Tahran’da İsrail tarafından düzenlenen bir suikast sonucu hayatını kaybeden Hamas lideri İsmail Heniye için İran’da cenaze töreni düzenlendi.
İran lideri Ali Hamaney Heniye'nin cenazesinin Doha'da defnedilmesinden önce cenaze namazını kıldırdı. Hamaney Heniye’nin öldürülmesi sonrası İsrail’e “sert bir yanıt” verileceğini ifade etmişti.
AFP muhabirine göre, başkentin şehir merkezinde, Heniye'nin posterleriyle Filistin bayrakları taşıyan ve yas tutan kalabalık Perşembe sabahı Tahran Üniversitesi'nde toplandı.
Heniye'nin ölümü önceki gün İran Devrim Muhafızları tarafından duyuruldu ve Heniye ile korumasının Çarşamba günü gece saat 02.00'de İran'ın başkentinde kaldıkları konuta düzenlenen saldırıda hayatlarını kaybettikleri belirtildi.
İsrail'in Lübnan'ın başkenti Beyrut'a düzenlediği saldırıda Hizbullah'ın üst düzey komutanı Fuad Şükrü'yü hedef alarak öldürmesinden birkaç saat sonra gerçekleşen bu saldırı, daha geniş çaplı bir bölgesel savaş endişelerini de arttırdı.
İsrail Tahran’da Heniye’yi hedef alan saldırının sorumluluğunu ne üstlendi ne de reddetti.
İran'ın siyasi meselelerinde son sözü söyleyen Hamaney, Heniye'nin ölümünün ardından yaptığı açıklamada "İran İslam Cumhuriyeti topraklarında şehit edildiği için onun kanının intikamını almak bizim görevimizdir" dedi.
Hamas lideri Salı günü yeni seçilen Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yemin töreni için Tahran'daydı.
İran Cumhurbaşkanı Çarşamba günü yaptığı açıklamada "Siyonistler (İsrail) korkakça ve terörist eylemlerinin sonuçlarını yakında görecekler" dedi.
Hamas siyasi büro üyesi Musa Ebu Marzuk da misilleme sözü vererek şunları söyledi: "Lider İsmail Heniye'ye yönelik suikast korkakça bir eylemdir ve cevapsız kalmayacaktır."
Uluslararası toplum ise Gazze'de gerilimin düşürülmesi ve ateşkesin sağlanmasına odaklanılması çağrısında bulundu.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Tahran ve Beyrut'taki saldırıların "tehlikeli bir tırmanış" olduğunu söyledi.
Guterres, tüm çabaların Gazze'de "ateşkes sağlanmasına" ve Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda alınan rehinelerin serbest bırakılmasına yönelik olması gerektiğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Çarşamba günü yaptığı açıklamada Gazze'de ateşkesin hala bir "zorunluluk" olduğunu söylerken, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby daha sonra çifte ölümlerin bölgesel gerginliklere "yardımcı olmadığını" ekledi.
Ateşkes görüşmeleri tehdit altında
Çarşamba gününün erken saatlerinden itibaren İran ve Orta Doğu'daki şehirlerde Heniye'nin öldürülmesini lanetlemek üzere sokaklara dökülen kalabalıklar, Tahran'ın Filistin Meydanı'nda toplanarak "İsrail'e Ölüm, Amerika'ya Ölüm" sloganları attı.
Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan saldırıdan sonra İranlı mevkidaşı Ali Bagheri ile telefonda görüşerek "bölgedeki son gelişmeleri" ele aldı.
BM Güvenlik Konseyi de Çarşamba günü İran'ın talebi üzerine saldırıyı görüşmek üzere acil bir toplantı düzenledi ve Tahran'ın elçisi Amir Said Iravani üyeleri "bu uluslararası hukuk ihlallerinin hesabının sorulmasını sağlamak için derhal harekete geçmeye" çağırdı.
Hamas aylardır İsrail'le dolaylı olarak ateşkes ve rehine-tutsak takası görüşmeleri yürütüyor. Mısır, Katar ve ABD de bu görüşmelere aracılık ediyor.
AFP'ye konuşan uzmanlar Heniye'nin Hamas içinde yumuşatıcı bir etkisi olduğunu ve yerine gelecek kişinin grup içindeki dinamikleri değiştirebileceğini söyledi.
Gazze’deki Filistin Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail’in 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırılarında en az 40.000 Filistinli hayatını kaybetti.
Ateşkesin başlıca arabulucusu Katar'ın başbakanı Heniye'nin öldürülmesinin tüm arabuluculuk sürecini tehlikeye attığını söyledi.
"Bir taraf diğer tarafın müzakerecisine suikast düzenlerken arabuluculuk nasıl başarılı olabilir?” dedi Şeyh Muhammed bin Abdulrahman Al Sani sosyal medya sitesi X'te yaptığı bir paylaşımda.
Kaynak: Mepa News, Ajanslar