İki yılı aşkın bir süredir cumhurbaşkanından yoksun olan Lübnanlı milletvekilleri, Kasım ayında sona eren İsrail ile yıkıcı bir savaşın ardından ekonomik krizle sarsılan ülkenin yeni cumhurbaşkanını seçti.
Mişel Avn'ın görev süresinin 2022'de sona ermesinden bu yana Baabda Köşkü'nün boş kalması siyasi çalkantılara yol açtı. Hizbullah ve müttefiki Emel Hareketi, Çarşamba günü yarıştan çekilen Marada Hareketi lideri Süleyman Frangieh'e tutunurken, rakipleri başka adayları tercih etmişti.
Hiçbir siyasi ittifakın net çoğunluğa sahip olmadığı askıda olan bir parlamentoya sahip olan Lübnan'ın 128 milletvekili bugün cumhurbaşkanını seçti.
Ülkenin parlamenter sistemine göre, yasama organı, geleneklere göre Maruni bir Hıristiyan olması ve altı yıllık bir dönem için görev yapması gereken cumhurbaşkanını seçmekle görevli.
Uzun süredir meclis başkanlığı görevini yürüten Nebih Berri, İsrail ile ateşkes anlaşmasına varılmasından bir gün sonra oturum çağrısında bulundu.
Lübnan Genelkurmay Başkanı Joseph Avn, bugünkü ilk turda 71 oy almıştı. Yapılan sonraki oylamada ise Avn 99 oy alarak Lübnan'ın yeni cumhurbaşkanı oldu
Joseph Avn kimdir?
Genelkurmay Başkanı Avn, Lübnan'ın 2019'da başlayan eşi benzeri görülmemiş mali krizi ve iki ay önce ABD arabuluculuğundaki ateşkes anlaşmasıyla sona eren son İsrail saldırıları boyunca ülke ordusunu yönlendirebildiği için Lübnan'da geniş çapta ilgi gördü.
Eski cumhurbaşkanı Mişel Avn ile bir akrabalığı olmayan Avn, Lübnan son yılların en büyük felaketlerini yaşarken orduyu ayakta tutarak uluslararası destek toplamayı başardı.
Ordu, büyük ölçüde yetersiz donanıma sahip olmasına rağmen, derin mezhepsel ve siyasi bölünmelerden muzdarip olan ülkede uzun zamandır ulusal birliğin sembolü olarak görülüyor.
10 Ekim 1964'te Beyrut'un doğu banliyölerinden Sin el Fil'de dünyaya gelen Avn'ın ailesi aslen Güney Lübnan'ın Jezzine bölgesindeki Ayşiye (Aishiyeh) köyünden.
Uluslararası ilişkiler alanında uzmanlaşarak siyaset bilimi diploması ve askeri çalışmalar alanında üniversite diploması aldı. Orduya subay adayı olarak katıldı ve Mayıs 1983'te Lübnan İç Savaşı sırasında Askeri Akademiye kaydoldu.
Avn, 8 Mart 2017'de Genelkurmay Başkanı olmadan önce çeşitli terfiler aldı.
Avn'ın başkomutanlık görevi, İsrail-Hizbullah savaşının sona ermesinden bir gün sonra ve Berri'nin Pazartesi günü seçim çağrısı yaptığı 28 Kasım'da ikinci kez yenilendi.
Görev süresinin uzatılması kararına, generalle yıllardır gergin ilişkiler içinde olan Özgür Yurtsever Hareketi karşı çıktı. Hareketin eski müttefiki Hizbullah ise ilk seferinde reddettiği Avn'ın görev süresini uzatmayı kabul etti.
Büyüyen destek
Avn'ın adı 2022'den bu yana potansiyel cumhurbaşkanı adayı olarak gündeme gelirken, çoğu siyasi parti aralarında Frangieh, eski IMF yetkilisi Jihad Azour, Bağımsızlık Hareketi lideri Michel Mouawad, Genel Güvenlik şefi Elias Baysari ve diğerlerinin de bulunduğu diğer adaylar için kulis yapmıştı.
İsrail'le yaşanan son savaşın ardından, Lübnan ordusunun ateşkes anlaşmasının uygulanmasında oynadığı kritik rol ve özellikle Hizbullah'ın zayıflaması ışığında, bazı siyasetçiler önümüzdeki geçiş döneminde bu görev için sadece askerlerin uygun olacağını savunuyor.
Avn, Emile Lahoud, Michel Süleyman ve Michel Avn'un ardından 1990'ların sonundan bu yana cumhurbaşkanı olan dördüncü ordu generali oldu.
Geçtiğimiz ay Dürzi lider ve İlerici Sosyalist Parti'nin eski başkanı Velid Canbolat, Avn'u açıkça destekleyen ilk kişi olmuştu. Diğer partiler ve yetkililer de son haftalarda giderek artan bir destek alan Avn'a desteklerini ifade etmeye başlamışlardı.
Güçlü Cumhuriyet koalisyonundaki müttefikleriyle birlikte parlamentonun en büyük bloğunu oluşturan Lübnan Güçleri, bazı çekincelerini dile getirdikten sonra Çarşamba günü Avn'ı resmen destekledi.
Lübnan'ın İsrail tarafından yerle bir edilen bölgelerinin yeniden inşası ve ülkenin köklü siyasi ve ekonomik reformlara olan ihtiyacı, yeni cumhurbaşkanı konusunda uzlaşmaya varmaları için çekişen siyasi gruplar üzerindeki baskıyı arttırdı.
Çeşitli mezhepler arasında hassas bir güç paylaşımı yapısıyla yönetilen Lübnan'da cumhurbaşkanları genellikle konsensüs yoluyla seçiliyor.
Kaynak: Mepa News, The New Arab