Danıştay'ın Ayasofya'ya müze statüsü verilmesini öngören 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptaline karar vermesine yönelik ilk uluslararası tepki Rus Ortodoks Kilisesi'nden geldi.
Kilise'nin Sözcüsü Vladimir Legoida, "Rus Ortodoks Kilisesi ile diğer Ortodoks kiliselerinin endişelerine kulak verilmemiş olması çok üzücü" şeklinde konuştu.
Atina'dan Ayasofya kararına tepki: Karar medeni dünyaya karşı bir provokasyon
Ayasofya ile ilgili gelişmeleri yakından takip eden Yunanistan da karara ilk tepki gösteren ülkelerden oldu. Yunan hükümeti kararı "medeni dünyaya karşı bir provokasyon" olarak tanımladı.
Kültür Bakanı Lina Mendoni yaptığı açıklamada, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı milliyetçilik, ülkesini 6 asır geriye götürüyor" dedi.
Yunanistan Cumhurbaşkanı: Karar, doğrudan tarihsel belleğimizi kışkırtmaya yönelik
Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakellaropoulou da kararla ilgili yaptığı açıklamada, "Türkiye'nin Ayasofya'yı camiye dönüştürme kararı doğrudan tarihsel belleğimizi kışkırtmaya yöneliktir" dedi.
Cumhurbaşkanı açıklamasında, "Küresel bir anıt olan Ayasofya, insanlığa ve küresel kültürel mirasa aittir. Ortodoks inancının ve Hristiyan dünyasının sembolüdür. Bu karar, hoşgörü ve dini diyalogun değerlerini onarılamaz şekilde zayıflatır ve Türkiye'nin Yunanistan, Avrupa Birliği ve uluslararası toplumla ilişkilerine ciddi darbe indirir" şeklinde konuştu.
Ayrıca Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, Danıştay'ın kararını, Atatürk tarafından alınan 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararına, dünya kültür mirasına ve UNESCO'ya karşı bir "meydan okuma" olarak değerlendirdi.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü ise (UNESCO) Ayasofya müzesinin statüsüyle ilgili yapılacak herhangi bir değişiklikle ilgili önceden kendilerine bilgi verilmesi ve yapılması planlanan değişikliğin UNESCO tarafından incelenmeye gerek duyulabileceğini açıkladı.
Reuters'a konuşan bir UNESCO yetkilisi Ayasofya'nın dünya mirası listesinde bulunduğunu ve bunun da bazı taahhütler ve yasal yükümlülüklere tabi olduğunu söyledi.
Ayasofya'nın yeniden cami olarak kullanılmasının yolunu açan Danıştay kararına bir tepki de Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Nikos Hristodoulides'ten geldi.
'Türkiye'nin uluslararası yükümlülüklerindeki aşikar ihlali'
"Türkiye'nin kararını şiddetle kınıyoruz ve Türkiye'yi uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırıyoruz” diyen Hristodoulides, "Türkiye'nin uluslararası yükümlülüklerindeki aşikar ihlali, Ortodoks inancının evrensel bir sembolü ve dünya mirası olan Ayasofya'nın statüsünü değiştirme kararında kendini gösterdi" ifadelerini kullandı.
Eski İsveç Başbakanı Carl Bildt de karara tepki gösteren isimlerdendi.
Carl Bildt: Karar tamamen politik
"Kararı endişe verici" olarak nitelendiren Bildt sosyal medya hesabı Twitter'dan yaptığı açıklamada, "Bölgede kesinlikle bir cami kıtlığı söz konusu değil, bu yüzden tamamen politik bir hareket" dedi.
Ayasofya’nın statüsünde değişikliğe ilişkin TBMM üyelerine hitaben yazılmış bir bildiriyi kabul eden Rusya Federasyonu Federal Meclisi alt kanadı Duma üyeleri de karara tepki verdi.
Aralarında Rusya Liberal Demokrat Partisi'nden üyelerin de olduğu parlamenterler, kararı kınayarak, "Moskova'ya karşı alınmış bir karar" olarak nitelendirdi.
Geçtiğimiz gün Duma'da kabul edilen bildiride, "Duma üyeleri, dünyaca ünlü müzenin statüsünde aceleci bir değişimin yol açabileceği hasarı önlemek için mümkün olan tüm adımların atılması gerektiğine inanıyor" ifadeleri kullanıldı.
Avusturya Dışişleri Bakanı: Karar Ankara'yı Avrupa'dan uzaklaştırdı
Ayasofya'nın cami olarak ibadete açılması kararını eleştiren bir diğer isim ise Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Salenberg oldu.
Kararın Ankara'yı Avrupa'dan uzaklaştırdığının altını çizen Bakan, "Karardan dolayı derin üzüntü duyuyoruz. Bunu anlayabilmemiz mümkün değil. Tüm din ve kültürlerin buluşmasını sağlayan müze sisteminin ortadan kaldırılması, Avrupa'dan uzaklaştıran bir diğer adım" ifadelerini kullandı.
Borrell: Karar üzücü
Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Ayasofya'nın güçlü bir sembolik, tarihsel ve evrensel değere sahip olduğunu vurgulayarak, Danıştay'ın kararını "üzüntüyle" karşıladıkalrını dile getirdi.
ABD Kongresi'nden Ayasofya tepkisi
ABD Kongresi’nden ilk tepki Demokrat Partili Senatör Bob Menendez’den geldi.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu kıdemli üyesi Menendez, ‘’Erdoğan’a kararını değiştirerek Ayasofya’nın bütün inanç ve kültürlerden insanların ziyaretine açık bir müze olarak sahip olduğu önemli mirası yeniden tesis etmesi çağrısında bulunuyorum’’ ifadelerini kullanarak kararı kınadığını söyledi.