Myanmar'da uzun yıllardır devam eden etnik ve ayrılık yanlısı gerilim, ülkenin dört bir yanına yayılmış durumda.
Özellikle 2021 yılının Şubat ayındaki askeri darbenin ardından cunta rejimine yönelik silahlı muhalefet taban kazanırken, ayrılık yanlısı gruplar da gücünü artırdı.
Halen ülke genelinde çatışmalar devam ederken, ülkedeki gerginlik yerini büyük ölçüde bir iç savaşa bırakmış durumda.
Çeşitli etnik gruplara ev sahipliği yapan Myanmar'da, çatışmanın taraflarını genel olarak şöyle sıralamak mümkün:
Myanmar Ordusu (Tatmadaw)
Tatmadaw ismiyle bilinen Myanmar ordusu, darbeyi gerçekleştiren cunta tarafından idare ediliyor.
Myanmar Silahlı Kuvvetleri'nin yanı sıra, ordu güçlerine bazı silahlı milis ve paramiliter gruplar da eşlik ediyor.
Myanmar Halk Savunma Güçleri
Mayıs 2021'de, darbe karşıtı gölge hükümet olarak anılan "Ulusal Birlik Hükümeti"nin bir parçası olarak kuruldu.
Yapı, rejim karşıtı muhalefetin temelini oluştururken, darbeyle devrilen hükümete sadık kalan kesimler bu gruba yoğun katılım gösteriyor.
Etkinlik alanı günden güne genişleyen grubun 50 bine yakın silahlı mensubunun olduğu düşünülüyor. Grup, diğer etnik ayrılıkçı yapılarla da iş birliği içerisinde.
Chin direnişi
Ülkenin batısındaki Chin eyaletinde birçok silahlı grup Myanmar rejimine karşı savaşıyor.
Yüzde 85'i Hıristiyan olan Chin bölgesinde 1980'li yıllardan bu yana organize olarak süren direniş bünyesinde eski ve yeni birçok grup var. Bunları Chin Ulusal Ordusu, Chinland Savunma Kuvvetleri, Chin Ulusal Savunma Gücü şeklinde sıralamak mümkün.
Arakan Ordusu
Ülkenin batısındaki Arakan eyaleti merkezli grup Arakan milliyetçisi ve Budist bir oluşum olarak biliniyor.
Myanmar'daki en etkin silahlı gruplardan biri olan yapı son dönemde gücünü artırmış durumda.
Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu
Söz konusu grup, Müslüman Rohingyalardan müteşekkil.
Myanmar'daki tek İslami muhalif grup olan Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu, daha çok Bangladeş sınır hattında varlık gösterebiliyor.
Kachin Bağımsızlık Ordusu
1960'lı yıllardan bu yana etkin olan grubun kökenleri 1940'lara dayanıyor.
Grup, Kachin bölgesinin bağımsızlığını savunuyor.
Taang Ulusal Kurtuluş Ordusu
Kökenli 1960'lara dayanan grup 1990'larda resmi olarak kuruldu.
Ülkenin doğusundaki Shan eyaletinde varlık gösteren grup, Taang (Palaung) etnik grubunun çıkarlarını savunuyor.
Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu
1989'da kurulan grup sol-komünist görüşlere sahip ve Shan eyaleti içerisindeki Kokang bölgesinin bağımsızlığını savunuyor.
Söz konusu grup, yukarıda belirtilen Arakan Ordusu, Kachin Bağımsızlık Ordusu ve Taang Ulusal Kurtuluş Ordusu ile beraber, çatı bir oluşum niteliğindeki "Kuzey İttifakı"nda yer alıyor.
Shan Eyaleti İlerleme Partisi
Söz konusu grup ve silahlı kanadı Shan Eyaleti Ordusu - Kuzey, 1960'lı yıllarda ortaya çıktı.
Shan milliyetçiliği ideolojisini benimseyen grup, bölgenin bağımsızlığını savunuyor.
Bu grupla Shan Eyaleti Restorasyon Konseyi (Shan Eyaleti Ordusu - Güney) isimli ayrılıkçı grup arasında da çatışmalar yaşanıyor.
Shan Eyaleti Restorasyon Konseyi
1996 yılında Shan bölgesinden bir ayrılıkçı askeri lider tarafından kurulan yapının silahlı kanadı Shan Eyaleti Ordusu - Güney olarak biliniyor.
Grup, Myanmar ordusunun ynaı sıra Shan Eyaleti İlerleme Partisi, Taang Ulusal Kurtuluş Ordusu ve Birleşik Wa Eyaleti Ordusu'na karşı da savaşıyor.
Karenni direnişi
Karenni (Kayah) eyaletinde faaliyet gösteren silahlı grupların kökenleri 1940'lara kadar uzanıyor.
Bölgede birçok silahlı grup Myanmar ordusuna karşı savaşıyor. Bu gruplar arasında Karenni Ordusu, Karenni Milliyetleri Savunma Gücü, Karenni Demokratik Cephesi gibi yapılar yer alıyor.
Karen direnişi
Kayin (Karen) eyaletinde Myanmar rejimine karşı savaş 1940'lardan bu yana devam ediyor.
Bölgede Karen Ulusal Kurtuluş Ordusu, Karen Ulusal Savunma Örgütü, Demokratik Karen İyilik Ordusu gibi silahlı yapılar aktif.
Yeni Mon Eyaleti Ordusu
Myanmar'ın güneyindeki Mon eyaletinde 1940'lı yıllardan bu yana aktif olan yapının silahlı kanadı Mon Ulusal Kurtuluş Ordusu. Grup Mon halkının çıkarlarını ve bağımsızlığını savunuyor.
Birleşik Wa Eyaleti Ordusu
1980'li yıllardan beri aktif olan yapı, Shan Eyaleti'ndeki Wa Özerk Bölgesi'nde aktif.
Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu
1980'lerin sonunda, birçok Myanmarlı silahlı grup gibi Burma Komünist Partisi'nden ayrılarak kurulan grup Shan milliyetçiliği ve bağımsızlığını savunuyor.
Zomi Devrimci Ordusu
1997 yılında kurulan yapı, Hindistan ve Bangladeş'teki çeşitli gruplarla da irtibat halinde.
Zomi milliyetçisi olan grup Myanmar'ın Chin eyaletinde faal.
Tüm bu grupların yanı sıra, Myanmar'da aktif olan diğer grupları şöyle sıralamak mümkün:
- Kuki Ulusal Ordusu, Lahu Demokratik Birliği, Tüm Burma Öğrenciler Demokratik Cephesi, Bamar Halk Kurtuluş Ordusu, Demokratik Karen Budist Ordusu Beşinci Tugay, Pa-O Ulusal Ordusu, Pa-O Ulusal Kurtuluş Ordusu, Shanni Milliyetleri Ordusu, Burma Komünist Partisi.
(Yüksek çözünürlük için haritaya tıklayın.)
Kaynak: Mepa News