İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, "suç ve güvenlik" konularındaki "korkuları" nedeniyle ülkedeki Arap şehirleri ve Doğu Kudüs'teki Filistinlilerin eğitim programları için ayrılan fonları dondurdu.
Euronews'in haberine göre, kararı nedeniyle birçok kesim tarafından ırkçılıkla suçlanan Smotrich, yaptığı açıklamada, Arap yerel konseyleri için tahsis edilen ödeneklerin bir kısmının, önceki kabine tarafından "suçluların ve teröristlerin" eline geçebilecek "siyasi bir ödeme" olduğunu iddia etti.
Filistinlilere yönelik geçmişte kullandığı ifadeler uluslararası arenada sert tepkilere ve kınamalara neden olan ve hararetli bir Yahudi yerleşimleri yanlısı olan Dindar Siyonist Partisi lideri Smotrich, "Hükümetimizin öncelikleri önceki solcu hükümetten farklı ki bunun için de özür dilememeliyiz" ifadesini kullandı.
Maliye Bakanı Smotrich'a ırkçılık suçlaması
İsrail bütçesinden tahsis edilen fonların dondurulduğuna dair haber, İçişleri Bakanı Moshe Arbel'in Smotrich'e gönderdiği ve söz konusu fonların 200 milyon şekelinin (54 milyon dolar) yönetim için, 100 milyonunun da ekonomik kalkınma için serbest bırakılmasını talep eden mektubu sonrası ortaya çıktı.
Kamu yayın kuruluşu KAN'ın haberinde, söz konusu ödeneklerin dondurulduğu belirtildi.
İsrail Meclisi'nin (Knesset) Arap milletvekillerinden, Birleşik Arap Listesi lideri Mansur Abbas, Maliye Bakanı Smotrich'i ırkçılıkla suçladı.
Reuters'a konuşan Abbas, "Arap ve Yahudi toplumları arasındaki uçurumu kapatmayı amaçlayan bu fonlarda Arap vatandaşların da hakkı var" ifadesini kullandı.
Çoğunluğu, 1948 savaşı sonrası kurulan ve İsrail devletinin kendi sınırları olarak tanımladığı toprak parçası içerisinde kalan Filistinlilerin torunları olan Arap vatandaşlar, İsrail nüfusunun yaklaşık beşte birini oluşturuyor.
Bu kişiler, Filistinli olmakla birlikte 'İsrail Arapları' olarak da tanımlanıyor.
Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ofisi, karara ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmadı.
Muhalefet lideri ve eski başbakan Yair Lapid ise Smotrich'i "Arap vatandaşları sadece Arap oldukları için istismar etmekle ve ırkçılık yapmakla" suçladı.
İsrail içerisindeki Arap azınlık, Yahudi vatandaşlarla karşılaştırıldığında on yıllardır yüksek yoksulluk oranları, altyapıdan yoksun aşırı kalabalık kasabalar ve yetersiz finanse edilen okullar gibi sosyal ve ekonomik eşitsizliklerle karşı karşıya.
İsrail'deki Arap Yerel Konseyleri Ulusal Komitesi Başkanı Amir Bişarat, 2022 yılında 67 Arap konseyi için belirlenen ilave fonların, devletin yıllardır Arap kasabalarına yetersiz kaynak tahsisini kabul etmesi anlamına geldiğini değerlendirmesinde bulundu.
Ancak Bişarat, ödeneklerin dondurulmasının, konseylerin çöp toplama ve yaz tatili sonrası okulların yeniden açılması gibi temel hizmetlerin dahi sağlanamayacağı anlamına gelebileceğini dile getirdi.
Nefret ve ırkçılık
Ayrıca Bakan Smotrich, Doğu Kudüslü Filistinlilerin akademik çalışmalarını teşvik etmek için ayrılan 200 milyon şekelin de kampüslerdeki "aşırı İslamcı faaliyetler" ortadan kaldırılana kadar dondurulacağını söyledi.
Mayıs ayında hükümet, İsrail'in 1967 savaşında ele geçirdiği ancak uluslararası alanda tanınmayan bir adımla ilhak ettiği Doğu Kudüs'te eğitim, istihdam, sağlık ve altyapıyı iyileştirmeyi amaçlayan 2018 tarihli 2,1 milyar şekellik beş yıllık planı genişletti.
Söz konusu plan, Kudüs nüfusunun yaklaşık yüzde 40'ını oluşturan ve neredeyse üçte ikisi yoksulluk sınırının altında olan Filistinlilerin, İsrail akademik kurumlarına entegrasyonuna katkı sağlayacak programları da kapsıyor.
Bakan Smotrich, yeni 'Doğu Kudüs Planı'nın toplam bütçesinin artacağını, ama Filistinlilerin akademik çalışmalarını teşvik etmenin değerli bir amaç olmakla birlikte bunun istenmeyen sonuçları olacağını iddia ediyor.
"Nefret ve ırkçılığı teşvik eden sesler ülkeye hakim olmamalı"
Kan'ın konuya ilişkin haberine Facebook üzerinden yorum yapan Smotrich, "Son yıllarda İsrail üniversitelerinde ve kolejlerinde radikal İslami hücreler gelişti, İsrail'in düşmanlarıyla dayanışma içinde olduklarını tekrar tekrar ifade ediyorlar" iddiasında bulundu.
Smotrich'in radikalleşme iddiasını hangi veri ya da araştırmaya dayandırdığı belli değil.
Reuters'ın haberine göre uzmanlar, 2021 İsrail-Gazze savaşı sırasında Filistin yanlısı öğrenci protestolarına atıfta bulunduğu değerlendirmesinde bulunurken ilgili akademik kurumlar Smotrich'in iddiasını reddetti.
Kudüs merkezli Hebrew (İbrani) Üniversitesi, diğer üç kurumla birlikte yaptığı açıklamada, Smotrich'in yüzlerce Filistinli öğrenciyi etkileyecek olan finansman kararı karşısında şoke olduğunu bildirdi.
Üniversite, Netanyahu'yu "nefret ve ırkçılığı teşvik eden seslerin" ülkeye hakim olmasına izin vermemeye çağırdı.
Ayrıca Hebrew Üniversitesi, güvenlik birimlerinin şeflerinin Smotrich'in kararının ters etki yaratacağını açıkça belirttiklerinin de altını çizdi.