Axios'a konuşan iki ABD'li yetkili, İsrail Maliye Bakanının önümüzdeki ay Filistin bankalarını İsrail finans sisteminden kopararak işgal altındaki Batı Şeria'da ekonomik bir çöküşe neden olabileceğini ifade etti.
Filistin bankacılık sisteminin çökmesi Filistin Yönetimi'ni yıkabilir, Batı Şeria'yı kaosa sürükleyebilecek ve bölgedeki çatışmayı daha da şiddetlendirebilecek bir süreç doğurabilir.
Kendisi de radikal bir Filistin karşıtı yerleşimci olan İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'yı tamamen işgal etme projesinin bir parçası olarak Filistin Yönetimi'ni zayıflatmak için son iki yılda birçok adım attı.
Geçmişte Filistin Yönetimini "İsrail için bir tehdit" olarak tanımlayan Smotrich, Hamas'ın ise Filistinlilerin yönetim gücünü böldüğü ve bir Filistin devletinin kurulma şansını azalttığı için bir kazanç olduğunu söylemişti.
Smotrich'in Maliye Bakanı olarak ve Savunma Bakanlığı'nda Batı Şeria'daki sivil işlerden sorumlu bakan olarak görev yapması, İsrail yönetiminin işgal altındaki topraklarda Filistinlilere yönelik politikası üzerinde önemli bir etkiye sahip olmasını sağlıyor.
Smotrich, İsrail bankalarına "kara para aklama ve terörizmi finanse etmekle suçlanma" riski olmaksızın Filistin bankalarıyla mali işlem yapma yetkisi verme yetkisine sahip. Bu onay olmadan Filistin bankaları İsrail finans sisteminden kopacak ve çökecektir.
Haziran ayında Smotrich, Filistin bankalarıyla çalışan İsrail bankalarına verilen yetkiyi uzatmamakla tehdit etti.
Smotrich bu tehditle, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu işgal altındaki Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimlerinde binlerce yeni konuta onay vermesi ve beş yasa dışı Yahudi yerleşkesini yasallaştırması için sıkıştırmasını sağladı.
Bunun karşılığında Smotrich, bankalara verilen söz konusu izni kendinden önceki bakanların yaptığı gibi bir yıl uzatmak yerine sadece dört ay uzattı.
ABD'li yetkililere göre bankacılıkla ilgili söz konusu izin 31 Ekim'de sona erecek ve ABD ile müttefiklerinin çoğu Smotrich'in bu yetkiyi uzatmamasından endişe ediyor.
G7 ülkelerinin birinden bir yetkili, geçtiğimiz haftalarda G7 ülkelerinin hazine ve maliye yetkilileriyle yapılan bir toplantıda ABD'nin Smotrich ve Filistin bankalarıyla ilgili endişelerini dile getirdiğini söyledi.
G7 yetkilisi, ABD'nin Filistin bankalarının İsrail bankalarıyla bağlantısının kesilmesi halinde bunun Batı Şeria'yı daha da istikrarsızlaştırabileceği ve İsrail'e sıçrayacak bir şiddet tırmanışına yol açabileceği uyarısında bulunduğunu söyledi.
G7 yetkilisi Batı Şeria'nın bir “nakit ekonomisine” dönüşeceğini ve bunun da faaliyetlerinde büyük ölçüde nakit kullanan silahlı grupların işine yarayabileceğini söyledi.
Yetkili, Filistin Yönetimi güvenlik güçlerinin daha da zayıflaması halinde söz konusu İsrail karşıtı silahlı gruplarla da mücadele edemeyeceklerini sözlerine ekledi.
G7 yetkilisi, bankacılık sisteminin çökmesinin tüm Filistin toplumu için yıkıcı sonuçları olacağını ve Filistinli sivillerin gıda ve temel hizmetlere erişimini azaltacağını ileri sürdü.
ABD'li bir yetkili ise toplantıdan bu yana geçen haftalarda Biden yönetimi ve G7 müttefiklerinin İsrail hükümetine endişelerini dile getirdiklerini ve böyle bir durumun İsrail'in güvenliği açısından tehlikelerini vurguladıklarını söyledi.
G7 yetkilisi, ABD ve diğer G7 ülkelerinin aşırı görüşleri nedeniyle Smotrich ile doğrudan temas kurmadıklarını söyledi. ABD, Batı Şeria'daki istikrarı bozucu eylemleri nedeniyle Smotrich'e yaptırım uygulamayı düşündü.
Kaynaklar mesajın İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve bizzat Netanyahu'ya iletildiğini söyledi.
İki kaynağa göre Smotrich, Ekim ayındaki son tarih öncesinde, yetkinin bir yıl uzatılması için Filistin bankacılık sisteminin üçüncü taraflarca gözden geçirilmesine odaklanan teknik koşullar ortaya koydu.
Ancak G7 yetkilisi, Biden yönetimi ve G7 müttefiklerinin, son tarih yaklaştığında ve Smotrich'in koşulları yerine getirildiğinde, “bankacılıkla hiçbir ilgisi olmayan ve Batı Şeria'daki yerleşimlerin genişletilmesiyle ilgisi olan” yeni taleplerle ortaya çıkacağından endişe duyduklarını söyledi.
Yetkili, “Amacımız bu tür davranışların sadece Batı Şeria'daki istikrarı değil İsrail'in güvenliğini de tehlikeye attığını açıkça ortaya koymaktır” dedi.
Smotrich'in ofisi konuyla ilgili soruları yanıtsız bıraktı.
Kaynak: Mepa News, Axios