İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin hayatını kaybettiği kazadaki helikopter, 1968 yılında Vietnam Savaşı sırasında tanıtılan ve en son 1998 yılında üretilen ABD yapımı bir Bell 212 modeliydi.
İşte Bell 212 hakkında bilinenler:
Onlarca yıllık helikopter
1971'de hizmete giren sivil helikopterin, Vietnam savaşı sırasında ABD birlikleri tarafından kullanılan Twin Huey olarak bilinen askeri bir versiyonu vardı.
Türevlerinden biri olan Huey UH-1 Iroquois, "Apocalypse Now" filminde ABD askerlerinin bir Vietnam köyüne baskın sırasında hoparlörlerden Richard Wagner'in The Ride of the "Valkyries" şarkısını çaldığı ikonik bir sahnede ün kazanmıştır.
Bell 212, 13 yolcu ve iki pilot taşıyabilir ve saatte 250 kilometreden fazla hızla uçabilir ve 400 kilometreden fazla menzile sahiptir.
İki kanatlı bir pervaneye sahiptir ve her biri 900 beygir gücünde iki Pratt ve Whitney motoruyla donatılmıştır.
Helikopter ilk olarak Fort Worth, Teksas'ta üretilmiş, üretim 1988'den son üretildiği yıl olan 1998'e kadar Montreal'in dışındaki Mirabel'e taşınmıştır. Ayrıca Agusta tarafından İtalya'da lisans altında üretilmiştir.
FlightGlobal adlı sektörel yayının en son yıllık raporuna göre, geçen yıl itibariyle 704 Bell 212 veya Bell 412 - dört kanatlı versiyonu - Angola, Arjantin, Fas, Türkiye ve Zambiya da dahil olmak üzere silahlı kuvvetler arasında hizmet vermeye devam etmektedir.
Yaptırımlar altında uçmak
FlightGlobal'a göre 2023 itibariyle İran'da ikisi hava kuvvetleri, geri kalanı da donanma tarafından kullanılan 10 adet Bell 212 helikopteri bulunuyordu.
Tahran, 1979’a kadar ABD'nin yakın müttefiki olan İran Şahı döneminde Amerikan sivil ve askeri uçak endüstrisi için önemli bir müşteriydi.
İran, ABD yaptırımlarının yedek parça teminini çok zorlaştırmasına rağmen yaşlanan filosunu havada tutmaya çalışmıştır.
Halen, 1980'lerde Tom Cruise'un "Top Gun" filmiyle ünlenen ve ABD Hava Kuvvetleri tarafından yirmi yıldır kullanılan yaklaşık 40 adet F-14 Tomcat savaş uçağına sahip.
İran ayrıca kırk yıl önce ABD'den satın alınan ve ilk kez 60 yıl önce hizmete giren bir dizi F5 avcı uçağına da sahip.
Bell üreticisi
1935'te kurulan ve 1960'ta sanayi grubu Textron'un bir iştiraki haline gelen Bell şirketi halen helikopter üretmektedir.
Firma, 1946 yılında sivil kullanıma yönelik bir helikopteri ilk kez sertifikalandırmış olmaktan büyük gurur duymakta.
Bir yıl sonra, 1947 yılında ses hızını aşan ilk insan olan Chuck Yeager'ın kullandığı uçak, deneysel bir Bell X-1 uçağıydı.
Kaynak: Mepa News, AFP