Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'nın arabuluculuğuyla Suriye lideri Beşar Esed'ı resmi bir ziyaret için Türkiye'ye davet edebilir.
Middle East Eye'dan Ragıp Soylu'nun haberine göre Erdoğan, Cuma günü Kazakistan'da düzenlenen Şangay İşbirliği Örgütü zirvesine giderken kendisine eşlik eden bir grup gazeteciye yaptığı açıklamada "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile birlikte Beşar Esed'e bir davetimiz olabilir" diye konuştu.
"Eğer Sayın Putin Türkiye'yi ziyaret edebilirse, bu yeni bir sürecin başlangıcı olabilir. Suriye'de geçen onca yıl herkese kalıcı bir çözüm mekanizmasının kurulması gerektiğini açıkça göstermiştir."
Putin, ABD'nin finans sektörünü hedef alan ikincil yaptırımları nedeniyle ticaretin azalması ve bankacılık işlemleriyle ilgili sorunlar gibi bazı ikili meseleler nedeniyle geçen yıldan bu yana Türkiye ziyaretini ertelemişti.
Erdoğan ve Putin Çarşamba günü zirve kapsamında bir araya geldi. Türkiye'den yapılan açıklamada görüşülen konular arasında Suriye'nin de bulunduğu belirtildi.
Erdoğan geçen hafta basına verdiği demeçte, Türk güçlerinin Suriye'nin kuzeyinden çekilmesi gibi bazı şartlardan vazgeçtiğinin sinyalini veren Beşar Esed ile görüşmeye hazır olduğunu belirtmişti.
Konu hakkında bilgi sahibi kaynakların Middle East Eye'a verdiği bilgiye göre Başbakan Muhammed Şii Sudani liderliğindeki Irak arabuluculuk çabaları Esed rejimini Türkiye ile temas kurmaya ikna etmeye çalıştı ve önemli ilerleme kaydetti.
Görüşmelere yakın bir kişiye göre üst düzey bir İranlı yetkili geçen ay Ankara'daki mevkidaşlarına kendilerinin de Şam'a Türk hükümetiyle diyalog için önkoşullarını kaldırması yönünde baskı yaptıklarını söyledi.
Kaynak, İranlıların Irak'ın çabaları ilerleme kaydederken kenara itilmek istemediklerini öne sürdü.
"Kolay olmayacak"
Ankara, sığınmacıların nihai dönüşünü kolaylaştırmak ve Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kürt silahlı gruplara karşı bir ittifak kurmak için Şam ile görüşmelere başlama zamanının geldiğine inanıyor.
Ancak Türk yetkililer bu çabaların başarıya ulaşmasının uzun zaman alacağının ve kolay olmayacağının farkında.
Erdoğan, "Altyapısı tahrip olmuş ve halkı dağılmış Suriye'nin yeniden ayağa kalkması ve istikrarsızlığın sona ermesi elzemdir" dedi.
Erdoğan, bu istikrarsızlığın aynı zamanda Türkiye'nin terör örgütü olarak kabul ettiği PKK ve Suriye'deki uzantıları gibi Kürt silahlı gruplar için de verimli bir zemin oluşturduğunu sözlerine ekledi.
Erdoğan, "Suriye'de esecek barış rüzgarları ve Suriye'nin tamamında hayat bulacak huzur ortamı, çeşitli ülkelere dağılmış milyonlarca insanın ülkelerine dönmesi için de gereklidir" dedi.
"Biz komşumuz Suriye'ye her zaman dostluk elimizi uzattık, uzatmaya da devam edeceğiz."
Bununla birlikte Erdoğan, Ankara'nın Suriye'de hala, savaşan yönetimler ve gruplar arasında bölünmüş olan ülkenin tamamını birleştirecek ve iç barışı sağlayacak "adil, onurlu ve kapsayıcı" yeni bir toplumsal sözleşme gibi bazı reformlar beklediğini söyledi.
Erdoğan'ın Esed ile görüşeceğine dair verdiği mesajlar ve hafta başında Suriyeli mültecilere yönelik saldırılar Pazartesi günü Suriye'nin kuzeyinde Türkiye'nin kontrolündeki bölgelerde istikrarı sarstı.
Suriye'nin kuzeyindeki birçok şehirde benzeri görülmemiş protestolar düzenlendi ve göstericiler Türk plakalı araçlara ve kamyonlara saldırarak bazılarına zarar verdi ve yaktı.
Suriye'de savaşın başladığı 2011 yılından bu yana Ankara, Batılı ortaklarıyla birlikte Suriyeli muhalifleri destekledi ve bir zamanlar Erdoğan'la yakın bir ilişki içinde olan Esed’le bağlarını kopardı.
Ancak IŞİD'in Suriye'de kontrolü ele geçirmesi ve Rusya'nın Esed'i desteklemek için ülkeye girmesiyle birlikte Türkiye 2016 yılında hedef değiştirdi.
Ankara öncelikle Kürt silahlı gruplara odaklanmaya başladı, Suriye'nin kuzeyinde sınır boyunca saldırılar düzenledi, Afrin, El Bab ve Azez gibi şehirleri ele geçirdi ve bazı muhalif grupları kendi kontrolü altına aldı.
Kaynak: Mepa News, Middle East Eye