YPG’nin kesinlikle Suriye’nin geleceğine ilişkin rol üstlenmemesi ve terör örgütü olduğu yönündeki görüşlerini vurgulaması dikkat çekti. Ancak Putin’in bu konudaki soru üzerine Erdoğan ile benzer şekilde bir vurgu yapmaması da göze çarptı.
"S-400 anlaşması yapıldı, bitti o iş"
Erdoğan, Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşma sürecine yöneltilen eleştirilere de tepki göstererek, “Türk – Rus ilişkileri son 10 yılda iyi komşuluk temelinde gelişme gösterdi. Şüphesiz aynı dönemde bazı sıkıntılarla karşılaştık ve kimi çevrelerin ilişkilerimizi zehirleme provokasyonlarıyla da karşılaştık. Ama ilişkilerimiz su verilmiş demir gibi çelikleşti, perçinleşti” dedi.
Bu sözleriyle Erdoğan’ın, Rusya’ya ait askeri uçağın Türkiye tarafından düşürülmesi ve Ankara’da Rus Büyükelçi’nin bir polis memurunca öldürülmesi olaylarına ilişkin “zehirleme provokasyonları” yaklaşımını koruduğu da gözlendi. Erdoğan, geçmişte bu olaylara ilişkin FETÖ'yü suçlamıştı.
Erdoğan, ABD ve NATO’nun S-400 füze savunma sistemi alımına ilişkin karşı görüşleri konusunda ise, “S-400 füzeleriyle alakalı konu tamamiyle Türkiye’nin kendi kararıdır. Bu konuda değerli dostlarımız Rusya Federasyonu’nun olumlu yaklaşımı aramızda bu anlaşmanın yapılmasını getirmiştir. Bu anlaşmamızı yaptık o defteri kapadık, bitti o iş. Bu işin imalat süreci devam etmektedir. Hatta teslimatı erkene almak suretiyle Rusya bu noktada bize olan samimiyetini daha da güçlü hale getirmiştir” dedi.
Erdoğan, Rusya’dan teknoloji transferi yapılması konusunda ise, bunun halen ilgili şirketler arasında görüşüldüğünü söylemekle yetindi. Erdoğan, “S-400 konusunda ortak şirketler üretim ve fiyatta anlaşmayı sağlamış vaziyette. Rus şirketleri bu konuda açık. Şirketlerimiz muhataplarıyla görüşme yapıyorlar” diye konuştu.