Kafkasya’nın yerli halklarından Karaçay-Malkar (Balkar) Türkleri, Josef Stalin liderliğindeki Sovyetler Birliği tarafından 2 Kasım 1943 tarihinde sürgün edildi. Aradan geçen yıllar yaşanan acıları ve vatan toprağına duyulan hasreti hiç bir zaman dindirmedi.
Tarihi soykırımlarla ve katliamlarla dolu olan Stalin’in emriyle Karaçay Türkleri vatanlarından sürgüne yollandı. Karaçay-Malkar Türkleri, İkinci Dünya Savaşı’nın tüm hızıyla devam ettiği günlerde, Sovyet hükumetine karşı ihanet, vatan hainliği ve düşmanla işbirliği suçlamalarıyla vatanlarından koparılarak Orta Asya ve Sibirya’ya sürüldü.
2-5 Kasım 1942 tarihinde SSCB Yüksek Kurulu emriyle SSCB’nin NKVD (İçişleri Halk Komiserliği) ordusu Karaçay-Malkar halkını ana vatanından sürdü. Sovyet resmi kurumlarının verilerine göre o dönemde 69 bin 267 Karaçay-Malkar sürgün edildi. 8 Mart 1944’te Karaçaylıların kardeş halkı Malkarlılar da Sovyetlerce sürgün edildi.
Karaçay-Malkar Türkleri, günümüzde anavatanları Kafkasya’da ve bunun dışında savaşlar ve sürgünler sebebiyle dağıldıkları pek çok ülkede, Türkiye’de, Kazakistan’da, Kırgızistan’da, Özbekistan’da, Suriye’de ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yaşamaktadır. Anadilleri Türkçe’nin tarihi bir lehçesi olan Kuman-Kıpçak diline dayanan, etnik ve sosyal yapıları, kültürleri ile Kafkasya’nın ayrılmaz bir parçası olan bir Türk boyu ve Kafkasya halkıdır.
Kökleri Kafkas Dağları’nın eski yerli kavimlerine dayanmakla beraber, atlı göçebe savaşçı kavimlerle yaşanan karışma ve bütünleşme neticesinde Karaçay-Malkar halkı Kafkasya’nın merkezinde, yüksek dağlarla çevrili derin vadilerde bir Türk dili konuşan Kafkasya halkı olarak ortaya çıkmıştır.
Karaçaylılar Kafkasya’dan sürülen ilk halktır. Onları Çeçen-İnguşlar ve Malkarlılar takip etmiştir.
15 bin 980 ailenin yurtlarından edildiği sürgün öncesinde 79 bin Karaçay daha sürgün edilmişti. Sürgün edilenlerin binlercesi yollarda hayatını kaybetti.
Sürgün edilenlerden hayatta kalabilenler, 1957 ve sonrasında yurtlarına dönme imkanı bulabilecekti.
Kaynak: Kırım Haber Ajansı, Çerkes Derneği