Afganistan İslam Emirliği (Taliban)'ne bağlı bulunan Doğu Türkistan orijinli cihad grubu Türkistan İslam Partisi (TİP), 2012’den bu yana Suriye’de faaliyetlerine devam etmektedir. Suriye reijme karşı kurulan birçok cephede kritik görevler alan Türkistan İslam Partisi, bombalı araç saldırıları ile de adından sıkça söz ettirmektedir.
TİP, Taliban başta olmak üzere farklı cihat grupları ile Afganistan ve Pakistan’da yoğun bir şekilde iş birliği yapmaktadır. Bu vizyonun Suriye'ye de taşındığı ve Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ), Ahraru'ş Şam gibi rejim muhalifi gruplarla sıkı bir ilişkinin geliştirildiği görülmektedir.
TİP, Hama, Idlib ve Lazkiye gibi muhaliflerin bulunduğu kuzey hattının büyük bir kısmında savunma hatlarının önemli bir unsuru haline gelmiştir. Nitekim, HTŞ'nin önde gelen sorumlularından Dr. Abdullah el Muhaysini Türkistanlı savaşçıların başarılarını övdüğü bir konuşmasında, "O yiğitler sadık yiğitlerdir. Allah'a yemin olsun ki cihada, imtihan ve belaya onlar kadar sabreden görmedim." ifadelerini kullanmıştı.
Abdullah el Muhaysini, Türkistanlı savaşçılar hakkındaki gözlemlerini (08:00) paylaşıyor:
Bombalı araç saldırıları ve TİP
Bombalı araç saldırıları, zengin konvensiyonel-kimyasal silah ve hava gücüne sahip olan İran ve Rusya destekli Şam rejimine karşı muhaliflerin önemli bir savaş gücüdür.
Bölgeyi takip eden uzmanların raporlamalarına göre; TİP, 2014 yılı Mayıs ayından bu yana Suriye’de en az 13 bombalı araç saldırısı düzenlemiştir.
TİP’in bu saldırılarının bir kısmı Hama ve Halep’te gerçekleştirilirken, büyük çoğunluğu İdlip eyaletinde gerçekleştirilmiştir.
Bu operasyonlar, muhalifler tarafından yönetilen saldırılara ya da diğer çatışmalara destek vermek amacıyla düzenlenmiştir.
TİP Suriye’de yer alan pek çok eğitim kamplarının idaresini elinde bulundurmaktadır.
TİP, Güney ve Orta Asya’da faaliyetlerini sürdürdüğü gibi Çin’de de faaliyetlerine devam etmekte ve Pakistan’ın kırsal bölgesi ile Afganistan’ın büyük çoğunluğunda çok sayıda asker ve liderleri bulunmaktadır. TİP’ in genel yapısına bakıldığında etnik Uygurlardan oluşmakta ve Çin’in Sincan eyaletinde İslam devleti kurmak amacıyla mücadele etmektedir. Ancak liderlerinin ve askerlerinin çoğu Afganistan’daki NATO koalisyonu güçleri ve Pakistan’da Amerika Birleşik Devletleri tarafından gerçekleştirilen drone saldırılarında öldürülmüştür.
TİP’in kıdemli pek çok lideri, El Kaide ile de yakın ilişkiler geliştirmiş ve bu örgütün yönetiminde yer almıştır. 2005 yılında Abdülhak el Türkistani’nin El Kaide’nin en üst Şuara konseyinde görevlendirilmesi ve aynı zamanda El Kaide’nin Pakistan’ın kırsal eyalet güçlerini yönetmek amacıyla görevlendirilen eski TİP komutanlarından Abdülşakir Türkistani bu durumu açıklayan en iyi örneklerindendir.
Aşağıda TİP tarafından duyurulan Suriye’deki düzenlenen bombalı araç saldırılarının kısa bir özeti bulunmaktadır.
Idlib
Türkistanlı 'Dadullah', ilk olarak 2014 yılı Mayıs ayında şu an büyük bir kısmı HTŞ ismini alan Nusra Cephesi'nin operasyonunda yer almıştı. Daha sonra kendisi bir Amerikalı olan Ebu Hüreyre el Amriki ile birlikte Idlib’te koordine edinilen bir saldırıda eylemini gerçekleştirdi.
Doğu Türkistanlı Dadullah, TİP'in yayınladığı görselde:
Suriye'deki 'canlı bomba' saldırısı gerçekleştiren ilk Amerikalı olan Ebu Hureyre el Amriki ile röportaj:
Dadullah, Nusra Cephesi'nin yayınladığı fotoğrafta (en solda), Ebu Hureyre el Amriki (en sağda) görülüyor:
Kısa bir süre sonra TİP, Idlib’te Nusra Cephesi ile birlikte ortak yürütülen bir operasyonda kullanılan diğer bir bombalı araç eylemcisi olan Abdülvaris Türkistani'yi tanıtmıştır.
TİP’in muhaliflerle en önemli entegrasyon örneği ise 2015 yılında İdlib’in Cisr el Şughur kasabasını ele geçirmesidir. TİP savaşta çok önemli bir rol üstlenerek, operasyon içerisinde 'baskın birlikleri' olarak hareket etmiştir. Mücadelede askeri liderler de dahil olmak üzere onlarca rejim askeri öldürülmüş olup, mücadele esnası boyunca TİP şehri ele geçirmek amacıyla en az beş canlı bombacısını kullanmıştır. Grupla ilişkili sosyal medya hesabından yapılan açıklamada bu sayının daha fazla olduğu ancak sadece beş tanesinin gösterildiği belirtilmiştir.
Bombalı araç eylemcilerinden ikisi Cisr el Şughur’un yakınlarındaki ulusal bir hastanede saldırı düzenlerken, diğer üçü ise başka bir şehirde araçlarını infilak ettirdi.
Cisr el Şughur’daki saldırılarla alakalı görseller:
Hama
Hama’nın kuzey bölgelerinde muhaliflerin yaptığı operasyonlarda TİP en az 3 bombalı araç saldırısı düzenlemişti.
2016 yılının Ocak ayında kuzey Hama’da yer alan El Gab ovasına düzenlenen bir saldırıyla, direnişçi grup rejim güçlerine karşı kullandığı tahribat gücü yüksek olan SVBIED patlayıcılarını tanıtmıştı.
Birkaç ay sonra, bir başka eylemcinin görüntüleri grubun sosyal medya hesabı üzerinden yayınlanmıştı. Bu saldırı El Kakura operasyonuna destek olması amacıyla İbn Hüseyin El Turkistani tarafından El Gab ovasında düzenlenmişti.
Yakın zaman içerisinde grubun sosyal medya hesabından bir başka eylemcinin fotoğrafı daha yayınlanmıştı. Türkistanlı savaşçı, HTŞ'nin liderliğinde yapılan Hama bölgesindeki çatışmalar sırasında eylemini gerçekleştirdi. Eylemci daha önceleri hem TİP kaynaklı videolarda hem de HTŞ kaynaklı görsellerde yer almıştı.
Türkistanlı savaşçı HTŞ'nin yayınında görülüyor:
Halep
Şehir rejim güçleri tarafından ele geçirilmeden önce geçen Ekim ayında, muhalifler tarafından Halep kuşatmasını kırmak amacıyla geniş çaplı bir operasyon başlatılmıştı. TİP üyesi olan üç savaşçı bazı eylemler gerçekleştirildi. Bu eylemcilerden ikisi Türk vatandaşı iken üçüncüsü Uygur vatandaşıydı.
Abdulaziz Turki:
Huzeyfe Türki:
Şehidullah Türkistani:
Kaynak: Mepa News