Dünyanın en güçlü silahlı devlet dışı grubu olarak kabul edilen Hizbullah, geçtiğimiz hafta başlayan süreçte İsrail tarafından yoğun bir şekilde hedef alınıyor.
Çok sayıda üst düzey askeri ismi Beyrut'un güneyindeki bölgelerde öldürülen Hizbullah'ın Güney Lübnan'daki mevzileri de İsrail'in hedefinde.
İran'a bağlı grup 7 Ekim'den bir gün sonra 8 Ekim tarihinde İsrail'in sınırdaki karakollarına yönelik saldırılar başlatmış ve o günden bu yana iki taraf arasındaki kontrollü gerilim devam etmekteydi.
Çatışmalardaki son tırmanma, 17 ve 18 Eylül tarihlerinde Lübnan'da Hizbullah'a ait binlerce çağrı cihazı ve telsizin patlatılmasını içeren iki günlük koordineli bir İsrail saldırısıyla başladı. Söz konusu saldırılarda en az 38 kişi öldü ve 3.000'den fazla kişi yaralandı.
Bunu 20 Eylül'de Beyrut'ta nüfusun yoğun olduğu bir bölgeye düzenlenen ve aralarında iki üst düzey Hizbullah komutanının yanı sıra çok sayıda kadın ve çocuğun da bulunduğu en az 45 kişinin ölümüne neden olan hava saldırısı izledi.
Bu hafta İsrail'in güney ve doğu Lübnan'a yönelik geniş çaplı hava bombardımanı en az 560 kişinin ölümüne, binden fazla kişinin yaralanmasına ve on binlerce kişinin de evlerini terk etmek zorunda kalmasına neden oldu.
Aylardır İsrail'in kuzeyine roket atan Hizbullah, Çarşamba günü ilk kez İsrail'in en kalabalık şehri olan Tel Aviv'e balistik bir füze gönderdi.
İsrail'in 1982-2000 yılları arasında Güney Lübnan'ı işgal etmesiyle doğan Hizbullah hareketi, çok çeşitli ve sofistike bir cephanelik edinmiş ve İran'ın desteğiyle bunu geliştirmiştir.
İnsansız Hava Araçları (İHA)
Hizbullah insansız hava araçlarını İsrail hedeflerine saldırmanın yanı sıra gözetleme için de kullanıyor.
Hizbullah Kasım ayından bu yana patlayıcı yüklü insansız hava araçlarını aktif şekilde kullanıyor. Aynı ayın başlarında işgal altındaki Golan Tepeleri'nde bir İsrail ordu karakoluna düzenlenen İHA saldırısında iki İsrail askeri yaralanmıştı.
Hizbullah ayrıca İsrail'in ABD destekli Demir Kubbe hava savunma sistemini etkisiz hale getirmek için insansız hava araçları ve kısa menzilli füzeler kullanırken, İsrail topraklarının daha derinlerine ulaşabilen daha uzun menzilli füzeler de kullandı.
İnsansız hava araçları gözetleme için de kullanıldı. Haziran ayında Hizbullah ticari bir insansız hava aracını Hayfa üzerinde birkaç saat uçurarak görüntü kaydetti ve daha sonra bu görüntülerin bir kısmını internette yayınladı.
Al Mayadeen TV ve Al Manar tarafından yayınlanan dokuz dakikalık videoda askeri alanlar ve sivil altyapı da dahil olmak üzere çeşitli stratejik noktalar görüntülendi.
Roketler
Hizbullah'ın 2006 yılında İsrail ile girdiği son çatışmadan bu yana sürekli olarak sayısını artırdığı 130.000 roket ve uzun menzilli füzeye sahip olduğu tahmin ediliyor.
Hizbullah'ın elinde ilk kez 8 Haziran'da kullandığı, 10 kilometre menzile sahip ve daha önce kullanılan Felak-1'den daha büyük savaş başlıkları taşıyan Felak-2 roketi de bulunuyor.
Hizbullah'ın Fecr, Hayber, Raad ve Zilzal gibi birçok roketi 40-200 kilometrelik orta menzile ve 50 ila 600 kilogram arasında patlayıcı başlık taşıma kapasitesine sahip.
Geçmişte Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, örgütün bu silahlardan bazılarını güdümsüz roketlerden hassas füzelere dönüştürerek yenileyebileceğini ifade etmişti.
