Irak Federal Yüksek Denetim Kurulu 'hayalet yolcuların' karıştığı 600 milyon dolarlık yolsuzluk skandalını ortaya çıkardı
Irak Federal Yüksek Denetleme Kurulu'ndan elde edilen çarpıcı belgeler, 151.000'den fazla vatandaşın yasadışı yollardan ABD doları edinmesini içeren şaşırtıcı bir yolsuzluk planını gözler önüne serdi.
Şaşırtıcı bir şekilde, bu kişiler seyahat amacıyla resmi devlet kurundan dolar almışlar ancak ülkeyi hiç terk etmemişler, bu nedenle yerel olarak 'hayalet gezginler' olarak adlandırılıyorlar. Yolsuzluk Irak Merkez Bankası çalışanları, özel bankalar, döviz büroları ve turizm şirketlerini kapsayan bir ağı kapsıyor.
Soruşturmalar ilerledikçe, Irak'ın finans dünyasındaki kilit aktörler arasındaki suç ortaklığının kapsamı giderek daha belirgin hale geliyor ve ülkenin ekonomik bütünlüğünü korumak için hesap verebilirlik ve kapsamlı reformlar için acil çağrıları gündeme getiriyor.
Iraklı bir yayın organı olan Al-Alam Al-Jadeed (Yeni Dünya) tarafından yayınlanan özel belgelere göre, bu dolandırıcılık operasyonuna dahil olan toplam miktar 600 milyon doları aşıyor. Görünüşte seyahat harcamaları için kullanılacak olan bu fonlar, resmi ve karaborsa kurları arasındaki fiyat farkından yararlanılarak paralel piyasaya aktarılmıştır.
Irak Federal Yüksek Denetim Kurulu tarafından yürütülen soruşturmada, Irak Merkez Bankası'nın 1 Şubat - 8 Temmuz 2023 tarihleri arasında dolar cinsinden yaptığı nakit satışlar incelenmiş ve elektronik platform üzerinden kaydedilen seyahat edenlerin sayısı ile sınır kapılarından geçenlerin sayısındaki tutarsızlıklar ortaya çıkarılmıştır.
Toplamda 151.940 yolcuya tekabül eden bu bariz farklılık, sistemin düzenli olarak istismar edildiğini gösteriyor.
Daha detaylı analizler, toplam harcamanın yaklaşık 607,76 milyon ABD doları tutarında arttığını ortaya çıkarmıştır ki bu da sözde seyahatlerine hiç çıkmamış kişilere resmi kur üzerinden dolar satıldığının bir göstergesidir. Bunun yerine, kötü niyetli kişiler paralel piyasadaki fiyat farkından yararlanarak kamu fonları pahasına önemli karlar elde ettiler.
Ayrıca, Dürüstlük Komisyonu'nun yayın organı tarafından ele geçirilen bir belgesi, Irak Merkez Bankası'nın (CBI) karıştığı bir başka yolsuzluk skandalına ışık tutuyor. Belge, özel banka sahiplerinin yatırım projeleri için verilen büyük kredileri, Irak Merkez Bankası tarafından düzenlenen döviz ihalelerinden dolar satın almak için nasıl kullandıklarını ve fonları amaçlarından nasıl saptırdıklarını ortaya koyuyor.
Irak Merkez Bankası konuyla ilgili yorum taleplerini yanıtsız bıraktı.
Bu ifşalar, Irak finans kurumlarındaki yaygın yolsuzlukla ilgili artan endişelerin tam ortasında meydana geldi ve şeffaflık ile hesap verebilirliğin yeniden tesis edilmesi için kapsamlı reformlara duyulan acil ihtiyacın altını çizdi.
Yetkililer bu skandalları derinlemesine araştırırken, Irak halkı faillerin sorumlu tutulması ve ülkenin ekonomik bütünlüğünün korunması için hızlı ve kararlı adımlar atılmasını talep ediyor.
Irak Başbakanı Muhammed Şiya El Sudani, kısa bir süre önce ABD'ye yaptığı nadir ziyaret sırasında Başkan Joe Biden ve ABD hazinesinden yetkililerle bir araya geldi. ABD'li yetkililer Irak'ın İran ve Suriye'ye ABD doları kaçakçılığını önlemek için daha fazla tedbir alması gerektiğini vurguladı.
Her iki taraf da Irak'ın bu yılın sonuna kadar dolar ihalesini durdurması konusunda mutabık kaldı.
Dünya Bankası Irak ekonomisini dünyanın petrole en bağımlı ekonomilerinden biri olarak nitelendiriyor.
Ülke ekonomisi çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak için büyük ölçüde ithalata dayanıyor. İthalata dayalı bu ekonomide tüccarlar, ABD dolarının kullanılmasını gerektiren işlemlerin yürütülmesinde önemli bir rol oynuyor.
Geçtiğimiz yılın Temmuz ayında ABD, İran'a dolar kaçakçılığını durdurmayı amaçlayan düzenlemelerinin ihlal edildiği iddiasıyla 14 Irak bankasıyla yapılan işlemleri durdurdu.
Sudani'nin ziyareti sırasında Irak, daha önce ABD tarafından yaptırım uygulanan ticari bankaların ihlallerini ele almak üzere ABD Hazinesi ve Merkez Bankası ile bir komite kurdu.
Kaynak: Mepa News, The New Arab