Hamas, İsrail'in elindeki 183 Filistinli tutsağa karşılık Gazze'de tuttuğu üç İsrailli rehineyi serbest bırakmaya hazırlanıyor.
Cumartesi sabahı gerçekleşmesi beklenen esir takası, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump'ın Filistinlileri Gazze'den zorla çıkarma önerisi karşısında giderek daha kırılgan hale gelen Gazze ateşkes anlaşması kapsamında şimdiye kadar yapılan beşinci takas olacak.
Hamas ve İsrail, Mart ayı başına kadar sürecek olan ateşkesin üzerinde anlaşmaya varılan ilk aşaması kapsamında üç sivilin -52 yaşındaki Eli Sharabi, 34 yaşındaki Or Levy ve 56 yaşındaki Ohad Ben Ami- bugün günü serbest bırakılacağını doğruladı.
Esirlerin Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne teslim edileceği serbest bırakma öncesinde Gazze'nin orta kesimindeki Deyr el Belah'ta bir platform kuruldu. Platformun üzerindeki pankartlarda şunlar yazıyordu: “Biz tufanız, biz savaşın ertesi günüyüz.”
Al Jazeera tarafından yayınlanan görüntülerde Hamas savaşçılarının alanda toplandığı görülüyor.
İsrail'in aynı gün aralarında Hamas'ın üst düzey isimlerinin de bulunduğu yaşları 20 ile 61 arasında değişen 183 Filistinli erkek mahkumu serbest bırakması bekleniyor. Yedi kişi ise sınır dışı edilmek üzere Mısır'a nakledilecek.
Serbest bırakılacaklar arasında, 2000'li yılların başındaki Filistin ayaklanmasında Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırılarına katıldığı gerekçesiyle yaklaşık 21 yıldır hapiste tutulan 49 yaşındaki Iyad Ebu Şakdam da bulunuyor.
İkinci aşama belirsiz
33 İsrailli esir ve yaklaşık 2.000 Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını öngören ateşkes anlaşmasının 42 günlük ilk aşaması, Trump'ın Gazze'yi Filistinlilerden arındırma ve bölgeyi ele geçirme önerisine yönelik tepkilere rağmen şu ana kadar devam etti.
Şimdiye kadar 18 İsrailli esir ve 550 Filistinli mahkum takas edildi. Ancak Trump'ın planının, Hamas'ın kalıcı bir ateşkes karşılığında kalan esirleri serbest bırakacağı ikinci ve daha zor aşamaya ilişkin görüşmeleri zorlaştırmasından korkuluyor.
Ancak Hamas'ın, ABD ve İsrail'in bölgede etnik temizliğe girişmesi ihtimali karşısında bu kozdan vazgeçmek için çok az motivasyona sahip olduğu düşünülüyor.
Anlaşmanın üçüncü aşaması Gazze'nin yeniden inşasını öngörüyor ancak ABD'li yetkililer bu konuda da ciddi şüpheler dile getiriyorlar.
Ateşkesin ilk aşaması Filistinlilerin kuzey Gazze'ye geri dönmesini ve bölgeye insani yardımın arttırılmasını da içeriyor. Geçen hafta yaralı Filistinlilerin Mayıs ayından bu yana ilk kez Gazze'den Mısır'a gitmelerine izin verildi.
Hamas'ın elindeki rehinelerden 100'den fazlası Kasım 2023'te bir hafta süren ateşkes sırasında serbest bırakıldı. Ancak 70'ten fazlası hala Gazze'de bulunuyor ve en az üçte birinin İsrail bombardımanlarında öldüğüne inanılıyor.
İsrail ve Hamas'ın ikinci aşama için müzakerelere başlayıp başlamadıkları net değil ve Gazze'de 61.709'dan fazla kişinin ölümüne neden olan İsrail saldırılarının (bu sayıya en az 14,222 kayıp ve ölü olduğu tahmin edilen kişi de dahil) Mart ayı başında yeniden başlamasından korkuluyor.
Kaynak: Mepa News, Al Jazeera