İtalya’da aşırı sağcı Lig partisi ve 5 Yıldız Hareketi (M5S) arasında kurulacak yeni hükümetin başbakan adayı Giuseppe Conte, Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın kabinede Ekonomi Bakanlığı için düşünülen ekonomist Paolo Savona’yı veto etmesinin ardından hükümeti kurma görevinden vazgeçti.
İtalyan ANSA ajansının haberine göre, Cumhurbaşkanı Mattarella, yerel saatle 19.00’da Conte’yi Roma’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda kabul etti.
Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre Conte, Mattarella'nın, Ekonomi Bakanlığı için düşünülen Paolo Savona'yı veto etmesinin ardından hükümeti kurma görevinden vazgeçerek görevi Mattarella’ya iade etti.
Muhtemel yeni hükümetin ortaklarından Lig partisinin lideri Matteo Salvini, Mattarella’nın vetosunu sert bir dille eleştirdi.
Erken seçim çağrısı
Salvini, “İtalyan vatandaşlarının çıkarlarını savunan bir hükümet kurmak için haftalardır gece gündüz çalıştık ama bazılarının baskısı altında olan biri ‘Hayır’ dedi. Bir daha köle olmayacağız, İtalya sömürge değildir. Eğer İtalya’da demokrasi varsa, bu noktada yapılacak tek şey sözü tekrar halka bırakmak.” diyerek erken seçim çağrısında bulundu.
Muhtemel yeni hükümetin diğer ortağı M5S’nin lideri Luigi Di Maio ise Facebook hesabından yaptığı açıklamada, Mattarella’nın, Savona’nın Ekonomi Bakanlığını veto etmesini “akıl almaz” diye niteledi.
Di Maio, “(Kimin ülkeyi yöneteceğine) Hep aynı kişi karar verecekse, seçim yapmanın ne anlamı var? İtalya’da demokrasiyle ilgili büyük bir problem var. Bu ülkede, suçu kanıtlanmış bir suçlu, hükümlü bir vergi kaçakçısı veya yolsuzluktan soruşturma altında olabilir ve aynı zamanda bakanlık yapabilirsiniz. Ama Avrupa’yı eleştirirseniz, İtalya’da ekonomi bakanı olamazsınız. Ama bu burada bitmez.” ifadelerini kullandı.
M5S parti kaynakları da hareketin Mattarella’yı “Anayasanın 90. maddesi çerçevesinde suçlamayı düşündüğünü” aktardı. Anayasanın 90. maddesi, “Cumhurbaşkanının, vatana ihanet ve Anayasayı ihlal durumları dışında, görevini yürüttüğü sırada yaptığı işlemlerden sorumlu tutulamayacağını, bu hallerde de parlamento tarafından müşterek oturumda üyelerin mutlak çoğunluğuyla suçla itham edilebileceğini” içeriyor.
Görüşmenin ardından açıklama yapan Mattarella ise, erken seçim talepleri konusunda parlamentodaki gelişmelere göre karar vereceğini belirtti.
Öte yandan M5S parti kaynakları, Euro para birimi ile ilgili eleştirel tutumu nedeniyle veto edilen Savona’nın İtalya’nın Euro bölgesinden çıkması yönünde çağrı yaptığı haberlerini yalanladı.
Conte, geçen Çarşamba günü Cumhurbaşkanı Mattarella tarafından Lig-M5S hükümetini kurması için görevlendirilmişti.
İtalya’da “Cumhurbaşkanının suçlanması” açıklaması tepkilere yol açtı
İtalya’da Cumhurbaşkanı Mattarella’nın muhtemel ekonomi bakanı Savona’yı veto etmesiyle çöken hükümet kurma girişiminin ardından 5 Yıldız Hareketinin (M5S) “Cumhurbaşkanının Anayasanın 90. maddesi çerçevesinde suçlanması” çağrısı ülkede tepkilere yol açtı.
İtalyan ANSA ajansının haberine göre, Cumhurbaşkanı Mattarella’nın muhtemel ekonomi bakanını veto etmesi ve bu nedenle aşırı sağcı Lig ile sistem karşıtı M5S’nin ortak başbakan adayı Giuseppe Conte’nin hükümeti kurma görevini iade etmesinin ardından M5S, “Cumhurbaşkanının Anayasa'nın 90. maddesi çerçevesinde suçlanması gerektiğini” belirtti.
RAI devlet televizyonundaki bir programa telefonla bağlanan M5S'nin lideri Luigi Di Maio, “Diyelim ki seçime gittik ve biz kazandık. Cumhurbaşkanının sarayına gittiğimizde, bize hükümeti kuramayacağımızı söylerse ne olacak? Bu yüzden de bence Cumhurbaşkanının suçlanması gerekiyor.” dedi. Di Maio, suçlamanın ardından da erken seçime gidilmesi gerektiğini söyledi.
M5S’nin hükümeti birlikte kurmaya hazırlandığı Lig’in lideri Matteo Salvini “Cumhurbaşkanı’nın suçlanması” konusunda yorum yapmaktan kaçınırken, diğer siyasi partiler ise büyük tepki verdi.
PD, Mattarella’yla dayanışmasını vurguladı
Twitter hesabından açıklama yapan Demokrat Partili (PD) İtalya Başbakanı Paolo Gentiloni, Mattarella’yla dayanışma içinde olduğunu belirterek, “Şimdi büyük ülkemizi kurtarmalıyız.” dedi.
Mevcut hükümetin büyük ortağı sol görüşlü PD'nin eski lideri ve eski başbakan Matteo Renzi, Mattarella’ya yönelik saldırıları “utanç verici” diye niteledi. Lig’in gerçekleştirmesi mümkün olmayan taahhütleri nedeniyle hükümeti kurmak istemediğini bildiren Renzi, bu yüzden de her şeyi sonlandırmak için “bakan bahanesini” kullandığını kaydetti.
Partinin geçici lideri Maurizio Martina da Twitter hesabından, “Lig ve 5 Yıldız Hareketi, duyulmamış sözler ve eşi benzeri görülmemiş tehditler sarf ediyor. Demokrasi ve kurumlarımızı savunmak için harekete geçmeye hazırız.” mesajını paylaştı.
Berlusconi: “Cumhurbaşkanının suçlanması çıkışı sorumsuzca”
Öte yandan Lig’in seçime beraber girdiği eski müttefiki Forza Italia (Haydi İtalya) partisinin lideri ve eski Başbakan Silvio Berlusconi, “Böyle bir zamanda, herkesin öncelikli görevi İtalyan halkının kazanımlarını savunmak, ülkemizin aile ve şirketlerini korumaktır. Suçlamadan bahseden 5 Yıldız Hareketi, her zamanki gibi sorumsuzca davranıyor. Forza Italia, seçim konusunda da Cumhurbaşkanının kararını bekliyor. Seçim gerekliyse de biz hazırız.” dedi.
Yeni hükümetin başbakan adayı Conte, Cumhurbaşkanı Mattarella’nın kabinede Ekonomi Bakanlığı için düşünülen ekonomist Paolo Savona’yı veto etmesinin ardından hükümeti kurma görevinden vazgeçmişti.
Bunun üzerine Lig ve M5S erken seçim çağrısında bulunmuş, Cumhurbaşkanı Mattarella ise erken seçim talepleri konusunda parlamentodaki gelişmelere göre karar vereceğini belirtmişti.
İtalya'da 4 Mart'ta yapılan ve hiçbir parti veya ittifakın tek başına hükümeti kurmaya yetecek oy alamadığı seçimin ardından 84 gündür hükümet kurulamıyor.