İngiliz hükümetinin bugün yaptığı Brexit konulu özel bakanlar kurulu toplantısında, Avrupa Birliği’ne (AB) “Mallar için serbest ticaret bölgesi” teklif edilmesi kararlaştırıldı.
İngiltere'nin güneydoğusundaki Buckinghamshire'da bulunan Başbakanlık özel konutu Chequers’da toplanan Brexit konulu özel bakanlar kurulu toplantısının ardından yazılı açıklama yapıldı.
İngiltere’nin 29 Mart 2019 tarihinde AB’den resmen ayrılacağı, bunu takip eden geçiş döneminin de 2020 yılı sonunda biteceği hatırlatılan açıklamada, “İngiltere ve AB yeni bir ilişki içine girecek. Bunun, her iki tarafın da yararına olması, refahlarını ve güvenliklerini güçlendirmesi gerekir.” ifadeleri kullanıldı.
İngiltere’nin AB’ye Brexit müzakereleri kapsamında yapacağı teklifle ilgili önemli değişiklikler üzerinde kabinenin görüş birliğine vardığı belirtilen açıklamada, bununla birlikte müzakerelerde herhangi bir anlaşmanın sağlanamaması senaryosuna yönelik hazırlıkların da hızlandırılacağı kaydedildi.
İngiltere’nin, Brexit’in ardından AB ile ekonomi ve güvenlik ortaklığını sürdürme kararını muhafaza ettiğinin altı çizilen açıklamada, bugün bu konudaki pozisyonunu ayrıntılandırma ve inanılılır bir zemine oturtma kararı alındığı ifade edildi.
İrlanda sorununa "yeni çözüm"
Açıklamada yer verilen yeni teklife göre İngiltere ile AB arasında “mallar için serbest ticaret bölgesi” kurulacak. Bu bölge sayesinde AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere’nin parçası Kuzey İrlanda arasındaki sınır ve ticaret probleminin çözülmesi öngörülüyor.
Yeni teklife göre İngiltere ile AB tarım ürünleri dahil bütün mallar için ortak kurallar içinde hareket edecek ancak İngiliz Parlamentosu yeni kuralları denetleme ve ihtiyaç duyması halinde İngiltere iç hukukuna dahil etmeme yoluna gidebilecek. İngiltere, hizmet sektöründe kendi çıkarlarını korumaya dönük bir esnekliği ise elinde tutacak.
İngiltere, rekabetin korunması konusunda AB ile ortak kurallar içinde hareket ederken, çevre ve tüketicinin korunması gibi alanlardaki uluslararası standartların mevcut düzeyinin altına düşmeyecek.
Taraflar, aralarındaki anlaşmaların tutarlı yorumu ve uygulanması için de bir ortak kurumsal çerçeve teşkil edecek. Anlaşmazlıklara İngiltere’de İngiliz mahkemeleri, AB topraklarında ise AB mahkemeleri yetkili olacak.
Yeni gümrük modeli
İngiltere ile AB arasında “Kolaylaştırılmış Gümrük Anlaşması” aşamalı olarak hayata geçirilecek. Bu anlaşma ile taraflar arasında “ortak bir gümrük alanındaymış gibi” gümrük denetimleri kaldırılacak. İngiltere, hedefi kendisi olan mallara kendi gümrük vergilerini ve ticaret politikasını, hedefi AB olan mallara AB’nin gümrük vergileri ile ticaret politikasını uygulayacak.
Bu düzenleme, taraflar hazırlıklarını tamamladıkça aşamalı olarak hayata geçirilecek. Düzenleme ile İngiltere’nin AB dışındaki ülkeler ile ticari ilişkilerinde kendi gümrük politikasını uygulaması öngörülüyor.
İngiliz hükümeti, AB'ye yeni teklifinin tüm ayrıntılarının gelecek hafta yayımlanacak Brexit raporunda yer alacağını da açıkladı.