Merlyn Thomas, Jamie Ryan, Paul Brown | BBC Verify | Tercüme: Mepa News
Hukuk uzmanları bu görüntülerin çekilmesinin ve internette yayınlanmasının savaş suçu olabileceğini söylüyor.
BBC'nin incelediği 45 fotoğraf ve video arasında İsrail bayraklarına sarılmış gözaltına alınanların görüntüleri de bulunuyor.
İsrail ordusu, askerlerin "kabul edilemez davranış" durumunda disipline verildiğini ya da açığa alındığını söyledi.
Tespit ettiğimiz münferit olaylar ya da askerler hakkında ise herhangi bir yorumda bulunmadı.
Uluslararası hukuk, gözaltındaki kişilerin gereksiz yere aşağılanmaması ya da halkın merakına maruz bırakılmaması gerektiğini söylüyor, ancak insan hakları uzmanları gözaltı görüntülerinin yayınlanmasının tam da bunu yaptığını söylüyor.
Şubat ayında BBC Verify, Gazze savaşı sırasında İsrail askerlerinin sosyal medyadaki suiistimallerini haberleştirmişti.
Daha önceki araştırmamız sırasında, aynı dönemde şiddet olaylarında artış yaşanan Batı Şeria'da da benzer bir davranış kalıbı olduğunu fark ettik ve araştırmaya başladık.
BBC'nin İsrail askerlerinin sosyal medyadaki suiistimallerine ilişkin daha önce yaptığı haberlere ve ordunun daha sonra bulgularımıza göre hareket etme sözü vermesine rağmen, eski bir İsrail askeri olan Ori Givati, bu faaliyetin devam ettiğini duyunca hiç de şaşırmadığını söylüyor.
İsrail ordusu suistimal iddialarını ifşa etmek için çalışan eski ve görevdeki İsrailli askerlere yönelik bir kuruluş olan Breaking The Silence'ın sözcüsü olan Givati, aslında ülkedeki mevcut aşırı sağcı siyasi söylemin bunu daha da teşvik ettiğine inandığını sözlerine ekledi.
Givati, "Hiçbir tepki yok. Onlar [İsrail askerleri] hükümetin en üst düzey bakanları tarafından cesaretlendiriliyor ve destekleniyorlar" dedi.
Ve bunun ordunun zaten benimsediği bir zihniyete hizmet ettiğini söylüyor.
"Ordudaki kültür, Filistinliler söz konusu olduğunda, onların sadece hedef oldukları yönünde. Onlar insan değil. Ordu size böyle davranmayı öğretiyor."
İsrail, 1967 Orta Doğu savaşında Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ü - Filistinlilerin gelecekteki bir devletin parçası olarak istedikleri toprakları işgal ettiğinden bu yana yaklaşık 700.000 Yahudi'yi barındıran 160 yerleşim yeri inşa etti. İsrail buna itiraz etse de uluslararası toplumun çoğunluğu bu yerleşimleri uluslararası hukuka göre yasadışı olarak kabul ediyor.
Analizimiz, incelediğimiz 45 sosyal medya video ve fotoğrafının, İsrail ordusunun en büyük piyade tugayı olan ve çoğunlukla Batı Şeria'da faaliyet gösteren Kfir Tugayı'nın 11 askeri tarafından paylaşıldığını ortaya koydu.
Bu 11 askerin hepsi ya şu anda ya da geçmişte görevdeydi ve sosyal medyada kimliklerini gizlemiyorlardı.
Dördü Kfir Tugayı yedek taburundan - 9213 - ve sosyal medya videolarını incelediğimizde operasyon bölgesinin Batı Şeria'nın kuzeyinde olduğu görülüyor.
İsrail ordusuna ismini verdiğimiz askerlerin eylemlerini ve disiplin cezası alıp almadıklarını sorduk ancak herhangi bir yanıt alamadık.
Ayrıca bulgularımızı iletmek üzere bu askerlere kamuya açık sosyal medya hesaplarından ulaşmaya çalıştık. Biri bizi engellemiş görünüyor ve diğerleri de bu yazının yazıldığı sırada herhangi bir yanıt vermedi.
Bu askerlerden en üretken olanı Yohai Vazana adıyla paylaşımlarda bulunuyor.
Videolarının çoğunda taburunun geceleri evlere girdiğini ve Filistinlileri gözaltına aldığını, genellikle ellerini bağladığını ve gözlerini bağladığını gösteriyor. Başörtüleri olmadan filme alınan kadınların panikledikleri görülüyor.
Kendini "dijital içerik üreticisi" olarak tanıtan Vazana'nın kollarında "Asla unutma asla affetme, 7/10" yazılı dövmeler bulunuyor. - operasyonlarından sık sık "av" olarak bahsediyor. Videolarda görülebilen askeri nişanı, başçavuş rütbesini taşıdığını gösteriyor.
Facebook ve TikTok'ta, devriyelerin vücut kamerası görüntüleri gibi görünen ve Filistinlilerin gözaltına alındığını gösteren 22 video ve fotoğraf yayınladı.