Geçtiğimiz hafta çağrı cihazı ve telsiz patlamalarına karşılık olarak Hizbullah, İsrail'in Ramat David Hava Kuvvetleri üssünü daha önce yıllarca süren çatışmalarda kullanılmadığı bilinen uzun menzilli bir silah olan Fadi 1 ve Fadi 2 roketleriyle vurduğunu açıkladı.
Söz konusu roketlerin menzili 80 ila 105 kilometre arasında değişiyor.
Hizbullah Salı günü İsrail'in Aşağı Celile bölgesindeki Samson üssüne yönelik bir saldırıda Fadi 3'ü kullandığını duyurdu. Fadi 3 daha önce kullanıldığı bilinmeyen bir başka roket.
Uzun menzilli füzeler
Hizbullah'ın elinde İran yapımı Fatih-110 ve Scud füzeleri bulunduğu ve bunların menzillerinin sırasıyla 250-300 kilometre ile 300-550 kilometre arasında olduğu bildiriliyor.
Londra King's College Savunma Çalışmaları Bölümü profesörü Andreas Krieg, Middle East Eye'ye verdiği demeçte, İsrail'in geçtiğimiz hafta Lübnan'a düzenlediği saldırılarda “önemli miktarda kısa ve orta menzilli füzenin imha edildiğini" söyledi ve ekledi:
"Ancak füzelerin en önemli olanları yer üstünde değil yer altında depolanıyor. Daha büyük savaş başlıklarına ve daha uzun menzile sahip bu büyük füzeler ancak Hizbullah'ın geniş kapsamlı bir savaş senaryosuyla karşı karşıya kalması halinde kullanılacaktır. İsrail'deki hasar o kadar büyük olacaktır ki artık uçurumdan geri adım atmak mümkün olmayacaktır."
Çarşamba günü Hizbullah, Tel Aviv yakınlarındaki Mossad istihbarat teşkilatı merkezini hedef alan bir balistik füze ateşlediğini açıkladı. İsrail füzenin önlendiğini ve herhangi bir kayıp olmadığını açıkladı.
Böylelikle Lübnan'dan fırlatılan bir füze ilk kez İsrail'in merkezine ulaşmış oldu.
Nisan ayında İran İsrail'e yaklaşık 170 insansız hava aracı, 30 seyir füzesi ve 120 balistik füze fırlatarak İsrail topraklarına yönelik ilk doğrudan saldırısını gerçekleştirmişti. Bunların çoğu İsrail, ABD, İngiltere, Fransa ve Ürdün tarafından engellenmişti.
Çarşamba günü Hizbullah'ın balistik füzesi durdurulmuş olsa da, Hizbullah'ın insansız hava araçları ve daha uzun menzilli füzelerden oluşan bir saldırı dalgasını engellemek İran'ın saldırısının engellenmesi kadar kolay olmayacaktır.
Krieg, "Hizbullah'ın gelişmiş füze kapasitesi İsrail için en büyük fiziksel tehdittir" dedi ve ekledi: "İsrail'e yakınlığı nedeniyle, özellikle de Hizbullah'ın son 12 ayda ateşlediği daha küçük füzelerden farklı bir yörünge izleyen daha uzun menzilli füzeler için daha az uyarı süresi olduğundan, bu durdurulmalarını daha zor hale getiriyor."
Hava savunma sistemleri
İsrail'in Hizbullah'a en fazla zarar verebileceği yer hava saldırılarıdır. İran'a bağlı Hizbullah, uçaksavar, tanksavar ve gemisavar füzeleri de dahil olmak üzere İsrail silahlarına karşı tasarlanmış bir dizi savunma silahına da sahip.
İran yapımı 358 uçaksavar füzesi gibi karadan havaya mühimmatlar Ekim ayından bu yana İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için birkaç kez kullanıldı.
Ancak bu füzeler geçtiğimiz hafta gördüğümüz gibi İsrail'in geniş çaplı saldırıları sırasında çok az koruma sağlıyor ve İsrail'in Demir Kubbe, Arrow ve David's Sling sistemlerini içeren hava savunma sistemleri kadar etkili değiller.
