Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, New York’ta gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler (BM) 73. Genel Kurulu’nun ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Erdoğan, BM Genel Kuruluna gerçekleştirdiği hitapta Türkiye’nin küresel barış diplomasisi vizyonunu ortaya koyduğunu söyleyerek, “Dünya 5’ten büyüktür” tezini açık ve net bir şekilde ifade ettiğini belirtti.
Mevcut küresel düzenin adalet değil kaos, haksızlık ve umutsuzluk ürettiğini söyleyen Erdoğan, “Bu ana başlıkta da konuşmamı sürdürdüm. BM Güvenlik Konseyi’nin reforme edilmesi gerektiğini ısrarla söyledim. ‘Tek taraflı politikalar kriz üretmektedir’ dedim. Nitekim bunu acımasız şekilde yaşıyoruz. Astığım astık kestiğim kestik tarzında bir anlayışla, böyle bir yaklaşımla mesafe alınamaz.” dedi.
“ABD’nin Filistin'e yönelik adımları doğru değil”
New York’taki ikili temaslar çerçevesinde Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile de görüştüğünü belirten Erdoğan, “Bundan önceki Amerikan yönetimleri tarafından onlara yılda 150 milyon dolar civarında yapılan destek biliyorsunuz kesilmiş durumda. Buradaki ofislerini de kapattılar. Bu tür davranışlar, adil olma iddiasındaki bir devlete elbette yakışmıyor. Filistin devletinin şu ana kadar, özellikle Amerika'nın da içinde olduğu 520 anlaşması var. Bunun 120'si önem ifade ediyor. Özellikle de Obama dönemi bu 520 anlaşmanın önde gelen sürecini kapsıyor. Şu anki ABD yönetiminin bunları adeta yok sayması, kendine göre iptal etmesi tabii ki doğru adımlar olarak değerlendirilemez.” diye konuştu.
“Mesajlarımızın dünya kamuoyunda olumlu yankılandığını düşünüyorum”
"Suriye’de terörle mücadele ve mülteciler konusunda dünyanın üzerine düşeni yapması gerektiğini Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda söylediklerini" belirten Erdoğan, “‘Adalet dairesini yeniden kurmadan barış ve huzura kavuşmak mümkün değildir’ dedik. ‘Türkiye'nin izlediği küresel barış diplomasisine herkes destek ve katkı vermelidir’ dedik. Bu mesajlarımızın dünya kamuoyunda olumlu yankılandığını düşünüyorum.” İfadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
“Dünya mazlumlarının sesi olmaya devam edeceğiz”
“Biz Türkiye olarak dünya mazlumlarının sesi olmaya devam edeceğiz. Bizim ortaya koymuş olduğumuz bu küresel barış vizyonuna karşılık, ABD yönetiminin ise tek taraflı ve dayatmacı dünya perspektifini sürdürmesi dikkati çekiyor. Trump'ın küresel ticaretten Latin Amerika'ya, mültecilerden Ortadoğu'ya kadar uzanan çeşitli konularda dile getirdiği görüşler pek çok dünya liderinin tepkisini çekti. Bazıları bu eleştirileri genel kurulda dile getirdi. ‘Güçlüyüm öyleyse haklıyım’ mantığıyla, adil ve barışçıl bir dünya düzeni kurulamaz. Nitekim Trump’ın ekonomik durumunu, vesaireyi anlatınca salonda gülüşmeler olması, katılımcıların nasıl bir yaklaşım içinde olduklarını açıkça ortaya koymuştur.”
“Filistinli kardeşlerimize yardımcı olmaya devam edeceğiz”
“(Trump’ın Kudüs konusunda 2 devletli çözüm önerisi) Bu yeni planın içinde kimlerin, nasıl yer alacağı bizler için önemli. Bazı dedikodular var ama ne kadar ciddiyet kesp eder bilemiyoruz. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Bahreyn, Mısır gibi ülkelerin nasıl hareket edeceklerine bakmak lazım. Ürdün ne tür bir tavır sergileyecek bakmak lazım. Biz doğru bildiklerimizi yapmaya, Filistinli kardeşlerimize yardımcı olmaya devam edeceğiz.”
