50 yaşındaki eski Guantanamo mahkumunun yüklü bir tazminat beklediği hukuki süreç devam ediyor. Cezayirli Cemal Ameziyen, Guantanamo'da tutuklu bulunduğu yaklaşık 10 yıl için Kanada hükümetine milyonlarca dolarlık bir tazminat davası açmış durumda.
Guantanamo'da geçen 10 yıl
Cemal Ameziyen, 2002 yılının başlarından 2013 yılının Aralık ayına kadar hakkında hiçbir suçlama bulunmadan tutuklu bulunduğu Guantanamo'daydı. Bu tarihin ardından güvenliğine dair derin endişeler olmasına rağmen Cezayir'de bir hapishaneye zorla nakledildi.
El Cezire ile yaptığı röportajda Ameziyen şu ifadeleri kullandı: "İnsanların bana ne olduğunu bilmesini istiyorum ve ben onların bilmesini istiyorum ki Kanada'da bu olayda kısmen suçlanabilir. (Fakat) Kanada'nın herhangi birine işkence edilmesinden dolayı suçlanması gerektiğini düşünmüyorum."
Cezayir'den Kanada'ya sığındı
Cezayirli eski Guantanamo mahkumunun Kanada hükümetine karşı açtığı tazminat davasının toplam tutarı 40 milyon doları buluyor. Ameziyen 1990'lı yıllardaki Cezayir İç Savaşı nedeniyle siyasi sığınma talebiyle Kanada'ya gitmiş ve 1995 ile 2000 yılları arasında burada yaşamıştı. Eski mahkumun ifadesine göre Kanadalı yetkililer Guantanamo'da kendisine yapılan muameleden haberdardı. Ameziyen'in kanadalı avukatı Nathan Whitling'e göre Kanada da olaydan sorumlu tutulmak zorunda.
Kanada'nın ABD ile bilgi paylaşımı
Cemal Ameziyen'i Guantanamo'ya götüren süreç 1999 yılının sonlarında yetkililerin kendisi ve Montreal'deki Müslüman toplumun diğer üyeleri hakkında istihbarat toplaması ile başladı. Kanada, bu zamanda Montreal'de yaşayan bir başka Cezayirli Ahmed Ressam'ın patlayıcılarla Kanada-ABD sınırını geçmeye çalışırken yakal yakalanmasının ardından, Cemal ve diğer isimleri ilişkin topladığı istihbaratı ABD istihbarat yetkilileri ile paylaşmaya start verdi. Ressam los Angeles havaalanına saldırı planlamakla suçlanacak ve 37 yıl hapisle cezalandırılacaktı.
"Pakistan'da ABD'ye satıldım"
Kanada'nın sığınma talebini 2000 yılında reddetmesinin ardından, Cezayir'e dönmekten çekinen Ameziyen, Afganistan'a gittiğini, ülkeye yönelik Amerikan müdahalesi başladığında Pakistan'a kaçtığını belirtiyor. Dava başvurusunda da belirtildiği gibi Ameziyen Pakistan'da yerel polis güçleri tarafından yakalanarak yüklü bir miktar para karşılığında ABD güçlerine teslim edildi. Bu dönemde Pakistan'da bulunan birçok yabancı Müslümanın herhangi bir örgütle ilişkisi olmamasına rağmen Pakistan tarafından yakalanarak para karşılığı ABD güçlerine devredildiği biliniyor.
Cezayirli eski Guantanamo mahkumunun ifadesine göre yakalandıktan sonra Kandahar'da bir ABD askeri üssüne nakledildiği zaman fiziksel şiddet uygulamaları ile 10 yıllık hapis hayatı başlamış oldu. Cemal 2002 yılının Şubat ayında elleri, kolları ve tüm bedeni uçağın zeminine bağlı şekilde 15 saatlik bir uçak yolculuğu sonrası Guantanamo'ya nakledildi.
Kanada hukuki bedel ödüyor
Eski mahkumun avukatına göre Kanada'nın ABD istihbarat yetkilileriyle bilgi paylaşımı 11 Eylül saldırılarının ardından doruğa çıktı. Birçok ülke gibi Kanada'da bu tarihlerden sonra ABD'nin Guantanamo merkezli yarattığı hapishaneler zincirinin istihbarat ayağının bir parçası konumuna geldi. Aradan yıllar geçtikçe ABD'nin teşkil ettiği hapishaneler zincirinde uygulanan insanlık dışı muamele ortaya çıktı. Şeffaflığın artmasıyla Kanada başta olmak üzere birçok ülke ABD'nin Guantanamo'daki işkencelerine ortak oldukları gerekçesiyle hukuki bedel ödemeye başladı.
Kanadalı yetkililerin mahkumiyeti süresince Guantanamo cezaevine birkaç kez geldiği ve işkence sonucu elde edilen istihbarat bilgilerini kullandığı iddiası da dava dosyasında yer aldı. Kanada birçok eski Guantanamo mahkumuna tazminat ödemek durumunda kalmıştı.
Depresyon, kabuslar ve ağrılar
Eski Guantanamo mahkumu Cemal bu davayı sadece söz konusu tazminat tutarını elde edebilmek için açmış değil. Cezayir'e geldiği andan beri hayatta kalmak için ciddi bir mücadele verdiğini söyleyen Cemal neredeyse evsiz olarak yaşadığını ve boynumdaki Guantanamo yaftası nedeniyle bir iş bile bulamadığını belirtiyor. Guantanamo'da işkence altında yaşayan Cemal depresyon, kabuslar ve kronik migrene bağlı baş ağrılarıyla da yüzleşmek zorunda. Söz konusu tazminatın verilmesi ve mahkemece aklanmasının ardından Cemal, 50 yaşından sonra hayata yeniden başlayabilme umudu taşıyor.
Kaynak: Mepa News