Lübnanlı bir askeri analist olan Mustafa Esad bu konu hakkında şunları ifade ediyor: "Hizbullah hava saldırıları karşısında İsrail'in sahip olduğu muazzam üstünlüğe karşı koyamaz. Güney Lübnan'da kullanılan iki ya da üç tip hava savunma sistemi sadece insansız hava araçlarına ya da alçaktan uçan helikopterlere karşı etkili olabilir"
Ancak Esad, Hizbullah'ın gemisavar füzelerinin daha güçlü yeteneklere sahip olduğunu da sözlerine ekledi:
"Menzili 300 kilometre olan ve 200 kilogram patlayıcı taşıyabilen Yakhont gemisavar seyir füzesi gemileri tehdit edebilir ya da İsrail'in Lübnan'ı denizden abluka altına alma girişimlerini savuşturabilir."
Kara kuvvetleri ve savunma
İsrail'in hava üstünlüğü nedeniyle Hizbullah Lübnan'da savaş uçağı ya da zırhlı araç bulunduramıyor.
Ancak örgütün Suriye'de bulunan ve Esed rejimine destek için kullandığı T-55 ve T-72 tanklarının yanı sıra başka zırhlılara da sahip olduğu bildiriliyor.
İsrail'in Lübnan'a bir kara harekatı başlatıp başlatmayacağına dair henüz net bir işaret yok. İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari Pazartesi günü sorulduğunda şunları söyledi: “Ne gerekiyorsa yapacağız”
Lübnanlı bir güvenlik kaynağı yaptığı açıklamada böyle bir işgalin başlatılması halinde Lübnan ordusunun Hizbullah ile birlikte İsrail'e karşı koyacağını söyledi.
Krieg, Hizbullah'ın ağırlık merkezinin güney ve doğu Lübnan'ın kayalıklarına inşa ettiği ve yüzlerce kilometreye genişliğinde fiziki savunma hattı olduğunu söyledi ve ekledi:
"Tünel sistemleri İran ve Kuzey Kore'den gelen mühendisler tarafından kayaların derinliklerine kazılmıştır. Bunlar, İsrail'in işgal etmeye karar vermesi halinde Hizbullah'ın faaliyet göstereceği aşılmaz kalelerdir."
Hizbullah'ın savaşçı sayısı
Hizbullah'ın 2022 yılında 20.000 aktif savaşçıya ve 20.000 de yedek askere sahip olduğu tahmin edilmektedir.
Bir kara savaşı durumunda Hizbullah birlikleri 2006'daki son çatışmaya kıyasla kendilerini daha da geliştirmiştir. Özellikle de Suriye'de on yıldır süren savaş sırasında Beşar Esed'in güçleriyle birlikte muhaliflere karşı savaştıkları için şehir savaşında daha tecrübeli hale geldiler.
Krieg grubun Suriye'deki savaşta bazı deneyimli savaşçılarını kaybettiğini de söyledi.
Krieg, "Ayrıca son haftalarda çok sayıda orta ve üst düzey komutan da İsrail tarafından öldürüldü, bu da İsrail piyadelerinin saldırması halinde Hizbullah'ın karşılık verme kabiliyetini etkileyecektir” dedi.
Ancak, “Hizbullah'ın sahip olduğu örgüt yapısı onu son derece dirençli kılıyor” diye ekledi
"Bu durum Lübnan'ın güneyindeki karmaşık ve aşılmaz tünel altyapısıyla birleşince Hizbullah tehdidi İsrail'in askeri olarak yok edemeyeceği bir tehdit haline geliyor."
İsrail birlikleri de yaklaşık 11 ay önce Gazze'ye yönelik kara işgali başlattıkları için savaşa hazır durumdalar. Ancak Krieg bunun İsrail'in kara yeteneklerini geliştirdiğini düşünmüyor.
"İsrail ordusu Gazze'deki şehir savaşıyla başa çıkmak için büyük bir sofistikasyon göstermedi. On yıllardır süren işgal ve polislik faaliyetleri nedeniyle yıpranmış bir ordu. Yüksek yoğunluklu savaş konusunda çok az deneyimi var."
İsrail sürekli silah ve teçhizat akışına sahip olsa da, Gazze'de bir yıldır süren savaş nedeniyle insan gücü tükenmiş durumda.
Lübnanlı askeri analist Esad, İsrail'in 1978 ya da 1982'de yaptığına benzer kapsamlı bir kara harekatına girişmesinin pek olası olmadığını belirtti ve ekledi: "Bunun taktiksel bir zafer elde etmelerini imkansız kılacağını ve kendilerini sadece yavaş bir ölüm bölgesine sürükleyeceğini biliyorlar."
Kaynak: Mepa News, Middle East Eye