“ABD Münbiç takvimine uymadı”
“Amerika Münbiç'te yol haritasına, takvime kesinlikle uymamıştır; PYD-YPG o bölgeyi terk etmemiştir. Bölgenin gerçek sahipleri hala oraya yerleşememiştir. Amerika burada sözünü tutmadı. 90 gündü. 90 gün aldı başını gidiyor. Bundan sonraki süreçte ne gibi gelişme olur göreceğiz.”
“İdlib konusunda ABD ne der diye düşünmedik, Rusya ile hareket ettik”
Soçi ile ilgili biz Amerika ne der diye düşünmedik. O konuda Rusya ile hareket ettik. İran’ı da dışlamadık, işin içinde tuttuk. Özellikle gözlem noktaları önem arz ediyor. 12 gözlem noktası bizde, 10 gözlem noktası Rusya'da, 6 gözlem noktası da İran'da. Başka gözlem noktası olan ülke yok. Ancak 15-20 km olayı önem arz ediyor. Buranın güvenliği Rusya'nın kontrolünde. 10 maddelik muhtıraya savunma bakanlarımız imzayı attı. Orada bunların hepsi yer alıyor. Şu ana kadar hamdolsun iyi gidiyor. Temennim ederim ki bundan sonra da iyi gider süreç. Detaylarda sıkıntı olduğunda, heyetlerimiz bir araya gelip görüşüyorlar. Süreç oradan güç kazanarak devam ediyor. Arzumuz burada herhangi sıkıntıya düşmeden süreci götürebilmek. Radikal grupların ağır silahlarının tasfiyesine büyük önem veriyoruz. En büyük yük bizim MİT başkanlığımızda. Çalışmalar iyi gidiyor.
“Şu an itibarıyla, işler yoluna girmiş görünüyor. Hatta 50-60 bin kişi evine döndü”
“İdlib’de 3,5 milyon insanın bombardımana uğraması halinde fatura çok ağır olurdu. Bize doğru bir göç dalgasına yol açabilirdi. Allah göstermesin, oralardan 500 bin ya da 1 milyon insan daha gelse altından kalkmak çok zor olur. Hamd olsun, şu an itibarıyla, işler yoluna girmiş görünüyor. Hatta 50- 60 bin kişi evine döndü. Bunlar güzel gelişmeler. Temenni ederim ki bu devam eder. Rusya ile görüştük. Onu başarabilirsek yeniden inşa süreci başlatabilirsek, bölgede bunları yeniden ayağa kaldıralım istiyorum. Bunları Almanya'da Merkel ile görüşeceğim. Muhammed bin Selman G20’de görüşme yapmak istemiş. Onun verdiği sözler de vardı. Bölgede yeniden inşa sürecini başlatabilmek önemli. Bunun başlaması, oradaki tahribatı gidermeye de vesile olacaktır inşallah.”
İdlib’de bombardıman ihtimali tamamen ortadan kalktı mı?
“Şu anda öyle bir şey söyleyemeyiz. Kesin konuşamayız. Ama an itibarıyla öyle bir şey yok. Temennimiz odur ki böyle bir şey olmasın. Bunlar bize Sayın Putin'in vaatleri. Bu arada bir de İstanbul’da bir dörtlü zirve yapacağız. Almanya, Rusya, Fransa ve Türkiye olarak İstanbul’da bir araya geleceğiz. Ön görüşmeler yapıldı, şimdi tarih belirlenmesi gerekiyor.”
“Suriye ve Irak sınırlarında tedbirimizi alıyoruz”
“Amerika'nın sınır boyu tahkimatları bizim sınıra çok yakın değil. Onlar yapıyor biz de yapıyoruz. Sadece Suriye sınırı değil Irak da buna dahil. Tedbirimizi alıyoruz. İdlib'de insansız hava aracından tut silahsız hava aracına kadar. Rusya ile yaptık görüşmelerini. Bunların hepsi nereye varıyor bunu göstermesi bakımından önemli. Amerika şu anda o tür tahkimatı terör örgütüyle beraber yapacak. Ama biz asıl terör örgütünün o kendisi için güçlendirdiği koridoru bir defa yardık. O koridor yok. Şu anda Afrin işi bitirdi, Cerabslus, Rai, Bab o işi bitirdi.”
Fırat’ın doğusunda Rusya ile birlikte hareket edilebilir mi?
“Henüz öyle bir durum yok. Ama olmaz diye bir şey de yok. Bundan sonraki süreç nasıl gelişir zamana bırakmakta fayda var.”