TikTok, platformunda kaldırılmadığını tespit ettiğimiz iki videonun, "şiddet içeren trajedilerin kurbanlarını aşağılamayı amaçlayan içeriğe tolerans göstermediğimizi açıkça ortaya koyan" yönergelerini ihlal ettiği gerekçesiyle kaldırıldığını doğruladı.
Facebook'un sahibi olan Meta, içeriği incelediğini ve politikalarını ihlal eden tüm videoları kaldıracağını açıkladı.
Yohai Vazana'nın videolarından birinin ekran görüntüsü olan bu fotoğraf, tabur üyelerinin bir eve zorla girdiğini ve çocuklu Filistinli bir kadının önünde poz verdiğini gösteriyor.
Diğer asker Ofer Bobrov da Vazana ile birlikte birçok karede yer alıyor. Bobrov'un videolarında sık sık "9213" hashtag'i yer alıyor ve bu da onun Vazana'nın taburundan olduğunu gösteriyor.
Bobrov'un askeri operasyonlarına ilişkin videoları, dans eden, eğlenen, devriyeye çıkmaya hazırlanan askerlerin ve günlük yaşamlarından diğer kesitlerin yer aldığı videolarla birlikte yayınlanıyor.
TikTok'ta 12 Şubat'ta yayınlanan bir videoda, bir asker arkasında İsrail bayrağıyla poz verirken, gözleri bağlı ve yere yatırılmış bir tutuklunun birkaç fotoğrafı yer alıyor.
Aynı taburdan olan ve internette Sammy Ben adını kullanan bir başka asker de Instagram'da Filistinli tutukluların sekiz videosunu ve bir fotoğrafını paylaştı.
Gözaltına alınan Filistinliler sık sık gözleri bağlı ve elleri arkadan bağlı olarak yere yatmaya ya da çömelmeye zorlanırken gösteriliyor ve bu durum askerler ve kolluk kuvvetleri tarafından "stres pozisyonu" olarak adlandırılıyor.
Sammy Ben paylaşımlarında kendisinin ve asker arkadaşlarının "teröristleri" gözaltına aldıklarını söylüyor ve üzerlerinde Hamas bayrakları bulduklarını iddia ediyor. İsrail, -İngiltere, ABD ve diğer ülkeler gibi- Hamas'ı "terör örgütü" olarak tanımlıyor.
Bir videoda, Gazze'deki İsrail kuvvetlerinde de görev yapmış olan Sammy Ben, gözaltına alınan iki Filistinliyle dalga geçerek onlara şöyle söylemelerini emrediyor: "Am Yisrael Chai", yani "Yaşasın İsrail halkı".
Ori Dahbash da aynı taburun bir başka üyesi olup Batı Şeria'daki askeri operasyonlara ilişkin görüntüler paylaşmış ve bu görüntüler arasında Vazana tarafından da paylaşılan bir tutuklu fotoğrafı da yer alıyor.
Uzmanlar askerler tarafından paylaşılan görüntülerin uluslararası hukuku ihlal edebileceğini söyledi.
BM tarafından oluşturulan uluslararası ceza mahkemeleri danışma panelinin başkanı Dr. Mark Ellis, görüntülerdeki olayların soruşturulması ve İsrail ordusunun ilgili askerleri disiplin altına alması çağrısında bulundu.
1998-2006 yılları arasında Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde (ICTY) çalışmış olan uluslararası insan hakları avukatı Sir Geoffrey Nice, Dr. Ellis ile aynı fikirde olmakla birlikte, herhangi birinin eylemlerinden dolayı sorumlu tutulacağından kuşkuluydu.
İsrail ordusu soruşturmamıza yanıt olarak şu cevabı verdi: "İsrail ordusu askerlerini profesyonel bir standart içinde tutar... ve IDF'nin değerlerine uygun olmayan davranışları soruşturur. Kabul edilemez davranışlar söz konusu olduğunda askerler disipline edilir ve hatta yedek görevden dahi uzaklaştırılır.
Ayrıca, askerlere operasyonel faaliyetlerin görüntülerini sosyal medya ağlarına yüklemekten kaçınmaları talimatı verilmiştir."
İsrail ordusunun bu yanıtı, Gazze'deki benzer sosyal medya suiistimallerine ilişkin daha önceki bulgularımız üzerine harekete geçme sözü verdiğini kabul etmiyordu.
Batı Şeria'daki eski İsrail komutanı Givati, İsrail askerlerinin tutuklulara yönelik muamelesinden utanç ve tiksinti duyduğunu söyledi.
BBC'ye verdiği demeçte, "Kendimize nasıl davranılmasını istiyorsak, onlara da aynı haysiyetle davranmalıyız" dedi.
Bu davranışın İsrail toplumunun Filistinlilere bakışını yansıttığını ve uluslararası hukuka uyma iddialarını sorgulattığını söyledi.
Givati, "Bu şekilde davranmaya devam edersek toplum olarak bir geleceğimiz yok" dedi.
Kaynak: Mepa News