Draghi bu kararın gerekçesini şöyle duyurdu:
"Bugün parlamentoda yapılan oylama siyasi açıdan çok önemli bir gerçeğe işaret ediyor. Kuruluşundan beri bu hükümeti destekleyen ulusal birlik çoğunluğu artık yok. Hükümetin temelindeki güven anlaşması başarısızlığa uğradı."
Bu açıklamanın ardından Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella ile görüşen Draghi istifasını resmi olarak sundu. Ancak görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Mattarella istifayı kabul etmedi.
Cumhurbaşkanı, Draghi'den durum değerlendirmesi için parlamentoya başvurmasını istedi.
Bu aşamada Draghi'nin parlamentonun her iki kanadından yeniden güven oyu isteyerek iktidarda kalabileceği belirtiliyor. Draghi'nin gelecek Çarşamba günü parlamentoda konuşması bekleniyor.
'Yardım paketi' kriz getirdi
Şubat 2021'de pandeminin ekonomik etkileriyle mücadele amacıyla dışarıdan başbakan olarak atanan eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, parlamentodaki partilerin büyük kısmının dahil olduğu bir koalisyon hükümeti kurmuştu. Bu koalisyon partilerden 5 Yıldız Hareketi ise son haftalarda birçok başlıkta Draghi'nin politikalarına itiraz ediyordu.
Son olarak bugün Senato'ya getirilen mali destek paketiyle ilgili anlaşmazlığın aşılamaması üzerine Draghi istifa kararı aldı.
"Yardım kararnamesi" olarak adlandırılan paket, yaşam maliyetinin artması nedeniyle çalışanlar, işletmeler ve ailelere destek tedbirleri içeriyor.
5 Yıldız Hareketi lideri Giuseppe Conte, yaklaşık 26 milyar euro'luk paketin yetersiz olduğunu ve kendi önerilerinin dikkate alınmadığını savunarak, mevcut haliyle onay vermek yerine oylamayı terk edeceklerini açıkladı. Senato'da bugün paket için yapılan güven oylaması sırasında 5 Yıldız üyeleri genel kurulu terk ederek oy vermedi.
321 sandalyeli Senato'daki güven oylaması,172 lehte oyla sonuçlandı. Bu sonuç, Draghi hükümetinin 5 Yıldız Hareketi olmadan da çoğunluğa sahip olabileceğini somut olarak göstermiş oldu.
Ancak Başbakan Draghi, 5 Yıldız'ın desteği olmadan da parlamentoda çoğunluğu sağlayabilecek konumda olsa da geniş katılımlı koalisyonun çatırdaması halinde hükümetin işlevini yitireceğini vurguluyordu. Draghi hafta başında, "5 Yıldız Hareketi'nin dahil olmadığı bir hükümet benim için yoktur" demişti.
Bugünkü oylamanın ardından Başbakan Draghi, Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella ile görüştü, ardından Bakanlar Kurulu'nu toplayarak istifa kararını açıkladı.
Erken seçim çağrıları
Muhalefetteki İtalya'nın Kardeşleri başta olmak üzere bazı partiler erken seçimlere gidilmesi çağrısı yapıyor. İtalya'da bir sonraki genel seçimlerin 2023'ün ilk yarısı içinde yapılması planlanıyordu. Anketler, seçimlerde en fazla oyu aşırı sağcı İtalya'nın Kardeşleri'nin alacağını gösteriyor.
Koalisyon hükümetindeki partilerden Lig'in lideri Matteo Salvini de 5 Yıldız Hareketi ile yaşanan krize atıfla, "Bir koalisyon partisi hükümetin kararnamesini desteklemiyorsa seçimlere gidilmesi gerektiği aşikardır" dedi.
Öte yandan İtalya'da bütçe planlaması ve onay dönemi olan sonbahar aylarından yıl sonuna kadar genel seçimlere gidilmesine yüksek ihtimal verilmiyor.
Ukrayna'ya silah desteği itirazı
Eski Başbakan Giuseppe Conte ile halefi Mario Draghi arasında son haftalarda Ukrayna'ya silah desteği yüzünden de ihtilaf yaşanmıştı. Conte, hükümetin Ukrayna'ya silah yardımı yapmasına karşı çıkıyordu.
Ukrayna politikası konusunda yaşanan kriz 5 Yıldız Hareketi'nde bölünmeye yol açmış, 3 hafta önce Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio liderliğindeki onlarca parlamenter partiden ayrılarak yeni bir grup kurmuştu.
Conte ile Draghi arasındaki çatışma, Başbakan'ın geçen ay sonunda Madrid'de yapılan NATO zirvesinden erken ayrılmasına da yol açmıştı. Conte, Draghi'nin kendisini saf dışı bırakmak için 5 Yıldız Hareketi kurucusu Beppe Grillo'yu ikna etmeye çalıştığını öne sürmüştü. Draghi ise bu iddiayı yalanlamış ve Conte ile görüşerek krizi aşmaya çalışmıştı.
5 Yıldız'ın desteği düşüşte
5 Yıldız Hareketi İtalya'da 2018'de yapılan son genel seçimlerde yüzde 32'nin üzerinde oy alarak ülkenin en büyük partisi olmuş ve o tarihten bu yana kurulan her 3 koalisyon hükümetinde de yer almıştı.
Ancak bu sürede çok sayıda parlamenter kaybeden 5 Yıldız, anketlere göre oy oranında da büyük düşüş yaşadı. Son anketler hareketin, yüzde 10-12 arası destekle ülkenin 4. partisi konumunda olduğunu gösteriyor.
2018 seçimlerinde yüzde 4 civarı oy alan aşırı sağcı İtalya'nın Kardeşleri ise anketlere göre halen ülkenin en fazla desteğe sahip partisi. İtalya'nın Kardeşleri'nin, Draghi başbakanlığındaki geniş koalisyon hükümetine katılmaması ve muhalefet avantajından faydalanmasının da etkisiyle desteğini artırdığı görüşü yaygın.
Bazı analistler, sistem karşıtı popülist bir hareket olarak doğan 5 Yıldız'ın da yaşadığı destek kaybını durdurmak için son haftalarda muhalif tavır alma yoluna gittiğini savunuyor.
5 Yıldız Hareketi'nden ayrılan Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio da hareketin yöneticilerinin aylardır Draghi hükümetini düşürmek için plan yaptığını söyledi.
Kendisi de geçmişte hareketin siyasi liderliğini yapan Di Maio, "Anketlerde yükselmek için 9 ay sürecek bir seçim kampanyası dönemine girmek istiyorlar. Ama bunu yaparak ekonomik ve toplumsal bir uçurumun eşiğindeki ülkeye kötülük ediyorlar. Bu fırsatçı plana ortak olamazdık" dedi.İtalya'da geçen yıl kurulan geniş katılımlı koalisyon hükümetinde yaşanan kriz üzerine Başbakan Mario Draghi istifa kararı aldı. Cumhurbaşkanı ise Draghi'nin istifasını kabul etmediğini açıkladı.
Kaynak: BBC Türkçe