Kenan Evren kimdir?

12 Eylül askeri darbesinin başındaki isim olan Evren'in adı, darbeden onlarca yıl sonra dahi insan haklarına dair ihlallerle anıldı.

Türkiye Cumhuriyeti 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 17 Temmuz 1917'de Manisa Alaşehir'de doğdu. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi ile gündeme oturan Evren, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 17. Genelkurmay Başkanı olarak görev yapmıştı

Kenan Evren, ilk ve orta eğitimine ilk olarak Manisa’da başladı ve sonrasında sırasıyla Balıkesir ile İstanbul’da devam etti. Liseyi İstanbul’da okuyan Evren Maltepe Askeri Lisesi’nden mezun oldu.

1938 yılında Kara Harp Okulu'nu bitirdikten sonra 1949 yılında Harp Akademisi’ni bitirdi. Evren, 1949 yılında kurmay yüzbaşı olurken, daha sonrasında Genelkurmay Eğitim Şubesi kısım amirliği ve 1. Ordu Harekat Dairesi başkan yardımcılığı yaptı. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde birçok bölümde görev aldı. Özellikle Kore Türk Tugayı’nda, Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü’nün yanı sıra Kurmay Başkanlığı’nı şekilde yürüttü.

Türkiye’ye döndükten sonra kurum içerisinde yükselen Evren, 1964 yılında tuğgeneral, 1967'de tümgeneral oldu. 1970'te korgeneralliğe yükseldi. 2. Kolordu komutanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Denetleme Kurulu başkanlığı görevlerine getirildi.

1977 yılında "Kanlı 1 Mayıs" olaylarından sonra dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Namık Kemal Ersun’un darbe yapacağı bilgisi üzerine Süleyman Demirel tarafından 200 asker ile beraber emekli edilmesiyle Kenan Evren’e Genelkurmay Başkanı olma yolu açıldı.

Orgeneral Kenan Evren, beklenmedik biçimde 5 Eylül 1977 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanı oldu. 1977-78 yıllarında Kara Kuvvetleri Komutanlığı yapan Evren, 6 Mart 1978'de Genelkurmay Başkanlığına atandı.

Genelkurmay Başkanı olan Evren, 1979 yılında ülkenin yönetilmesi adına dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e uyarı yazısı gönderdi.

Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya ve Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun'dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi, 12 ylül 1980'de yönetime el koydu.

Kenan Evren, gerçekleştirdiği darbe sonrasında MGK ve Genelkurmay başkanlığının yanı sıra devlet yönetimini de üstlendi. "Türkiye’nin iç ve dış düşmanları bulunmaktadır. Bunu yanında devletin başlıca organlarının işlemez duruma getirildi ve siyasal partilerin kısır çekişmeler içinde bulundu. Ülke savaş eşiğine geldi" açıklamasını yaptı. Bunun üzerine TBMM ve hükümeti feshetti, bütün ülkede sıkıyönetim ilan etti.

1982 Anayasası, 7 Kasım 1982 tarihinde yapılan referandumda yüzde 91.37'lik 'evet' oyuyla kabul edildi. Evren, yeni anayasanın 1. geçici maddesi uyarınca, yedi yıllık bir süre için Türkiye'nin 7. cumhurbaşkanı sıfatını kazandı. Devlet Başkanlığı görevinin yanı sıra Milli Güvenli Konseyi ve Genelkurmay Başkanlığı görevini de devam ettirdi.

Görevlerinden zaman içerisinden istifa eden Evren, 9 Kasım 1989 tarihinde Cumhurbaşkanlığı görevinden de ayrılıp, koltuğunu Turgut Özal’a bıraktı.

Darbeden 32 yıl sonra dönemin kuvvet kademesinden hayatta kalan iki isim Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya hakkında dava açıldı. Tedavi gördüğü GATA'dan video konferansla savunma yapan Evren, "Biz o gün doğru olanı yaptık. Bugün de olsa aynı şekilde ihtilal yapardık" dedi. Evren ve Şahinkaya müebbet hapis cezasına çarptırıldı, rütbelerinin sökülmesine karar verildi.

9 Mayıs 2015 tarihinde beyin ölümünün gerçekleşmesiyle Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde (GATA) 98 yaşında öldü. Evren, 1980 darbesi sonrası sarfettiği "Asmayalım da besleyelim mi?", "Adaletli olsun diye 'bir sağdan bir soldan astık" gibi ifadelerle de anılıyor.

Kaynak: neoldu.com, Mepa News

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Yorumların her türlü cezai ve hukuki sorumluluğu yazan kişiye aittir. Mepa News, yapılan yorumlardan sorumlu değildir. Her bir yorum 600 karakterle (boşluklu) sınırlıdır.

İlgili Haberler

12 Eylül askeri darbesinin üzerinden 44 yıl geçti
Turgut Özal kimdir?
Bülent Ecevit kimdir?

Biyografi Haberleri